Bình yên những bản làng vùng cao

Đối với đồng bào vùng cao, thói quen sử dụng súng tự chế để săn, bắt thú rừng, chim chóc vẫn còn ăn sâu trong đời sống của đồng bào, và được xem như một phần sinh kế. Nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an ninh trật tự, góp phần ngăn chặn nguy cơ tiềm ẩn gây mất an toàn từ vũ khí, vật liệu nổ, các lực lượng công an, biên phòng đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo trong công tác vận động thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, đem lại hiệu quả tích cực và mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

Tại xã Sơn Điện (Quan Sơn), Đồn Biên phòng Mường Mìn phối hợp với Công an xã tổ chức vận động Nhân dân tự giác giao nộp súng tự chế.

Để thay đổi nhận thức đến thay đổi thói quen, hành động của người dân, các lực lượng công an, biên phòng đã “đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà, rà từng đối tượng”, phối hợp cùng các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn biên giới đẩy mạnh rà soát, nắm tình hình, lập danh sách những địa bàn trọng điểm, đối tượng có biểu hiện nghi vấn để gặp gỡ tuyên truyền, vận động. Đồng thời, yêu cầu các đối tượng ký cam kết thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp có hành vi chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trái phép.

Tại huyện Quan Hóa, chương trình “Đổi súng lấy quà” được Công an thị trấn Hồi Xuân triển khai và được đánh giá là một trong những mô hình hay, cách làm sáng tạo và hiệu quả. Chương trình đã nhận được sự hưởng ứng và tích cực tham gia của nhiều người dân. Với những vật dụng đơn giản trong cuộc sống như: Mũ bảo hiểm, ấm đun nước hay chai nước mắm, lọ dầu ăn... nhưng đã nhận được sự hưởng ứng và tích cực tham gia của bà con Nhân dân, trong đó có không ít người đã tự giác mang các loại vũ khí tự chế như cung, nỏ, súng săn ra giao nộp.

Xã Sơn Điện (Quan Sơn) là một trong những địa bàn còn nhiều người sử dụng súng tự chế để săn bắn. Ngay từ khi được bố trí về xã công tác, công an chính quy của xã đã nhanh chóng tiếp cận địa bàn, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền quản lý tốt vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trên địa bàn. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân, từ đầu năm 2024 đến nay, Công an huyện Quan Sơn đã tiếp nhận, thu hồi hàng chục khẩu súng tự chế, hàng trăm dao kiếm, vũ khí thô sơ khác... Ngoài việc tuyên truyền, vận động người dân tự giác giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, các lực lượng biên phòng, Công an huyện Quan Sơn đã thường xuyên tăng cường công tác điều tra, nắm tình hình, tập trung đấu tranh, xử lý quyết liệt đối với tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo nổ.

Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo đã tập trung điều tra cơ bản, khảo sát nắm tình hình sản xuất, tàng trữ, sử dụng, mua bán vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trên địa bàn nội biên, ngoại biên. Đồng thời, phối hợp với lực lượng chức năng, chính quyền các địa phương 2 xã Na Mèo, Sơn Thủy tổ chức tuyên truyền, vận động Nhân dân tự giác giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ với các hình thức qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở, các buổi họp dân, băng rôn, khẩu hiệu, máy chiếu hình ảnh; rà soát, lập danh sách các đối tượng có biểu hiện nghi vấn tàng trữ vũ khí trái phép để có biện pháp xử lý... Do làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nên ý thức chấp hành pháp luật và các quy định của Nhà nước về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ của người dân được nâng lên. Người dân đã tự giác giao nộp nhiều súng tự chế cho các cấp chính quyền và lực lượng biên phòng, đồng thời nêu cao ý thức cảnh giác và tố cáo những hành vi tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ cho lực lượng chức năng, nhằm hạn chế tình trạng tội phạm và vi phạm pháp luật trong quá trình sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.

Trên địa bàn huyện Mường Lát có 105,5km đường biên, với 47 mốc quốc giới, tiếp giáp với 2 huyện Viêng Xay và Sốp Bâu (nước CHDCND Lào), được đánh giá là địa bàn trọng yếu về quốc phòng - an ninh. Trong những năm qua, các đồn biên phòng trên tuyến biên giới huyện Mường Lát luôn bám sát Kế hoạch số 240/KH-UBND ngày 12/11/2020 của UBND tỉnh Thanh Hóa về “Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân không sản xuất, mua bán, tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trên tuyến biên giới đất liền tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2021-2025”. Theo đó, các đồn biên phòng đã triển khai đồng bộ công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật cho Nhân dân, từ đó giúp người dân hiểu rõ những hiểm họa khi tàng trữ vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trái phép, tự giác chấp hành và vận động người thân thực hiện tốt các quy định của pháp luật liên quan đến vấn đề này. Đồng thời, tích cực triển khai nhiều biện pháp nắm tình hình, vận động người dân tố giác hành vi tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trái phép trong cộng đồng dân cư. Trong 5 năm các đồn biên phòng đã tuyên truyền, vận động Nhân dân ở khu vực biên giới giao nộp được 537 khẩu súng tự chế các loại.

Kết quả trên đã và đang góp phần quan trọng trong công tác đấu tranh phòng ngừa tội phạm liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, góp phần bảo đảm an ninh trật tự và giữ gìn cuộc sống bình yên cho Nhân dân. Để duy trì và nâng cao hiệu quả vận động, thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ ngoài sự nỗ lực của lực lượng công an, bộ đội biên phòng, thiết nghĩ cần huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân tích cực tham gia, vào cuộc... Khi người dân đồng tình, ủng hộ, tích cực tham gia phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm, tự giác giao nộp, không sử dụng, cất giữ trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ chính là góp phần mang lại sự bình yên trên địa bàn biên giới.

Bài và ảnh: Tuấn Khoa