"Bí quyết" hoa đào nở đúng dịp tết

Tết đến, mọi nhà sắm tết, đón tết vui xuân, không thể thiếu một cành, cây đào nở hoa đua nhau khoe sắc, một nét văn hóa phong tục có từ ngàn xưa.

Những mảnh vườn dưới chân đồi đất 15 độ dốc gắn bó với từng hộ nông dân thôn Thọ Lộc, xã Hà Lĩnh, huyện Hà Trung suốt thời bao cấp gần như bị “ngủ quên”. Từ khi thực hiện cơ chế kinh tế thị trường, hàng hóa bung ra, những "tấc đất, tấc vàng" của hơn 240 hộ gia đình ở đây đã không chỉ nuôi sống hàng ngàn nhân khẩu mà còn giúp nhiều hộ khá giàu.

Tết đến, mọi nhà sắm tết, đón tết vui xuân, không thể thiếu một cành, cây đào nở hoa đua nhau khoe sắc, một nét văn hóa phong tục có từ ngàn xưa. Từ đó, tư duy của người nông dân Thọ Lộc đổi mới, ai nấy bắt tay vào cải tạo vườn tạp sang trồng đại trà cây đào tết. Trưởng thôn Thọ Lộc Mai Xuân Hinh cho biết "bí quyết" để nhà nhà đều có đào nở hoa đúng vào những ngày tết.

Theo ông Hinh, cách xử lý để cây đào đơm nụ trổ hoa sớm là: Vào đầu tháng 11 âm lịch, cây đào được tuốt (cắt, hái) gần như hết lá chỉ trơ lại ít lá non đầu cành làm cho toàn thân cây bị ức chế... đào sẽ ra nụ, nở hoa đúng vào dịp tết, nếu không sẽ khó nở hoa.

Người dân thôn Thọ Lộc, xã Hà Lĩnh (Hà Trung) chăm sóc đào.

Được biết, cây đào to, xum xuê, hoa đẹp bán vào những ngày tết nguyên đán có giá từ 6 - 7 triệu đồng/cây;cành, cây đào nở hoa có kích cỡ vừa vừa giá từ 500 nghìn - 1 triệu đồng. Ở Thọ Lộc, các gia đình vừa chuẩn bị lo sắm tết vừa hối hả bận bịu từ 15/12 âm lịch đến sát tết thì thu hoạch đào. Người mua bán tấp nập đi bộ, xe đạp, xe máy, ô tô... chật cả đường làng ngõ xóm, các trục đường lớn. Cảnh tượng mua bán đào tết khá nhộn nhịp, náo nức cả vùng quê.

Trên 7 sào đất của gia đình ông Nguyễn Xuân Dũng có hơn 200 gốc đào tái sinh, sau 3 năm trồng chăm sóc thì cho thu hoạch. Ông bộc bạch: “Việc gieo ươm hạt giống, trồng đào gia đình tự bỏ vốn để làm. Hạt giống lấy từ quả chín rụng xuống không phải mua. Lao động chủ yếu là người trong gia đình, không thuê mướn. Cây đào không phải đầu tư nhiều vốn như một số cây trồng khác, công việc chủ yếu là chăm sóc, nhổ cỏ, bón phân, vun gốc, tỉa lá, thuốc phòng bệnh, vận chuyển... Tết năm 2018, trừ chi phí tôi đã thu về trên 40 triệu đồng từ bán đào tết. Giá trị từ cây đào tết cao hơn rất nhiều lần so với các loại cây trồng, hoa màu khác".

Ông Dũng cho biết thêm: Hạt đào ươm tại vườn, khi cây cao 0,3cm - 50cm đem trồng, chăm sóc. Cây đào 5 năm tuổi được bán với giá 1 triệu đồng/cây, cây 3 năm tuổi bán 500 ngàn đồng/cây. Nhà nào trồng nhiều cũng từ 50 - 100 gốc, nhà ít cũng vài ba chục gốc đào. Đào trồng mới thì sau 3 năm sẽ cho thu hoạch. Đào cưa cành, để gốc, lên chồi, chăm bón thì từ 3 - 4 năm trở đi mới thu hoạch. Sau 1 năm, cần tạo tán, tỉa cành để cây đào phát triển đẹp, xum xuê. Chú ý chăm sóc, bón phân chuồng hoai mục, lân NPK, vôi xung quanh gốc (cách gốc 40 - 50 cm), phun thuốc khi có rệp, sâu bệnh làm thân hoặc cành đào sùi mủ; lá đào có vị đắng sâu vẫn ăn tuy nhiên có thuốc đặc trị. Cần tưới nước để giữ độ ẩm khi trời nắng và thoát nước chống ngập khi trời mưa.

Nhằm động viên khuyến khích các hộ gia đình trồng đào ở Thọ Lộc, vừa qua, Hội làm vườn huyện Hà Trung đã tổ chức mời chuyên gia của huyện Như Thanh có nhiều kinh nghiệm về địa phương tập huấn kỹ thuật chuyên trồng, chăm sóc cây đào. Trên 70 số hộ gia đình thôn Thọ Lộc đã tham gia lớp tập huấn này.

Tết cổ truyền Canh Tý đã cận kề, lại thêm một năm dân làng Thọ Lộc tiếp tục có một vụ thu hoạch bội thu từ cây đào tết. Mong rằng, từ mô hình cây đào tết mang lại giá trị cao ở thôn Thọ Lộc, xã Hà Lĩnh sẽ tiếp tục được phổ biến, nhân rộng kịp thời đến các địa phương trong và ngoài huyện.

Lê Như Cương