Non nước Đồng Mười

Núi Đồng Mười thuộc làng Đồng Mười, xã Hải Vân trước đây, nay là khu phố Đồng Mười, thị trấn Bến Sung (Như Thanh) ngoài vẻ đẹp thiên tạo với cảnh quan sơn thủy hữu tình, nơi đây còn in dấu những sự kiện lịch sử.

Theo các nhà địa lý, miền đồi núi Đồng Mười là bộ phận rìa của hệ thống núi chạy từ nước bạn Lào về đến phía bắc tỉnh Nghệ An, được gọi là “cánh cung Phu Hoạt”.

Bao bọc núi Đồng Mười là hệ thống ao hồ nước xanh quanh năm, trong đó lớn nhất là hồ Đồng Mười. Núi non, hồ nước hài hòa, tạo nên cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, hang núi Đồng Mười đã được lựa chọn trở thành địa điểm xây dựng Lò cao kháng chiến Hải Vân (tức Lò cao NX3).

Lò cao NX3 được lắp đặt ngay trong lòng hang núi, giữa những ngày bom đạn ác liệt của cuộc kháng chiến vệ quốc là sự khẳng định cho ý chí sắt đá và lòng quả cảm, kiên cường, thông minh sáng tạo của đội ngũ chiến sĩ, kỹ sư, công nhân gang thép Việt Nam năm xưa. Tại đây, hàng trăm tấn gang đã ra lò để sản xuất vũ khí phục vụ chiến trường.

Di tích lịch sử quốc gia Lò cao kháng chiến Hải Vân trong hang núi Đồng Mười là nơi lưu dấu, khẳng định sức mạnh, ý chí và khát vọng của Nhân dân ta, gắn liền với niềm tự hào của giai cấp công nhân Việt Nam. Nơi đây, còn gắn với tên tuổi của các nhà khoa học, kỹ sư hàng đầu Việt Nam, như: Giáo sư Trần Đại Nghĩa, kỹ sư Võ Quý Huân, Trịnh Văn Yên... và cả những công nhân đã hăng say lao động... Tất cả đã cùng nhau dốc sức lực, tài trí phục vụ Tổ quốc.

Đứng trên đỉnh núi Đồng Mười nhìn xuống, thu vào tầm mắt là không gian thiên nhiên bình yên, xanh mát. Ngay bên núi Đồng Mười là tuyến đường Vạn Thiện đi Bến En, kết nối từ tuyến đường bộ cao tốc Bắc Nam với Vườn quốc gia Bến En. Đây cũng là tuyến đường mới kết nối về trung tâm huyện Như Thanh - thị trấn Bến Sung.

Khánh Lộc