Người bạn gần gũi và đồng hành với độc giả yêu mến văn hóa - nghệ thuật

Báo Văn hóa và Đời sống tỉnh Thanh Hóa ban đầu là tờ tin "Nếp sống quê hương", sau đó chuyển sang là Báo Văn hóa - Thông tin trực thuộc Sở Văn hóa - Thông tin Thanh Hóa, rồi đổi tên thành Báo Văn hóa và Đời sống (VH&ĐS) cho đến nay.

Trong suốt 30 năm xây dựng và trưởng thành, Báo VH&ĐS đã được Đảng bộ và nhân dân Thanh Hóa đánh giá cao, góp phần tuyên truyền và thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ kinh tế, văn hóa - xã hội trên địa bàn tỉnh. Ghi nhận thành tích của cán bộ, phóng viên và nhân viên, Báo VH&ĐS đã được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba và nhiều phần thưởng xứng đáng khác. Đội ngũ cán bộ, phóng viên của báo đã không ngừng lớn mạnh, nhiều người hiện đảm đương các vị trí quan trọng trong lĩnh vực quản lý báo chí và có tay nghề cao trong hoạt động báo chí ở Trung ương và ở tỉnh.

Trong 30 năm qua, Báo VH&ĐS luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ công tác được giao, trong đó đã tập trung và nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền xây dựng đời sống văn hóa cơ sở và bảo tồn, phát huy giá trị sắc thái văn hóa xứ Thanh đến với bạn đọc, công chúng trong và ngoài tỉnh.

Nhiều năm qua, cán bộ và phóng viên báo đã tập trung tuyên truyền và phổ biến sâu rộng Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về "Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc", Nghị quyết 33 (khóa XI) về "Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước". Qua những tin bài có lượng thông tin cao, sâu sắc, tờ báo đã bám sát và đưa nghị quyết của Đảng đến với công chúng.

Từ thực tiễn đời sống văn hóa cơ sở trên địa bàn tỉnh đã và đang đặt ra, Ban biên tập báo, phóng viên và đội ngũ cộng tác viên của báo đã đi sâu, đi sát cơ sở, phát hiện và tập trung phản ánh, nhân rộng những mô hình, điển hình tiêu biểu về xây dựng đời sống văn hóa cơ sở như: làng văn hóa Đông Cao, xã Trung Chính (Nông Cống) - thuần nông, chiêm trũng; làng văn hóa Ngọc Liên (Nga Sơn) vùng đồng bào công giáo ven biển; làng văn hóa Duy Tinh (Hậu Lộc) đồng bào theo đạo Phật; bản văn hoá Bản Ngàn (đồng bào Thái), làng văn hoá Lú Khoen (đồng bào Mường); phố văn hoá - khu phố 10 (TP Thanh Hoá),tiểu khu 10; làng văn hóa công nhân đội 5 - Nông trường Hà Trung (TX Bỉm Sơn)... Đến nay, phong trào xây dựng xã, phường văn hoá, xây dựng gia đình văn hoá, nếp sống văn hoá gắn với xây dựng nông thôn mới phát triển rộng khắp trên địa bàn toàn tỉnh là có sự góp phần tích cực của Báo VH&ĐS trong việc tuyên truyền.

Với số lượng phát hành khá lớn và rộng khắp, nội dung phản ánh sinh động thông tin kịp thời, trong đó báo tập trung đề cập toàn diện về lĩnh vực thông tin văn hoá và công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, với những nội dung sâu sát và phù hợp với đời sống của đồng bào, Báo VH&ĐS thực sự trở thành tờ báo định hướng, tiếp nhận và hướng dẫn nghiệp vụ về văn hóa đối với những người hoạt động văn hóa, thông tin và đông đảo bạnđọc và cán bộ, nhân dân thực hiện phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá", xây dựng gia đình văn hóa, làng, bản, cơ quan, đơn vị, xã, phường văn hoá và trở thành ý thức tự giác và hành động của mỗi người: “Thứ nhất lúa lai, thứ hai xây làng văn hóa” và nhân rộng mô hình: “Hội trại làng văn hóa”, “Làng vui chơi, làng ca hát”, “Ngày hội văn hóa truyền thống các dân tộc”, “Thanh niên hát ca khúc cách mạng”, “Liên hoan hát ru”, cưới, tang, lễ hội theo nếp sống văn hóa... đã trở thành hoạt động sâu rộng, thường xuyên trong tỉnh. Báo VH&ĐS đã góp phần thiết thực tuyên truyền, động viên các cấp uỷ Đảng, chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể và nhân dân trong tỉnh tích cực thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và đã đạt được những kết quả tốt, đó là: 75% làng, bản, khu phố, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hoá; 80% gia đình văn hoá, trong đó đã và đang xuất hiện nhiều gia đình kiểu mẫu.

