Từ nấm sạch đến trà linh chi túi lọc- Ý tưởng khởi nghiệp đầy sáng tạo

Sau hơn 5 tháng triển khai thực hiện Cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp trong đoàn viên, thanh niên tỉnh Thanh Hóa” lần thứ VIII, ngày 3-7-2021, Tỉnh Đoàn Thanh Hóa đã tổ chức chung kết và trao giải cuộc thi. Nhóm tác giả Trịnh Lan Hồng, Phạm Thị Thanh Bình - Giảng viên, Khoa Nông Lâm Ngư nghiệp (NLNN), Trường Đại học Hồng Đức đã được trao giải Nhất với ý tưởng: “Sản xuất trà Linh Chi Hồng Đức theo quy trình khép kín từ nuôi trồng nấm đến chế biến sản phẩm trà.”

Khoa Nông - Lâm - Ngư nghiệp trong suốt chặng đường gần 25 năm xây dựng và phát triển, đã đào tạo nhiều thế hệ kỹ sư, thạc sĩ, những doanh nhân thành đạt, các nhà quản lý, chuyên gia có nhiều đóng góp cho sự phát triển của Thanh Hóa và đất nước. Trên cơ sở đó, khoa tiếp tục được Nhà trường giao thực hiện đề án nghiên cứu sản xuất một số sản phẩm mang thương hiệu Trường Đại học Hồng Đức giai đoạn 2021-2025 với một sản phẩm định hướng như Trà Linh Chi, Trà Rau Má, các sản phẩm Đông trùng hạ thảo và một số chế phẩm sinh học (Baci-HDU, Baci-HDU pro,...) trên cơ sở thực hiện các nhiệm vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Kế thừa những kết quả đã đạt được, Ths. Trịnh Lan Hồng, Bí thư Liên chi đoàn khoa NLNN, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Sinh viên Trường Đại học Hồng Đức và Ths. Phạm Thị Thanh Bình, Bí thư chi đoàn cán bộ khoa NLNN - Là hai giảng viên trẻ thích tìm tòi và say mê nghiên cứu, đã cùng với nhóm thực hiện Đề án của khoa xây dựng mô hình khởi nghiệp sản xuất trà Linh Chi Hồng Đức với quy trình khép kín trên cơ sở kết quả nghiên cứu và trồng thử nghiệm nấm Linh Chi theo hướng hữu cơ của Khoa NLNN trong suốt 10 năm qua.

Với mong muốn đa dạng hóa và nâng cao giá trị sản phẩm trà để phù hợp với xu thế hiện đại, đồng thời tiện lợi cho quá trình sử dụng và hướng đến thương mại hoá sản phẩm trên thị trường, nhóm tác giả đề án đã luôn trăn trở “Với xuất phát điểm quá lợi thế, tại sao mình không phát triển thành sản phẩm trà cao cấp, để tiện lợi hơn cho người dùng, gắn với thương hiệu Trường Đại học Hồng Đức”. Từ đó các chị đã nghiên cứu, triển khai mô hình “Sản xuất trà Linh Chi Hồng Đức với quy trình khép kín từ nuôi trồng nấm đến chế biến sản phẩm trà” và đạt giải Nhất cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp trong đoàn viên, thanh niên tỉnh Thanh Hóa” lần thứ VIII.

Nhớ lại những ngày đầu tiên bắt tay vào làm, nhóm tác giả cho biết ý tưởng của mình xuất phát từ những nhu cầu thực tế của người tiêu dùng và xu thế phát triển xã hội, theo đó, đây cơ hội lớn phát triển sản phẩm trên thị trường với sản phẩm “Trà túi lọc Linh chi Hồng Đức”. Trịnh Lan Hồng nói: “Sử dụng trà túi lọc là một hình thức khá phổ biến hiện nay với đa dạng các loại trà trên thị trường và phù hợp ở nhiều mục đích sử dụng. Mặc dù, trà túi lọc không mới tại thị trường trong nước hay trong tỉnh nhưng trà túi lọc cho sản phẩm nấm Linh Chi vẫn còn khá mới tại thị trường tỉnh Thanh Hóa. Trà Linh Chi được chế biến dưới dạng túi lọc sẽ dễ dàng được đón nhận theo xu thế hiện đại, tiện lợi hơn cho những người đang sử dụng phương thức pha trà truyền thống và mở rộng được đối tượng sử dụng tại các công sở, doanh nghiệp, và các hội nghị, hội thảo trang trọng. Song song với đó, nhóm dự án cũng đang hướng tới việc tạo một sản phẩm khác độc đáo là Cao trà linh chi Hồng Đức “

Nghĩ là làm, Trịnh Lan Hồng và Phạm Thị Thanh Bình đã bắt tay vào triển khai. Với diện tích hơn 1.000m2, bao gồm khu nhà lưới nuôi trồng thương phẩm, khu nhân giống theo tiêu chuẩn an toàn vi sinh, phòng sấy và bảo quản nấm, quy trình kỹ thuật nuôi trồng nấm Linh Chi tại Khoa NLNN- Trường ĐH Hồng Đức rất khắt khe và chuyên nghiệp. Trịnh Lan Hồng chia sẻ: “Giống nấm Linh Chi được nhân giống lần lượt từ giống gốc, giống cấp 1, giống cấp 2 và giống sản xuất. Ưu điểm của các giống nấm là không sử dụng hóa chất, an toàn từ nguyên liệu đầu vào, nguồn nước tưới đến quá trình nuôi luôn được đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm”. Bịch giống nấm sản xuất sau khi cấy xong chuyển ngay vào phòng ươm sợi với điều kiện sạch, khô, thông thoáng tốt, ánh sáng yếu, nhiệt độ khống chế từ 20 - 30^oC. Sau khi sợi tơ nấm ăn khoảng 2/3 bịch thì bắt đầu thay nút bông và tiếp tục để trong khu vực ươm cho đến khi sợi nấm ăn kín hết toàn bịch và bắt đầu ra quả thể thì chuyển bịch phôi nấm đến khu vực nuôi trồng ngoài khu thí nghiệm thực hành.

