Trải nghiệm ẩm thực đường phố

Trong mỗi chuyến du lịch, cùng với việc thưởng thức ẩm thực tại những nhà hàng, khách sạn sang trọng, đến với xứ Thanh, du khách cũng nên dành thời gian dạo phố, tham quan các con ngõ hẹp để tìm hiểu, khám phá và thưởng thức những món ăn đường phố, giản dị mà để lại nhiều dấu ấn, dư vị đặc biệt.

Những món ăn đến từ sự giản dị

Ẩm thực là nội dung quan trọng góp phần không nhỏ trong việc làm nên đời sống, văn hóa của từng vùng miền. Khám phá ẩm thực đường phố xứ Thanh cũng là cơ hội để du khách tìm hiểu thêm một nét đẹp đặc trưng trong phong cách ăn uống của người dân địa phương. Theo nhận xét của nhiều thực khách, về cơ bản món ăn đường phố của Thanh Hoá không cầu kỳ trong cách chế biến, nấu nướng không phức tạp, mất nhiều thời gian nhưng hương vị, hình thức, chất lượng thực sự thu hút vì sự mộc mạc, giản dị, chân thực và gây được thiện cảm với nhiều người.

Nhắc đến Thanh Hóa, món ngon đầu tiên phải kể đến là đặc sản nem chua. Nem chua Thanh Hóa có sức hấp dẫn riêng, có cái ngon riêng mà không ở vùng nào có được. Để có được món nem này là cả một quá trình thao tác hoàn hảo, tuân thủ theo một nguyên tắc chặt chẽ từ khâu lựa chọn nguyên liệu thịt, bì và các loại gia vị... đến khâu chế biến, để khi bóc lá chuối ra quả nem có màu hồng, bên ngoài điểm vài cọng đinh lăng, một lát tỏi, ớt. Khi ăn, du khách sẽ nhận ra ngay mùi thơm của thịt, hạt tiêu, thính, giòn giòn của bì đã được thái sợi nhỏ. Món nem khi nhâm nhi với rượu Chi Nê (Hậu Lộc) hoặc bia thì thật sự rất thú vị. Hiện nay, nem chua chủ yếu phục vụ du khách mua mang về hoặc phục vụ tại những nhà hàng, quán bia. Du khách có thể tìm mua tại những cửa hàng nổi tiếng như: Nem Thắng Tuyến, Nem Thanh, Nem Cây Đa (TP Thanh Hoá)... Tuy nhiên, nếu muốn thưởng thức trực tiếp, du khách có thể tìm đến quán nem Hạnh Kinh (đường Lê Thị Hoa, TP Thanh Hóa), đây là một trong những địa chỉ nổi tiếng được nhiều thực khách sành ăn biết đến.

Việc nâng cao chất lượng an toàn thực phẩm cần được chú trọng để du khách yên tâm khi thưởng thức ẩm thực đường phố.

Cùng với món nem chua, Thanh Hóa còn là vùng đất trứ danh của nhiều món ăn dân giã, nổi tiếng. Trong đó, phải kể đến món chả tôm. Mặc dù chỉ là món ăn vặt, món quà đường phố, song chả tôm được xếp vào những món ẩm thực đặc sắc của xứ Thanh. Nếu một lần đến với TP Thanh Hoá, du khách có thể ghé dãy hàng chả tôm nhà thờ, chả tôm khu vực chợ Vườn hoa cũ hay quán chả tôm nức tiếng bà Thật (phường Lam Sơn) để thưởng thức.

Một món ăn đường phố đặc trưng nhất, phổ biến nhất của xứ Thanh đó là bún chả. Không khó để du khách có thể tìm đến mỗi sáng sớm, hầu hết dọc các con đường, tuyến phố hay chợ quê đều có gánh bún chả, quán bún chả. Với tôi và có lẽ với rất nhiều người khác, “mùi phố” quen thuộc vào mỗi sáng sớm đó là mùi chả quạt than thơm nức, hoà trong gió thoang thoảng ở các tuyến đường. Điểm đặc biệt của món bún chả xứ Thanh là miếng chả được làm ra từ nguyên liệu thịt bằm nhỏ kèm gia vị, nướng thơm, ngọt, ăn không hề béo ngậy hoặc khô xác.

