Nâng cao năng lực truyền đạt

Năng lực giao tiếp đang trở thành vấn đề đặt ra với con người hiện đại. Trao đổi thương mại, gặp gỡ, thuyết phục, đàm phán, thuyết trình đều sử dụng tới năng lực này. Năng lực truyền đạt tốt luôn là điểm cộng tạo nên sự thành công cho mỗi người. Cuốn sách của nhà báo nổi tiếng người Nhật Ikegami Akira đã cố gắng truyền đạt nhiều đầu mối nhất có thể để mỗi người tự trau dồi kỹ năng của chính mình.

Làm sao để nuôi dưỡng năng lực truyền đạt? Bạn thử hình dung hàng ngày khi giao tiếp với mọi người, với nhiều thuật ngữ khoa học, làm sao để giải thích nó? Tác giả Ikegami Akira cho rằng: Khi sự hiểu biết trở nên sâu sắc, bạn mới có thể nói chính xác và làm cho người khác dễ hiểu. Việc tiếp theo đó là cần nhận ra những chuyện, những việc mà bản thân không biết và khiêm tốn lắng nghe ý kiến của người khác.

Tác giả cũng đưa ra một kỹ năng vô cùng quan trọng đó là năng lực phán đoán và lựa chọn. Tức là năng lực phán đoán điều quan trọng và không quan trọng. Sự lựa chọn này ẩn giấu kỹ năng biên tập vô cùng quan trọng. Điều này cần tinh thần cẩn trọng, cầu thị học hỏi từ người khác, người đi trước và bậc thầy trong nghề của mình.

Một vấn đề mang tính nguyên tắc mà tác giả cũng đưa ra đó là: để có đầu ra (output) tốt thì phải có đầu vào (input) đa dạng, phong phú. Do vậy hãy cập nhật và trang bị tri thức thông tin biến nó thành máu thịt của mình. Rõ ràng là tất cả mọi người cần phải trang bị kỹ năng đọc suốt đời. Đúng như tác giả nói: viết được lời văn với năng lực biểu đạt phong phú, giàu sức thuyết phục thì luôn cần phải đọc sách. Để tăng lượng đọc sách thì không cần thiết phải làm chủ kỹ thuật đọc nhanh nào cả. Dù là phương pháp truyền thống, thì nếu có thói quen đọc hàng ngày, tốc độ đọc chắc chắn sẽ tăng lên.

Đưa ra rất nhiều đầu sách để khuyến nghị mọi người đọc tham khảo. Chúng ta sẽ thấy khá bất ngờ khi tác giả cho rằng để nuôi dưỡng năng lực truyền đạt thì cần phải đọc tiểu thuyết. Theo quan điểm của tác giả, khi đọc tiểu thuyết thì các hình ảnh hiện lên trong đầu. Các độc giả khi đọc sẽ tự phác ra hình ảnh của chính mình và vẽ nên bức tranh ở trong đầu. Năng lực khơi gợi hình ảnh, bồi dưỡng trí tưởng tượng, cảm xúc, sự say mê và sáng tạo sẽ là yếu tố quyết định để mọi người chọn thể loại tiểu thuyết để nâng cấp năng lực bản thân.

Tác giả Ikegami Akira không nói tới những vấn đề lý thuyết suông. Bằng trải nghiệm của một nhà báo tại Nhật, đối mặt với rất nhiều tình huống khủng hoảng truyền thông, ông đã cho rằng: thái độ, sự liêm chính và chân thành luôn tạo ra sức hút không lời khi giao tiếp. Vì vậy, hãy bồi dưỡng những phẩm chất: khen chê đúng lúc, đối mặt 1-1 khi gặp vấn đề khó; lập ra các đường biên hiện thực để nếu có lâm vào tình huống khi nói điều không hay về người khác, mình vẫn còn đường lui. Rõ ràng khi muốn xây dựng mối quan hệ tin cậy với đối phương thì sự chân thành, cầu thị, hợp tác luôn là phẩm chất hàng đầu.

Một bí quyết nữa đó là phải biết cách tạo ra khoảng lặng khi giao tiếp. Trong ngôn ngữ học, khoảng lặng này rất ý nghĩa. Tính hàm súc, biểu cảm của khoảng lặng này rất cao nếu chủ thể biết cách sử dụng. Trong cuốn sách, tác giả Ikegami Akira cho rằng khi tạo ra khoảng lặng hợp lý, người nghe sẽ tò mò, thôi thúc tìm hiểu thông tin tiếp theo, vô thức bị lôi cuốn vì điều này. Làm sao để thực hành nó? Có lẽ không thể khác được, hãy làm chủ tâm trí của chính mình và kiểm soát thông tin thật tốt khi truyền đạt.

Có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, tỷ lệ mất kết nối giao tiếp trong xã hội hiện đại ngày một nhiều. Theo một báo cáo khoa học của Anh, cứ 5 người trên 40 tuổi thì có khoảng 1 người là sẽ lâm vào tình trạng mất kết nối giao tiếp xã hội. Trong một xã hội hiện đại, người người đều ưa chuộng tốc độ, thì tất nhiên phần giao tiếp chất lượng thực sự giữa người và người không phải lúc nào cũng được quan tâm đúng mức. Song, có một thông tin đưa ra khiến ai đó có thể giật mình, rằng chỉ số giao tiếp kết nối tốt, cuộc sống của con người càng hạnh phúc và chất lượng. Do vậy nâng cao kỹ năng truyền đạt không chỉ khiến con người dễ dàng thành công hơn, quan trọng hơn, con người sẽ hạnh phúc hơn khi hiểu giá trị của mình và lan tỏa giá trị ấy tới cộng đồng.

Những dòng cuối của cuốn sách rất thú vị. Chính tác giả cũng không ngờ khi xuất bản cuốn sách này đã trở thành một hiện tượng tại Nhật Bản từ năm 2007 đến nay. Ikegami Akira có thể bất ngờ, song nếu đọc kỹ mọi người sẽ không bất ngờ. Điều quan trọng nhất mà nhà báo người Nhật này muốn chia sẻ tới mọi người, nếu không hướng tới những điều tốt đẹp và có ích cùng với tâm thái tích cực thì mọi cuộc giao tiếp đều trở thành khoảng lặng không lời. Hãy bắt đầu yêu các cuộc giao tiếp bởi chính bạn biết rằng: Giao tiếp là phương thức kết nối hiệu quả với cộng đồng!.

Mạc Danh