Sau 4 tháng nuôi trồng, nấm sau khi thu hoạch xong được chuyển ngay vào phòng chế biến, với điều kiện sạch, khô, thông thoáng tốt và được sấy lạnh từ 40-45^oC để nấm giữ được màu, mùi vị, và hàm lượng dinh dưỡng cao nhất. Sau đó nấm Linh Chi sẽ được phối trộn với nụ hoa tam thất theo tỷ lệ nhất định để nghiền thành bột, vo viên, sấy khô lại. đóng túi lọc và đóng hộp mang thương hiệu Trường Đại học Hồng Đức. Với mong muốn được đưa đến tay người tiêu dùng những sản phẩm trà dược liệu nâng cao sức khỏe, Phạm Thị Thanh Bình cho biết: “Linh Chi từ thời xa xưa đã được coi như thần dược cho cơ thể. Không chỉ có tác dụng hỗ trợ phòng và chống ung thư, chống lão hóa, nâng cao sức đề kháng của cơ thể và tăng tuổi thọ. Việc kết hợp giữa nấm linh chi và nụ hoa tam thất sẽ tạo ra một loại trà rất tốt cho sức khỏe. Nhóm ý tưởng đã nghiên cứu, thử nghiệm trong thời gian 6 tháng để đưa ra được công thức chế biến phù hợp”.

Qua nghiên cứu, nhóm tác giả nhận thấy: Hiện tại, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có nhiều cơ sở nuôi trồng nấm Linh Chi ở nhiều huyện với quy mô nhỏ lẻ, sản phẩm tiêu thụ chủ yếu mới dừng lại ở dạng chế biến thô sơ là thái lát, dẫn đến người tiêu dùng chỉ có thể sử dụng trà Linh Chi theo phương thức truyền thống - thái lát và hãm trà. Hạn chế của phương thức này có là không tiện dụng, khó chiết xuất hết dược chất khi hãm trà, tốn thời gian và không thuận lợi trong bảo quản… Vì vậy, nhóm tác giả đã nghiên cứu và làm chủ quy trình công nghệ khép kín từ nuôi trồng nấm Linh Chi cho đến chế biến trà linh chi thương phẩm. Sự thành công của dự án sẽ góp phần “truyền lửa” tinh thần trẻ, tinh thần khởi nghiệp cho sinh viên và đội ngũ cán bộ giảng viên trẻ có đam mê nghiên cứu khoa học trong nhà trường.

Từ rất lâu đời, uống trà đã trở thành một nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Vì vậy, nhóm dự án mong muốn đây có thể coi là một sản phẩm trà sức khỏe an toàn và cao cấp, góp phần lan tỏa thương hiệu Trường Đại học Hồng Đức xứ Thanh. Trịnh Lan Hồng chia sẻ: “Cho dù đây mới chỉ là ý tưởng khởi nghiệp nhưng trước và sau cuộc thi chúng tôi luôn được Khoa NLNN và nhà trường tạo điều kiện hỗ trợ về mọi mặt. Ngoài việc được sử dụng hệ thống cơ sở vật chất, hệ thống phòng thí nghiệm, hệ thống phòng vi sinh nhân nuôi giống nấm, nhóm ý tưởng khởi nghiệp còn được động viên, khích lệ về tinh thần trong thời gian nghiên cứu và đưa ý tưởng vào thực thi”.

Tuy nhiên, không có sự thành công nào mà không phải đánh đổi. “ Những ngày đầu ai nhìn vào cũng bảo chúng tôi có nhiều lợi thế và may mắn, kiểu gì cũng sẽ “làm nên chuyện”. Chính những câu nói này lại khiến chúng tôi phải trăn trở rất nhiều. Khi mọi người đều đặt kỳ vọng vào mình thì áp lực lại tăng lên gấp bội lần, có lúc nản lòng vì mãi không chiết xuất được mùi vị theo mình mong muốn, rồi những lần làm hỏng sản phẩm… buồn và muốn buông xuôi mọi thứ là điều không thể tránh khỏi. Nhưng sau tất cả, chúng tôi đã được vượt qua được giai đoạn khó khăn đó để vững tin vào điều mình đang theo đuổi”

Hiện nay, nhóm nghiên cứu đã xây dựng hoàn thiện sản phẩm Demo và đang tổ chức các đợt khảo sát đánh giá cảm quan chất lượng sản phẩm trong và ngoài đơn vị để phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Sau đó, sản phẩm sẽ được gửi mẫu kiểm định chất lượng và mức độ đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đăng ký mẫu mã để đưa ra thị trường. Ngoài sản phẩm “Trà Linh chi túi lọc Hồng Đức”, nhóm dự án đang thử nghiệm và hướng tới sản xuất những sản phẩm đa dạng, độc đáo khác, như: Cao trà Linh Chi, trà thảo mộc, trà chanh sả…

“Ở tầm nhìn xa hơn, trong thời gian dài hạn về sau của dự án, chúng tôi luôn có sẵn tiềm lực về con người và trí tuệ để phát triển sản phẩm quy mô rộng hơn, độc đáo hơn và đa dạng hóa hơn nữa. Tin tưởng rằng, đội ngũ mà chúng tôi đang có là một nền tảng tốt cần cho chiến lược dài hạn của dự án”, nhóm tác giả chia sẻ.

Bài và ảnh: Thảo Chi

Thiết kế: Phạm Nam

Xuất bản: 5:20:08:2021:08:30