Chuyện “làm dân số” ở Pù Nhi

Thời gian qua, công tác dân số tại xã biên giới Pù Nhi đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Đóng góp vào kết quả ấy là những nỗ lực thầm lặng của đội ngũ cán bộ, cộng tác viên dân số cơ sở. Họ không quản ngại khó khăn, vượt rừng đến từng hộ gia đình để vận động, tuyên truyền người dân thực hiện chính sách dân số - KHHGĐ.

Chị Lâu Thị Má - cán bộ chuyên trách dân số, Trạm Y tế xã Pù Nhi khám sức khỏe cho bà mẹ và trẻ em đồng bào dân tộc Mông.

Đến Trạm Y tế xã Pù Nhi, chúng tôi tìm gặp chị Lâu Thị Má - cán bộ chuyên trách dân số, đúng lúc chị đang tư vấn sức khỏe sinh sản cho một sản phụ người Mông. Là con em đồng bào dân tộc Mông, chị Má đã trở thành người bạn thân thiết, đáng tin cậy của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nơi đây.

Theo chị Má, phụ nữ vùng cao nói chung và phụ nữ người Mông ở xã Pù Nhi nói riêng còn thiếu kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản và chưa thực hiện tốt công tác dân số - KHHGĐ. Vì thế, cán bộ, cộng tác viên dân số cơ sở như chị Má thường tận dụng mọi cơ hội để phổ biến kiến thức về chế độ dinh dưỡng thai kỳ, dấu hiệu nguy hiểm khi mang thai và tầm quan trọng của việc thăm khám tại cơ sở y tế đến chị em ở các bản. Ngoài tư vấn tại trạm y tế xã, chị cùng cán bộ phụ nữ cơ sở và người uy tín trong cộng đồng thường xuyên đến tận nhà thăm hỏi, chia sẻ về lợi ích của việc sinh ít con để có điều kiện lo cho con cái ăn mặc, học hành đầy đủ, qua đó nâng cao chất lượng cuộc sống. Đặc biệt, chị còn tranh thủ trò chuyện với người chồng để thuyết phục, tạo niềm tin, nhằm thay đổi nhận thức của cả vợ và chồng.

Chính sự nhiệt tình trong công việc, chị Má đã tạo được niềm tin từ dân bản. Chị Má tâm sự: “Khoảng 3 năm trở lại đây, hầu hết gia đình đã ý thức được việc đẻ dày, đẻ nhiều con ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé cũng như việc phát triển kinh tế. Do đó, khi sinh đủ 2 con, họ đều sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại. Đến nay, trên 80% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ của xã Pù Nhi sử dụng các biện pháp tránh thai”. Năm 2023, chị Má đã nhận giấy khen của Giám đốc Sở Y tế vì những đóng góp tích cực trong công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản, dân số - KHHGĐ.

Trong các cuộc chia sẻ, chị Lâu Thị Má - cán bộ chuyên trách dân số, Trạm Y tế xã Pù Nhi, thường tranh thủ trò chuyện với người chồng để tạo niềm tin, nhằm thay đổi nhận thức của cả vợ và chồng.

Xã Pù Nhi là xã biên giới, có 6 dân tộc cùng sinh sống gồm Mường, Kinh, Thái, Dao, Mông, Khơ Mú. Trong đó, dân tộc Mông chiếm hơn 70%, sinh sống ở 7/11 bản. Địa hình chia cắt, giao thông đi lại khó khăn, nhiều bản cách trung tâm xã hàng chục km, tỷ lệ hộ nghèo của xã vẫn ở mức cao, hiện chiếm hơn 50%; trình độ dân trí còn hạn chế, việc tiếp cận với thông tin, dịch vụ công, y tế, giáo dục còn gặp nhiều trở ngại.

Ông Triệu Văn Ú, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Pù Nhi, cho biết: "Để thay đổi nhận thức của người dân, nhất là đồng bào dân tộc Mông về công tác dân số - KHHGĐ, trạm y tế đã tham mưu cho UBND xã đưa các chỉ tiêu dân số vào tiêu chí để đánh giá, bình xét các danh hiệu văn hóa ở bản. Đồng thời, phân công cán bộ chuyên trách, cộng tác viên dân số “đi từng ngõ, gõ từng nhà” tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân số và những hệ lụy của hôn nhân cận huyết thống, mất cân bằng giới tính, bình đẳng giới. Cùng với việc thành lập các câu lạc bộ tiền hôn nhân, cán bộ chuyên trách, cộng tác viên dân số còn vận động các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, không phân biệt con gái, con trai... Nhờ đó, nhận thức của người dân về dân số - KHHGĐ ngày càng nâng lên. Đến nay, trên địa bàn xã không còn tình trạng hôn nhân cận huyết thống, tảo hôn cũng giảm dần theo từng năm; 100% trẻ trong độ tuổi đi học được đến trường, nhiều hủ tục được xóa bỏ và thực hiện theo nếp sống văn hóa mới.

Bài và ảnh: Tăng Thúy