Thanh Hóa sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã (Bài 3): Quan tâm đến đội ngũ cán bộ sau sắp xếp

Sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước ta, tác động đến nhiều đối tượng, liên quan trực tiếp đến con người, đến đội ngũ cán bộ. Do đó, quá trình thực hiện phải tiến hành từng bước theo lộ trình cụ thể, tránh tư tưởng chủ quan, nóng vội, chạy theo thành tích. Việc sắp xếp phải bảo đảm được mục tiêu tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, đồng thời phải giữ vững ổn định tình hình tại các địa bàn dân cư, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển KT-XH.

Tinh gọn gắn với nâng cao chất lượng hoạt động

Khẳng định tính đúng đắn của chủ trương sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, huyện, ông Trần Quốc Huy - Phó Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Thanh Hóa, cho rằng: Trong bối cảnh hiện nay, chủ trương này rất phù hợp với yêu cầu thực tiễn đặt ra, giảm số lượng đội ngũ cán bộ công chức nhằm đảm bảo bộ máy tinh gọn, để bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả, giảm tải gánh nặng ngân sách, đảm bảo sự phát triển kinh tế xã hội địa phương. Tuy nhiên, việc sắp xếp liên quan trực tiếp đến con người, đến đội ngũ cán bộ nên cần có lộ trình cụ thể, tránh tư tưởng chủ quan, nóng vội, chạy theo thành tích. Theo tổng hợp số liệu thống kê của các huyện, thị xã, thành phố, Thanh Hóa có 1.308 cán bộ, công chức cấp xã và 1.119 người hoạt động không chuyên trách cấp xã dôi dư. Đây là số lượng lớn, nếu không quan tâm giải quyết kịp thời chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động dôi dư sẽ ảnh hưởng đến việc thực hiện chủ trương sáp nhập và bảo đảm quyền lợi cho họ.

Trong những năm qua, việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy đã được Thanh Hóa quan tâm triển khai, nhằm bảo đảm bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Năm 2018, Thanh Hóa đã tiến hành sáp nhập giảm từ 5.971 xuống còn 4.393 thôn, tổ dân phố. Theo đó, giảm 9.468 cán bộ không chuyên trách. Đây là tiền đề để tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện tốt việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã và cấp huyện. Ông Nguyễn Xuân Thủy - Giám đốc Sở Nội vụ Thanh Hóa cho biết: Việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã được tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2019. Công tác cán bộ sau khi sắp xếp các đơn vị hành chính được xác định là vấn đề khó nhất, nên ngay từ những ngày đầu triển khai sắp xếp đơn vị hành chính, Sở Nội vụ đã tham mưu cho UBND tỉnh đề ra một số giải pháp quan trọng để thực hiện nhiệm vụ sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, trong đó quan tâm bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách dôi dư là nhiệm vụ hết sức quan trọng, quyết định sự thành bại trong thực hiện nhiệm vụ chính trị trên của tỉnh. Một số giải pháp căn bản được UBND tỉnh đưa ra tại Quyết định số 1649/QĐ-UBND để định hướng các địa phương căn cứ thực hiện trong giai đoạn từ nay đến năm 2025 như: Bố trí, sắp xếp đến các đơn vị cấp xã còn thiếu; tiếp nhận, bố trí làm công chức cấp xã; tuyển dụng làm công chức cấp huyện; tuyển dụng làm viên chức ở đơn vị sự nghiệp; nghỉ hưu theo quy định; thực hiện tinh giản...

Cùng với việc triển khai quyết liệt, đồng bộ từ tỉnh xuống cơ sở, các địa phương đã có sự chủ động hơn trong quá trình thực hiện. Ông Trương Văn Đào - Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Hoằng Hóa cho biết: Việc sắp xếp, giảm đơn vị hành chính cấp xã dẫn đến đội ngũ cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách dư ra rất lớn. Thường trực Huyện ủy đã giao cho Ban Tổ chức Huyện ủy, Phòng Nội vụ UBND huyện rà soát lại toàn bộ đội ngũ cán bộ, nghiên cứu phương án sắp xếp. Sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 37, huyện đã chủ động có văn bản yêu cầu các xã không tuyển dụng mới và không bổ nhiệm mới cán bộ. Hiện nay một số xã đang thiếu phó bí thư, phó chủ tịch, một số chức danh khác của các đoàn thể, nhưng huyện cũng đang dừng lại chờ ý kiến chỉ đạo của tỉnh, để có hướng bố trí, sắp xếp, điều chuyển cán bộ dôi dư. Công việc sắp xếp đơn vị hành chính là việc khó, tuy nhiên huyện quyết tâm sẽ thực hiện đúng chủ trương, chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh, giảm bớt số xã, thu gọn đầu mối gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức.

