“Sân chơi hòa nhập” lấp lánh niềm vui

Trong môi trường giáo dục, xây dựng “sân chơi” bổ ích, lành mạnh thông qua các chương trình, hoạt động là cầu nối hữu ích giúp học sinh khuyết tật tự tin trong giao tiếp cũng như phát triển thể chất, hoàn thiện các kỹ năng cơ bản...

Một tiết mục văn nghệ của học sinh Trường Trung cấp nghề Thanh thiếu niên đặc biệt khó khăn Thanh Hóa.

Quan tâm, chăm sóc trẻ em khuyết tật không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân, gia đình, nhà trường mà còn là sự đồng hành, sẻ chia của toàn xã hội. Trong môi trường giáo dục, quan trọng nhất là tạo sự hòa nhập, kết nối giữa học sinh khuyết tật với thầy cô, bạn bè để các em tránh mặc cảm, tự ti... Tất nhiên, đây là điều không đơn giản. Vì vậy, cần thiết phải đưa các em đến gần hơn với một “sân chơi” mà ở đó luôn tạo sự sinh động, hấp dẫn, góp phần làm thay đổi ý thức, nhận thức của học sinh.

Giờ ra chơi, L.T.T.V., lớp 6A, Trường THCS Nam Tiến (Quan Hóa) thường được một số bạn trong lớp dạy vẽ. Em chăm chú và đã biết lắng nghe sự “chỉ bảo” của các bạn. Mỹ thuật dường như là môn học đang dần được em yêu thích.

Bị tổn thương não, hạn chế về ngôn ngữ, từ nhỏ đến lớn, L.T.T.V. không có cảm giác sợ sệt, lo lắng... Thấy con bị khuyết tật bẩm sinh, bố mẹ đã từng ngần ngại đưa em đến trường. Nhưng sau thời gian đến lớp, được sự quan tâm, động viên, hỗ trợ của bạn bè, thầy cô, từ một cô bé không tiết chế được cảm xúc, đến nay L.T.T.V. đã có thể cười khi các bạn đùa vui, nhận biết được một số đồ vật xung quanh và nói những từ đơn giản... "Do không được minh mẫn như những đứa trẻ bình thường khác, thầy cô phải nỗ lực, kiên trì theo dõi, đồng hành với em trong mọi hoạt động. Bên cạnh đó, luôn “kéo” em lại gần hơn với các phong trào. Ví dụ như tổ chức chương trình văn nghệ, có thể các bạn sẽ cầm tay em để hướng dẫn múa...", thầy Hà Văn Thành, Hiệu trưởng Trường THCS Nam Tiến, cho biết.

Dù bị khuyết tật bẩm sinh một bên tay nhưng với tinh thần lạc quan, giàu nghị lực, N.T.H., quê ở Yên Định, 24 tuổi đã vượt lên chính mình. Hiện em đang theo học tại Khoa Tin học, Trường Trung cấp nghề Thanh thiếu niên đặc biệt khó khăn Thanh Hóa. Như N.T.H. tâm sự, thì với sự đồng hành của gia đình, thầy cô, bạn bè đã khiến em từ một cô bé nhút nhát, nay tự tin, năng động hơn. N.T.H. nói: “Ở trường em còn được tham gia các trò chơi nhóm, hội thi văn nghệ đã giúp em có thêm kiến thức, kỹ năng để ngày càng hoàn thiện bản thân”.

Em L.T.T.V. (ở giữa) học sinh khuyết tật lớp 6A, Trường THCS Nam Tiến (Quan Hóa) được các bạn dạy vẽ.

Trường Trung cấp nghề Thanh thiếu niên đặc biệt khó khăn Thanh Hóa là nơi đào tạo nghề, tư vấn, giới thiệu việc làm phù hợp cho học sinh là những thanh, thiếu niên khuyết tật trên địa bàn tỉnh. Tại đây, ngoài việc dạy nghề, nhà trường còn dạy chữ, dạy kỹ năng sống , bên cạnh đó, còn chú trọng chăm lo, bảo đảm các chính sách cho học sinh... Phó hiệu trưởng nhà trường, thầy Hoàng Đình Tưởng cho biết: “Ngoài ra, hằng năm nhà trường thường xuyên tổ chức cuộc thi “Rung chuông vàng”, các hoạt động tham quan, trải nghiệm,... để giảm bớt yêu cầu bài học, mang đến một sân chơi bổ ích, giúp học sinh có cơ hội giao lưu, học hỏi, tự tin hơn trong giao tiếp...".

Nhiều dạng khuyết tật khác nhau, do đó cũng ảnh hưởng đến quá trình dạy và học, thậm chí có dạng khuyết tật không thể học mà chỉ để hòa nhập. Đặc biệt đối với khuyết tật trí tuệ khi học sinh mất khả năng nhận thức, tư duy thì tâm tư của nhiều phụ huynh cũng chỉ với mong muốn, đưa con đến trường để được tiếp xúc với thầy cô, bạn bè, vì ở nơi đó sẽ luôn tạo cho con sự vui vẻ, hòa đồng... Vì vậy, tạo “sân chơi” cho học sinh khuyết tật ở ngay trong chính ngôi trường mà các em theo học được xem là giải pháp hữu hiệu.

Học sinh Trường Trung cấp nghề Thanh thiếu niên đặc biệt khó khăn Thanh Hóa tham gia cuộc thi “Rung chuông vàng” do nhà trường tổ chức.

Ở Trường Tiểu học (TH) Minh Khai 1 (TP Thanh Hóa) hiện có 7 học sinh khuyết tật, chủ yếu rơi vào tình trạng giảm hoặc mất khả năng nhận thức, tư duy. Song song với công tác giảng dạy, chăm sóc dinh dưỡng, nhà trường còn nắm bắt đặc điểm tâm sinh lý của từng em để xây dựng kế hoạch dạy học cũng như tổ chức các chương trình, hoạt động ngoại khóa, giải trí sao cho phù hợp. “Sân chơi” của các em có thể là cuộc thi Tài năng nhí, tham gia vẽ truyện tranh, trò chơi dân gian... Đây là cơ hội để học sinh khuyết tật giao lưu, gần gũi, với các bạn, đồng thời giúp các em có điều kiện phát triển năng lực, năng khiếu sẵn có. Việc chăm sóc, dạy bảo học sinh khuyết tật hòa nhập rất khó, đòi hỏi giáo viên phải nhẫn nại, kiên trì...", cô Dương Thu Hà, Hiệu trưởng Trường TH Minh Khai 1, cho biết. Cũng theo bà Lê Thị Sâm, Giám đốc Trung tâm Bảo trợ xã hội số 2 Thanh Hóa, phường Quảng Thọ (TP Sầm Sơn), thì: “Học sinh khuyết tật ở trung tâm không chỉ được học mà còn được tham gia những hoạt động, phong trào của trường, lớp, đấy là một “sân chơi” rất bổ ích. Còn ở trung tâm, cũng có khu vui chơi thể thao và thường xuyên tổ chức các buổi văn nghệ để tạo niềm vui, sự đoàn kết cho các em...".

“Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Riêng đối với học sinh khuyết tật, niềm vui càng nhân lên khi các em luôn nhận được sự đồng hành của thầy cô, bạn bè,... và hơn thế, trong môi trường giáo dục, luôn có một “sân chơi” ý nghĩa “chào đón” các em...

Bài và ảnh: Trung Lê