Nếu như món bún chả hầu hết chỉ được phục vụ vào mỗi buổi sáng, thì buổi chiều du khách có thể dạo phố, thưởng thức các món bánh lá, thứ bánh mà người ta dùng loại gạo tẻ ngon xay thành bột. Ngoài ra, còn rất nhiều loại bánh khác như bánh răng bừa, bánh khoái tép nồi gang trên các tuyến đường Hàn Thuyên, Đào Duy Từ, Tô Vĩnh Diện...Về Thanh Hóa, du khách cũng đừng quên thưởng thức bánh gai Tứ Trụ nổi tiếng huyện Thọ Xuân. Bánh gai Tứ Trụ từ lâu đã làm hài lòng du khách thập phương, trở thành món quà không thể thiếu với những ai đã từng một lần đến với xứ Thanh hay đặt chân đến vùng đất Lam Kinh.

Đưa ẩm thực đường phố đến với du khách

Theo thống kê của Tổ chức Du lịch Thế giới, mỗi du khách thường chi trung bình 1/3 tổng chi phí của chuyến đi cho các hoạt động liên quan ẩm thực. Điều này chứng tỏ, đối với du khách, ẩm thực không đơn thuần là việc ăn, uống mà còn là sự khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của mỗi điểm đến.

Hiện nay, thực tế tại Thanh Hoá, du khách chủ yếu thưởng thức ẩm thực tại những nhà hàng, khách sạn tại điểm đến. Việc trải nghiệm du lịch gắn với thưởng thức, khám phá ẩm thực đường phố còn chưa phổ biến. Trong khi đó, thực tế tại nhiều địa phương trong cả nước đã rất thành công khi đưa những món ăn đường phố vào hoạt động du lịch, việc thưởng thức những món ăn này được xem là một trải nghiệm chính trong mỗi chuyến đi, thu hút được lượng lớn du khách như: thưởng thức món ngon của Huế, ẩm thực Đà Nẵng về đêm, đặc sản đường phố trong “mê cung” phố cổ Hà Nội, TP Hồ Chí Minh...

Nhấn mạnh hướng đi đúng trong khai thác văn hóa ẩm thực đường phố vào phát triển du lịch, ông Vũ Văn Tuyến - Trưởng Khoa Du lịch, Trường Đại học VH,TT&DL Thanh Hoá khẳng định: Hoạt động ẩm thực đường phố rõ ràng đã góp phần làm tăng sự hấp dẫn của điểm đến, thu hút sự quan tâm của du khách, tăng sức cạnh tranh cho du lịch, về lâu dài còn góp phần định vị thương hiệu điểm đến. Tuy nhiên, ở Thanh Hoá hiện nay việc tổ chức kinh doanh món ăn đường phố còn tồn tại một số bất cập, chủ yếu mới hướng đến khách hàng là người địa phương, chưa mang tính chất dịch vụ du lịch, do đó chưa đạt được sự thống nhất và chuẩn mực về địa điểm, không gian, đội ngũ phục vụ... là những vấn đề cần được chú ý hơn để tạo sự yên tâm cho du khách.

Để các giá trị văn hóa ẩm thực được đông đảo du khách biết đến, UBNDtỉnh Thanh Hóa đã ban hành Quyết định số 3136 ngày 25/9/2014 nhằm hỗ trợ phát triển một số làng nghề cũng như một số loại đặc sản ẩm thực của địa phương. Đồng thời tích cực quảng bá, tuyên truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và nhiều kênh thông tin khác nhau. Bên cạnh đó tỉnh cũng thường xuyên tổ chức các hội chợ ẩm thực, giới thiệu các sản vật của các địa phương trong tỉnh... Tuy nhiên, đối với ẩm thực đường phố, để đến được với đông đảo du khách cần cả một quá trình và nhiều điều kiện thiết yếu khác.

Đại diện một số doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch, trong đó có dịch vụ ẩm thực chia sẻ: Món ăn ngon, hấp dẫn thực khách có sự đóng góp rất quan trọng của nguồn nguyên liệu an toàn, tài năng của người chế biến song ngoài ra còn phụ thuộc vào sự giới thiệu, hay nói cách khác là câu chuyện thuyết minh về mỗi món ăn từ ý nghĩa đến tác dụng của mỗi đặc sản mà du khách được thưởng thức.

Nhìn từ khía cạnh phát triển du lịch, ẩm thực chính là một trong những yếu tố quan trọng làm nên sức hấp dẫn, định vị sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh điểm đến để thu hút du khách đến và quay trở lại. Thời gian tới, để tiếp tục phát huy vốn quý ẩm thực gắn với hoạt động du lịch, tạo thêm nhiều điểm nhấn cho du khách khi đến xứ Thanh, cần có những giải pháp đột phá hơn, khai thác bền vững các giá trị văn hóa ẩm thực gắn với phát triển du lịch.

Hoài Anh