Đối với huyện Thọ Xuân, theo lãnh đạo phòng Nội vụ cho biết: Huyện thực hiện sáp nhập 12 xã và 1 thị trấn chưa đạt 50% cả hai tiêu chuẩn dân số và diện tích, có liên quan đến 19 xã khác bên cạnh. Tổng số cán bộ ảnh hưởng lên đến 231 cán bộ, công chức (chưa tính 207 người hoạt động không chuyên trách). Trong quá trình thực hiện, huyện đã dừng việc bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử. Đối với các xã thiếu bí thư, chủ tịch, đang giao phụ trách, kể cả MTTQ vừa tổ chức đại hội còn thiếu nhân sự thì cũng mới chỉ giao kiêm nhiệm. Huyện sẽ tập trung chỉ đạo thực hiện các bước tiếp theo theo quy trình mà Tỉnh ủy, UBND chỉ đạo.

Theo ý kiến của bà Nguyễn Thị Hương - Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Hà Trung thì: Theo tính toán, số cán bộ, công chức dôi dư sau sáp nhập trên địa bàn là 157 người, gồm 81 cán bộ và 76 công chức. Tính đến năm 2021, số cán bộ, công chức nghỉ hưu đúng tuổi là 43 người. Thực hiện chỉ thị của Tỉnh ủy và kế hoạch của UBND tỉnh, huyện cũng đã dừng tiếp nhận, bổ nhiệm cán bộ, công chức, việc này sẽ góp phần giảm bớt khó khăn khi sắp xếp, điều chuyển cán bộ, công chức sau khi sắp xếp, sáp nhập xã.

Sắp xếp đơn vị hành chính nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác cải cách thủ tục hành chính (ảnh minh họa của Ngọc Thảo).

Không bố trí công tác đối với cán bộ năng lực yếu

Sau khi sắp xếp, quy mô diện tích được mở rộng, dân số đông hơn, áp lực công việc đối với cán bộ xã sẽ tăng lên nhiều. Do đó, việc lựa chọn cán bộ có phẩm chất, năng lực, trình độ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ là công việc rất hệ trọng, nhất là đối với những cán bộ giữ chức danh đứng đầu cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, đơn vị. Để thực hiện tốt vấn đề này, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các địa phương tạm dừng ngay việc bầu, bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo, quản lý; gắn đánh giá, phân loại với xây dựng phương án chi tiết bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, bảo đảm thận trọng, khách quan, minh bạch, lựa chọn được những cán bộ đủ đức, đủ tài, đủ năng lực, trình độ, tiêu chuẩn đảm nhận những vị trí công việc tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị mới. Kiên quyết không bố trí công tác đối với những cán bộ năng lực yếu, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, quan liêu, tham nhũng; bảo thủ, trì trệ, làm việc kém hiệu quả, nói không đi đôi với làm...

Ông Trần Quốc Huy - Phó Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Thanh Hóa cho biết: Việc lựa chọn, giới thiệu nhân sự tham gia ban chấp hành đảng bộ, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư đảng ủy ở đơn vị hành chính cấp xã mới, phải đảm bảo tiêu chuẩn chung của cán bộ theo Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 (Khóa VIII); Chỉ thị 36-CT/TW ngày 30/5/2014 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội Đại biểu lần thứ XII của Đảng; Chỉ thị 35-CT/TW ngày 30/5/2019 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

