‘Xẻ thịt’ sông Hoạt bán đất, lỗi do hệ thống?

Nhiều ngày qua, dư luận không khỏi bức xúc trước cách làm thiếu trách nhiệm, trái quy định của các cấp chính quyền, ngành chức năng huyện Hà Trung trong việc phân lô, bán nền ‘xẻ thịt’ lòng sông Hoạt. Sau khi dư luận lên tiếng huyện Hà Trung ‘chữa cháy’ bằng cách hủy kết quả đấu giá, gây ra nhiều khó khăn cho người dân, đặc biệt là sự hoài nghi có hay không ‘lợi ích nhóm’?

Sông Hoạt, đoạn qua xã Hà Yên, Hà Bắc, Hà Tiến, Hà Tân, Hà Giang (huyện Hà Trung) có chức năng tiêu thoát lũ cho vùng thượng nguồn và cung cấp nước tưới cho vùng hạ du của các huyện Thạch Thành, Vĩnh Lộc, Hà Trung và Nga Sơn. Tuy nhiên, tình trạng xây dựng, lấn chiếm lòng sông tại một số đoạn tuyến lại diễn ra một cách rầm rộ vài năm trở lại đây?

Mục thị tại khu vực thôn Đồng Ô, ngay cạnh UBND xã Hà Tiến lòng sông Hoạt đã được tiến hành san lấp với chiều dài hơn 300m, sâu khoảng 25m. Một cán bộ xã này cho biết, đây là mặt bằng đã được chính quyền địa phương tổ chức bán đấu giá, với 51 lô đất, diện tích 150 m²/lô, giá mỗi lô đất là 2 triệu/m²... Trong khi đó, tại mặt bằng xen cư khu Đồng Ô dưới nhiều hộ đã tiến hành xây dựng các công trình vi phạm Luật Đê điều và Nghị quyết số 84 của HĐND tỉnh về quy hoạch phòng chống lũ các tuyến sông có đê trên địa bàn tỉnh.

Không chỉ tại xã Hà Tiến mà tình trạng trên còn diễn ra tại xã Hà Yên, Hà Bắc, Hà Tân, Hà Giang khi có tới hàng chục hộ dân tự ý đổ thải đất, đá ra lòng, bãi và đê sông Hoạt. Hàng năm UBND tỉnh đều có chủ trương nạo vét, khơi thông dòng chảy, nghiêm cấm tình trạng xây dựng, lấn chiếm lòng sông nhưng vì sao tình trạng phân lô, bán nền, lấn chiếm lòng sông Hoạt vẫn diễn ra, thậm chí “diễn ra theo đúng quy trình” đến từ các cấp chính quyền, ngành chức năng?!

Đáng nói, chỉ trong 2 năm gần đây 2017 - 2018, UBND huyện Hà Trung đã chấp thuận cho phép UBND xã Hà Tiến tổ chức 2 đợt đấu thầu với 51 lô đất ở ngay dưới lòng sông Hoạt?!

Nhiều hộ dân đã tiến hành san lấp trong lòng sông Hoạt.

Theo ông Nguyễn Văn Tuấn - Chủ tịch UBND huyện Hà Trung lý giải: “Sở dĩ để xảy ra những sai phạm trên là do lỗi hệ thống. Do nhận thức áp dụng pháp luật còn hạn chế, từ đề xuất của xã lên huyện, rồi huyện lên tỉnh. Sau này khi phát hiện ra có vi phạm pháp luật đê điều thì huyện đã cho dừng lại”.

Cụ thể, đối với mặt bằng mới tiến hành đấu giá, chưa phê duyệt kết quả thì huyện đã cho tổ chức họp dân, truyền đạt mong bà con thông cảm việc áp dụng quy định của pháp luật chưa được đúng, huyện phải hủy bỏ kết quả, mong bà con nhận lại tiền đặt cọc. Lúc đầu cũng có nhiều ý kiến, sau đó người dân cũng thông cảm.

Đối với mặt bằng thứ 2, đấu giá từ năm 2017, trước khi có Nghị quyết số 84 về quy hoạch phòng chống lũ trên các tuyến sông... Huyện cũng đang đề xuất với tỉnh tìm phương án xử lý, mặc dù mặt bằng này đã đấu giá, cấp sổ đỏ rồi nhưng chưa có hộ nào tiến hành xây dựng.

Bên cạnh đó, ông Tuấn cũng cho rằng: Những khu dân cư ở ngoài đê đã ở từ rất lâu, sau đó, một số xã giao đất trái thẩm quyền, và người dân ra ở tự do dẫn đến sự hình thành các khu dân cư. Đối với xã Hà Tiến là xã đầu nguồn, chiêm trũng, đất ở rất hiếm. Sau khi xã đề xuất xen cư một số mặt nước đã có dân ở 2 bên, vừa thu ngân sách, vừa quản lý tài nguyên... vì mục tiêu thu ngân sách xây dựng NTM, bộ phận tham mưu không rõ được hết, nên dẫn đến những sai phạm.

Liệu có lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm ở đây?! Ông Tuấn khẳng định: “Đất dọc các tuyến đê, rất may là không phải đất thị trấn, đất vàng, anh em làm rất vô tư, vì lợi ích chung, không có lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm. Có điều sai là phải chịu. Lỗi hệ thống. Trước đây nhận thức pháp luật chưa đầy đủ nên việc áp dụng pháp luật chưa được đúng tuyệt đối”.

Cũng theo ông Tuấn khẳng định: Từ nay đến hết tháng 6, huyện Hà Trung sẽ chỉ đạo các xã nằm dọc 2 bên sông Hoạt rà soát, kiểm tra thực trạng đất đai của từng hộ, yêu cầu các hộ lấn chiếm lòng sông phải chấp hành việc thu gọn diện tích theo giấy chứng nhận QSD đất. Đối với các hộ không lấn chiếm sẽ yêu cầu giữ nguyên hiện trạng đất và ký cam kết không lấn chiếm lòng sông.

Xét về trách nhiệm, để xảy ra những sai phạm trong việc phân lô, bán nền lòng sông Hoạt, huyện sẽ cho tiến hành kiểm điểm tập thể, cá nhân liên quan,trong đó có cả trách nhiệm của người đứng đầu. Trước mắt, chính quyền huyện, xã và các ngành chức năng sẽ tiến hành khắc phục những sai phạm, kiên quyết xử lý tình trạng lấn chiếm lòng sông.

Riêng về phía người dân, nhiều hộ vẫn không khỏi bức xúc vì họ đã tiến hành mua đấu giá đất các mặt bằng mà chính lãnh đạo xã, UBND huyện Hà Trung phê duyệt, đấu giá công khai. Các hộ trúng đấu giá đã đặt tiền, có hộ nhanh chóng tiến hành san lấp, xây dựng xong phần móng nhà. Việc huyện, xã yêu cầu dừng mọi hoạt động không khỏi khiến người dân hoang mang, lo lắng mà còn trực tiếp ảnh hưởng đến kinh tế các hộ gia đình.

UBND tỉnh và các ngành chức năng của tỉnh cần sớm vào cuộc chỉ đạo quyết liệt trong việc xử lý sai phạm tập thể, cá nhân liên quan.

Đình Giang