Đừng cho rằng... ai rồi cũng có quyền

Nếu không có những công nhân quét rác bất kể thời tiết nắng, mưa hay đêm hôm khuya khoắt cần mẫn đẩy từng lát chổi trên đường, chở từng khối rác đến nơi tập kết, thì đô thị sẽ như thế nào?

Công nhân quét rác đi ngược chiều đường gây cản trở giao thông.

Nhưng có là thế nào đi chăng nữa, thì nó cũng khó để biện minh cho việc làm mà một bộ phận nhỏ người quét rác trên đường đang tạo ra.

Tôi từng chứng kiến một cuộc cãi vã giữa hai lái xe ô tô đi ngược chiều nhau. Cuộc cãi vã bắt nguồn từ một chiếc xe gom rác đứng trên đường theo sự “phân công” của người quét rác nhằm tiện lợi cho công việc của chị, biến đoạn đường hai chiều chỉ còn một làn giao thông và cả hai lái xe ô tô đều cho mình quyền được đi trước.

Chiếc xe ô tô vì phải tránh chiếc xe gom rác nên lấn sang làn đường ngược chiều và lỡ trớn, phía sau có vài chiếc xe khác bám đuôi. Chiếc xe ô tô ở chiều bên kia hoàn toàn có thể lùi lại nhường đường, nhưng vì lái xe cho rằng mình đang đi đúng phần đường nên chẳng phải nhường ai cả.

Chủ nhân chiếc xe gom rác dường như chẳng quan tâm đến việc lời qua tiếng lại của hai lái xe ô tô, chị vẫn thản nhiên với phần việc của mình, trong khi chỉ cần đẩy chiếc xe gom rác nép vào ven đường chừng hơn một mét là cả hai chiếc xe ô tô đều có thể lưu thông an toàn, cuộc cãi vã sớm kết thúc.

Ở đô thị mỗi ngày có hàng trăm chuyến xe gom rác tham gia giao thông trên các tuyến phố, nhưng đã có thống kê nào cho thấy tất cả những công nhân quét rác đều chấp hành đầy đủ yêu cầu về an toàn giao thông hay chưa?

Chắc chắn công nhân quét rác trên đường sẽ khác hơn, có ý thức, trách nhiệm hơn trong việc dừng xe rác trên đường phố mỗi khi thực hiện nhiệm vụ của mình nếu được cơ quan quản lý thường xuyên kiểm tra về lề lối, tác phong làm việc và được bồi dưỡng kỷ luật lao động.

Nói về nghề vệ sinh môi trường, chúng ta đã dùng nhiều từ để khen ngợi trách nhiệm, sự hy sinh của người lao công trên đường phố.

Hình ảnh chị lao công đêm đông quét rác, làm lay động con tim còn được đưa vào sách giáo khoa cách đây mấy chục năm trước như một hình mẫu về tinh thần dựng xây đất nước. Nhưng đó khó có thể nói là hình ảnh hàng ngày của công nhân quét rác trên tất cả các tuyến đường khi mà mật độ giao thông ngày càng lớn đem theo những vội vàng, gấp gáp cho cả người tham gia giao thông và người quét rác.

Làm việc ở một lĩnh vực có ảnh hưởng đến nhiều người khác, phương tiện giao thông khác, rất cần đến những công nhân vừa biết làm việc, đồng thời cũng biết nghĩ, biết chia sẻ. Làm sao vừa đảm bảo được sự thuận lợi để làm việc của mình nhưng cũng đảm bảo cho người tham gia giao thông lưu thông một cách bình thường.

Để xây dựng một xã hội hài hòa, ai cũng thế thôi, đều phải biết hy sinh những lợi ích nhỏ nhoi. Làm việc nhưng cũng cần phải quan sát xem công việc, phương tiện mình làm tác động như thế nào đến xung quanh, chứ không phải xung quanh phải lệ thuộc vào mình, vì mình đang... làm việc.

Sống trong một đô thị văn minh thì người quét rác ngoài trách nhiệm làm cho đô thị sạch, còn phải ứng xử thân thiện, mới khiến cho sự văn minh được nhân lên. Xin đừng nghĩ rằng ai rồi cũng có quyền, tự cho mình làm những điều mà cả ở góc độ pháp luật lẫn đạo đức nghề nghiệp đều không được phép.

Và trong dòng người và xe tấp nập qua đường mỗi ngày, không chỉ một số chủ nhân chiếc xe gom rác mới ngộ nhận về quyền của mình, mà thứ quyền tự phong ấy còn tồn tại cả trong việc dừng đỗ, đi lại của nhiều phương tiện khác, dù pháp luật về giao thông đã có những quy định rất cụ thể.

Điều đó cần phải sớm loại bỏ để đô thị trở nên văn minh, pháp luật được tôn trọng, những cuộc va chạm, cãi vã không đáng có trên đường sẽ bớt đi.

Lam Điền