“Trong tình hình hiện nay cần nhấn mạnh về lập trường tư tưởng chính trị, năng lực thực tiễn thể hiện bằng hiệu quả công việc; uy tín trong Đảng, trong nhân dân, khả năng nắm bắt, xử lý có hiệu quả những vấn đề mới; đoàn kết, quy tụ đội ngũ cán bộ; dân chủ, sâu sát, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; công tâm, khách quan trong công tác cán bộ; nghiêm túc khắc phục, sửa chữa những khuyết điểm, yếu kém sau kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết TW 4 khóa XI, Khóa XII. Lãnh đạo chủ chốt của cấp ủy phải thực sự tiêu biểu về trí tuệ, đạo đức, uy tín, năng lực thực tiễn và sự cống hiến, được cán bộ, đảng viên, nhân dân tín nhiệm. Các đồng chí bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch UBND phải có năng lực kinh nghiệm về công tác đảng và công tác chính quyền; các đồng chí dự kiến giới thiệu bầu vào các chức vụ lãnh đạo chủ chốt HĐND, UBND phải có năng lực, kinh nghiệm quản lý, điều hành hoạt động của HĐND, UBND” - ông Trần Quốc Huy nhấn mạnh.

Về trình độ đào tạo, cán bộ thuộc diện ban thường vụ cấp ủy huyện quản lý phải có trình độ chuyên môn từ đại học trở lên; lý luận chính trị từ trung cấp trở lên (trường hợp đặc biệt đối với các xã miền núi cao, biên giới, do ban thường vụ cấp ủy cấp huyện quyết định). Cán bộ diện đảng ủy xã, phường, thị trấn quản lý nói chung phải có trình độ trung cấp chuyên môn và trung cấp lý luận chính trị trở lên, ít nhất phải có 1 bằng trung cấp chuyên môn hoặc trung cấp lý luận chính trị; đối tượng khác (bí thư chi bộ thôn, bản, phố dự kiến tham gia đảng ủy viên) do đảng ủy xem xét, quyết định. Không cơ cấu những cán bộ, đảng viên vào cấp ủy trong các trường hợp không gương mẫu thực hiện các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước hoặc vi phạm những điều đảng viên, cán bộ, công chức không được làm. Cán bộ, đảng viên có 2 năm trong nhiệm kỳ 2015 - 2020 xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ; là người đứng đầu mà địa phương (cũ) có 2 năm không hoàn thành nhiệm vụ hoặc để địa phương mất đoàn kết, tham nhũng nghiêm trọng...

Ông Trần Quốc Huy cho biết thêm: Sắp tới, tỉnh sẽ có hướng dẫn thành lập tổ chức đảng ở các xã, phường, thị trấn mới thành lập sau khi sáp nhập theo Nghị quyết số 37-NQ/TW và một số vấn đề về bố trí, sắp xếp cán bộ. Theo đó, tại thời điểm sắp xếp (tháng 12/2019), các đồng chí cán bộ, công chức cấp xã đến tuổi nghỉ chế độ bảo hiểm xã hội thì tiến hành các thủ tục cho nghỉ theo quy định. Các đồng chí bí thư, phó bí thư đảng ủy, chủ tịch, phó chủ tịch HĐND và UBND; người đứng đầu tổ chức chính trị - xã hội cấp xã thôi giữ chức vụ do sắp xếp tổ chức bộ máy theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền, tự nguyện thực hiện tinh giản biên chế và được cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý đồng ý, thì cho nghỉ theo Nghị quyết số 108/2014/NĐ-CP ngày 20/11/2014 và Nghị định số 113/2018/NĐ-CP ngày 31/8/2018 của Chính phủ về chính sách tinh giản biên chế. Công chức cấp xã dôi dư do sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã thì cho nghỉ theo Nghị định số 108 và Nghị định số 113/2018/NĐ-CP ngày 31/8/2018 của Chính phủ về chính sách tinh giản biên chế. Đối với cán bộ, công chức cấp xã có đủ tiêu chuẩn, điều kiện để bố trí công việc khác thì thực hiện theo hướng: Bố trí công việc khác ngay tại xã, phường, thị trấn hoặc điều động sang xã, phường, thị trấn khác để bố trí công việc phù hợp. Điều động, tiếp nhận về công tác tại các cơ quan thuộc khối đảng, đoàn thể, khối cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập của cấp huyện theo đúng quy định. Trường hợp các đồng chí là cán bộ, công chức do cấp huyện điều động, luân chuyển về cấp xã, khi sáp nhập không thể tiếp tục bố trí được (mặc dù chưa đủ thời gian điều động, luân chuyển), thì có thể điều động về công tác tại các cơ quan thuộc khối đảng, đoàn thể, khối cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập của cấp huyện.

Trung Hiếu - Hoàng Lan