Xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em: Nhiều địa phương vẫn gặp khó

(VH&ĐS) Mô hình “Xã, phường, thị trấn phù hợp với trẻ em” (XPTTPHVTE) được hình thành và xây dựng từ Quyết định số 37/2010/QÐ-TTg ngày 22/4/2010 của Thủ tướng Chính phủ, hiện nay được thay thế bằng Quyết định 34/2014/QÐ-TTg ngày 30/5/2014) đã và đang được các cấp, ngành và nhiều địa phương hướng đến. Tuy nhiên, ở nhiều nơi mặc dù đã được công nhận nhưng mô hình này lại chưa thật sự phát huy hiệu quả.

Theo số liệu của Sở LĐ-TB&XH, hiện toàn tỉnh có 489/635 XPTTPHVTE, đạt 77% (với thang điểm từ 750 đến 865 điểm). Một số địa phương như: TPThanh Hóa, TX Bỉm Sơn, các huyện: Hà Trung, Vĩnh Lộc, Yên Định, Thọ Xuân đạt 100% xã, phường, thị trấn được công nhận đạt tiêu chuẩn XPTTPHVTE. Không thể phủ nhận những nỗ lực của các địa phương, nhưng việc xây dựng môi trường thân thiện với trẻ em ở nhiều xã đạt chuẩn vẫn còn rất nhiều khó khăn.

Chẳng hạn huyện Bá Thước hiện có 19 xã,thị trấn đã được công nhận đạt tiêu chuẩn XPTTPHVTE, song Chỉ tiêu 25 về “Điểm vui chơi, giải trí và tổ chức sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao cho trẻ em trong năm” được đánh giá là một trong những “vật cản” lớn của huyện trong việc hoàn thiện hệ thống tiêu chí xã, phường phù hợp với trẻ em. Hầu hết những xã được công nhận NTM có điểm vui chơi, giải trí cho trẻ tại trung tâm văn hóa - thể thao và học tập cộng đồng nhưng lại thiếu đồ chơi. Ngoài ra, chỉ tiêu 23 về “Tổ chức các hoạt động có sự tham gia của trẻ em trong năm” cũng đang "đánh đố" các xã ở vùng sâu, vùng xa. Bởi, ngoài hai chương trình tổ chức hàng năm cho các em vào dịp Trung thu và Ngày Quốc tế thiếu nhi, rất khó để những xã nghèo có đủ điều kiện triển khai thêm hoạt động có sự tham gia đông đảo của thiếu nhi.

Khu vui chơi cho trẻ là một trong những tiêu chí khó của nhiều địa phuơng.

Ở Sầm Sơn hiện có 6 xã, phường được công nhận đạt tiêu chuẩn XPTTPHVTE. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Ngọc Viên - Phó trưởng phòng LĐ,TB&XH thị xã cho biết: Cái khó nhất của hầu hết các xã, phường trên địa bàn Sầm Sơn hiện nay là thiếu khu vui chơi cho trẻ do không có quỹ đất. Bên cạnh đó, việc tổ chức cho trẻ tham gia câu lạc bộ, tọa đàm về quyền trẻ em cũng còn khó khăn vì thiếu nhân lực; ngành chức năng thường chỉ phối hợp với các địa phương tổ chức các hoạt động này trong các dịp lễ, tết hay trong tháng hành động vì trẻ em.

Thực tế có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên, như một số cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương do việc nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề này còn hạn chế, chưa thực sự quan tâm, chỉ đạo, đưa công tác xây dựng XPTTPHVTE vào kế hoạch hoạt động hàng năm. Mặt khác, nguồn kinh phí cấp cho công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em nói chung và việc xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em nói riêng ở các cấp còn quá khiêm tốn. Kinh phí hạn hẹp khiến nhiều địa phương trở nên thiếu mặn mà với việc triển khai. Từ đó dẫn đến nhiều hoạt động còn mang tính hình thức, cổ động suông, chưa sát thực tiễn. Hơn nữa, bộ máy thực hiện công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em ở các địa phương còn quá mỏng, lại kiêm nhiệm nhiều công việc nên không thể chỉ đạo, theo dõi hết mọi hoạt động.

Thời gian tới để mô hình thật sự mang lại hiệu quả, bền vững, nhiều ý kiến cho rằng, bên cạnh việc thực hiện các tiêu chí, các cấp, ngành, địa phương cần quyết liệt hơn nữa, chỉ đạo, kiểm tra thường xuyên, nâng cao chất lượng tuyên truyền giáo dục, nhất là ở vùng sâu, vùng xa nhằm để trẻ em được chăm lo an toàn, hiệu quả.

Nguyễn Đạt