Đại ngàn không còn xa

Giữa trùng điệp núi rừng miền Tây xứ Thanh, những con đường mới đang dần hiện ra, uốn lượn theo sườn núi, bám sát từng bản làng. Từ những lối mòn nhỏ hẹp, mùa mưa lầy lội, mùa nắng bụi mù, giao thông vùng cao từng bước được đầu tư, nâng cấp, không chỉ rút ngắn khoảng cách địa lý mà còn mở lối cho phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), mang theo nhịp sống mới cho đồng bào nơi đại ngàn.

Dự án cải tạo, nâng cấp đường giao thông từ bản Xuân Thành (xã Sơn Thủy) đi bản Bo Hiềng (xã Na Mèo) đạt 80% tiến độ.

Thu hẹp khoảng cách địa lý

Chỉ vài năm trước, chuyện đi lại ở nhiều xã vùng cao, miền núi của tỉnh còn gắn với những lối mòn nhỏ hