Khó khăn trong chuyển đổi nghề của diêm dân Hòa Lộc

Khó khăn trong chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm mới đang là nỗi lo thường trực của bà con diêm dân xã Hòa Lộc (Hậu Lộc), cũng như bài toán khó của chính quyền.

Xã Hòa Lộc gồm cánh đồng muối Trương Xá (với 15,48 ha) và Nam Tiến (với 62 ha). Những năm gần đây, với những khó khăn về giá cả, thị trường đầu ra khiến nhiều hộ dân từ bỏ ruộng muối đi làm ăn xa. Một phần lớn diện tích khác thì bị thu hồi để phục vụ dự án... đã khiến cho vựa muối với cái nghề vốn một thời vang danh nay đã rơi vào quá vãng.

Một vòng quan sát cánh đồng muối, trước mắt chúng tôi đã không còn sự nhộn nhịp, tấp nập như xưa, giờ đìu hiu vắng bóng. Bên cạnh những thửa ruộng bỏ không là hình ảnh một vài diêm dân đang cố cầm cự, cải tạo đồng ruộng cho vụ mùa mới.

Trao đổi với các hộ dân nơi đây được biết, đối với những hộ bỏ nghề, đồng muối bỏ hoang, đa phần đã tìm cho mình một công việc mới; phần vì không còn lao động để làm, ở nhà chỉ còn có các ông bà già và trẻ nhỏ. Riêng đối với những hộ đang cầm cự vì cho rằng không có thể chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm nên bám cùng nghề muối, nhận thêm đồng muối các hộ bỏ hoang để làm... Và dĩ nhiên, quan điểm họ sẽ làm cho tới khi không thể làm được nữa thì thôi, dùrằng cái lời, cái lãi chẳng được là bao!

Diêm dân Phạm Xuân Phường (thôn Tam Hòa) trong tiếng thở dài chất chứa buồn phiền, than thở: "Nhìn người dân trong thôn, trong xã giờ chỉ còn lại người già và trẻ nhỏ mà xót xa. Thanh niên độ tuổi lao động đi làm ăn xa hết, cảnh tấp nập với cái nghề truyền thống giờ thay bằng khung cảnh đìu hiu, hoang vắng. Dù đã ở cái tuổi bên kia sườn dốc cuộc đời nhưng vợ chồng tui cũng cố gắng nhận thêm chút ít ruộng bỏ không của con cháu để làm, mong sao Nhà nước sớm có hỗ trợ về giá cho người dân yên tâm bám nghề truyền thống, bám lấy đồng ruộng”.

Ông Phạm Xuân Phường đặt câu hỏi, vì sao cấp, ngành chức năng không quy hoạch giữ nghề truyền thống, sản xuất chất lượng cao, xây dựng thương hiệu mà tìm cách chuyển đổi, khai tử nghề muối?...

Trong khi đó, nhiều hộ có ruộng bị thu hồi cho dự án cảng cá Hòa Lộc, sau khi nhận đền bù đổ dồn vào xây cất nhà cửa, không biết đầu tư chuyển đổi nghề nghiệp dẫn đến gặp không ít khó khăn trong vấn đề tìm kiếm việc làm mới. Đối với những hộ khác bỏ ruộng vì nghề muối cực vất, giá muối rẻ mạt, bấp bênh thì không đủ khả năng chuyển đổi cải tạo sang nuôi trồng thủy hải sản như định hướng...

Nghề muối đang dần bị “khai tử”, người làm muối rơi vào thảm cảnh thất nghiệp, khó chuyển đổi nghề.

Một diêm dân khác cho biết: “Nhà nước thu hồi đất của chúng tôi, chúng tôi sẵn sàng chấp thuận. Vậy nhưng, cái gọi là cơ chế tạo công ăn việc làm mới, hỗ trợ chuyển đổi nghề chúng tôi thấy chưa ổn. Bây chừ chúng tôi biết chuyển đổi nghề gì, xin việc gì khi độ tuổi của chúng tôi đã ngoài 60, ruộng đất không có?”

Ông Nguyễn Văn Huân - Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Lộc cho biết: Hiện tại, xã Hòa Lộc đã và đang từng bước chuyển đổi diện tích đất sản xuất muối sang nuôi trồng thủy sản. Trong đó, đồng muối Trương Xá đã chuyển đổi 70% diện tích đất làm muối sang cụm công nghiệp, chỉ còn khoảng 30% diện tích sản xuất muối; Cánh đồng Nam Tiến đã có 8,2 ha đất muối của 13 hộ dân chuyển sang nuôi trồng thủy sản.

Tuy nhiên, ông Huân cũng thừa nhận những khó khăn nhất định trong quá trình chuyển đổi này. Và hệ quả cho điều đó là một lượng lớn lực lượng lao động đang phải ly hương hoặc gặp khó trong việc chuyển đổi nghề nghiệp, tìm kiếm việc làm mới.

“Niềm hy vọng của chúng tôi là Cảng cá Hòa Lộc sau khi đi vào hoạt động sẽ tạo công ăn việc làm từ hậu cần nghề cá. Tuy nhiên, mong mỏi đó vẫn chưa thành hiện thực khi mà cảng cá dù đã đi vào hoạt động từ lâu nhưng lượng tàu cập bến không những không tăng mà giảm, hậu cần nghề cá cũng không phát triển; các nhà máy xí, nghiệp chế biến cá cũng từ bỏ chuyển đi nơi khác” - ông Huân cho biết.

Đình Giang