Thông qua những tin bài, chuyên trang, chuyên mục, Báo VH&ĐS đã góp phần khơi dậy được tiềm năng, thế mạnh của mỗi làng bản, của mỗi người dân, tiếp thu tiến bộ khoa học kỹ thuật để ứng dụng và sản xuất, bảo lưu và phát huy được những giá trị văn hoá truyền thống của mỗi làng quê, xây dựng được những giá trị văn hoá mới tốt đẹp, thúc đẩy sản xuất phát triển, bảo vệ môi trường sống, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, đẩy lùi nghèo nàn và lạc hậu, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, các tệ nạn xã hội được ngăn chặn và đẩy lùi, tình tương thân tương ái của mỗi người và của cộng đồng được củng cố thắt chặt, pháp luật và nghĩa vụ công dân được nhân dân tự giác thực hiện, quy chế dân chủ được tôn trọng và phát huy, đời sống vật chất và tinh thần ở mỗi gia đình, làng bản, khu phố, cơ quan, doanh nghiệp, xã phường trên địa bàn tỉnh ngày càng được cải thiện theo hướng lành mạnh, tốt đẹp, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ, sáng tạo văn hoá của quần chúng nhân dân.

Ngoài ra, nhiều năm qua Báo VH&ĐS đã tập trung và dành nhiều chuyên trang, chuyên đề phản ánh sâu rộng và mang lại hiệu quả tốt đối với việc bảo tồn và phát huy giá trị sắc thái văn hoá xứ Thanh. Bên cạnh việc phân công, phân nhiệm cho những cán bộ và phóng viên có kinh nghiệm và hiểu sâu về lĩnh vực này, Báo VH&ĐS còn tập hợp được đội ngũ đông đảo những nhà nghiên cứu, những cộng tác viên có vốn sống, kinh nghiệm tích luỹ và hiểu biết về văn hoá, lịch sử, nghệ thuật để viết bài chuyên sâu về lĩnh vực này. Xứ Thanh là miền đất "địa linh nhân kiệt". Thanh Hóa có 1.553 di tích (nhiều di tích đặc biệt quan trọng là di tích quốc gia đặc biệt, 1 di tích được UNESCO công nhận), nhiều bảo vật, văn hóa phi vật thể quốc gia mang dấu ấn sâu sắc, tiêu biểu của các thời đại đã được cán bộ và phóng viên Báo tập trung phản ánh, giới thiệu những giá trị của các di tích khảo cổ, di tích lịch sử, cách mạng, di tích kiến trúc nghệ thuật, bảo vật, di vật... để nâng cao nhận thức cho mọi người hiểu biết các giá trị văn hoá vật thể đặc sắc của lịch sử, văn hóa dân tộc trên đất xứ Thanh, qua đó nhân lên niềm tự hào, trách nhiệm bảo vệ, gìn giữ và không ngừng phát huy giá trị trong cuộc sống. Bên cạnh văn hoá vật thể, các giá trị văn hoá phi vật thể như: dân ca, dân vũ, trò chơi, trò diễn, truyền thuyết, truyện cổ, tri thức dân gian, lễ hội, phong tục tập quán đặc sắc của đồng bào các dân tộc đã được Báo VH&ĐS thường xuyên đăng tải và phản ánh. Đặc biệt với chuyên mục "Giữ gìn sắc thái văn hoá xứ Thanh" phản ánh muôn mặt đời sống tinh thần và văn hoá truyền thống đã kết tinh thành giá trị của 7 dân tộc sinh sống trên địa bàn tỉnh đã được bạn đọc không chỉ trong tỉnh mà cả nước và độc giả nước ngoài đánh giá cao, trân trọng và yêu thích, thông qua đó vừa giới thiệu, quảng bá vẻ đẹp về miền đất và con người tỉnh Thanh gắn với phát triển du lịch.

Không chỉ phản ánh những giá trị đặc sắc về văn hoá vật thể, phi vật thể trên địa bàn tỉnh, Báo VH&ĐS còn thông tin và giới thiệu với bạn đọc nhiều bài viết, bài nghiên cứu của các chuyên gia đầu ngành về lịch sử, văn hoá, nghệ thuật... để giúp mọi người có những thông tin nhiều chiều, sâu rộng về lĩnh vực này. Báo tích cực đăng tải, tuyên truyền phổ biến tới quần chúng nhân dân về Luật Di sản văn hoá, nghị định của Chính phủ, quyết định của các bộ, ngành trung ương và các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực văn hóa, về việc trùng tu, tôn tạo, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá trong thời kỳ hội nhập và phát triển.

30 năm - một chặng đường dài, Báo VH&ĐS luôn là người bạn gần gũi và đồng hành với các độc giả yêu mến văn hóa - nghệ thuật đã góp phần tích cực thúc đẩy phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá", bảo vệ và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc trên quê hương tỉnh Thanh.

TS. Hoàng Minh Tường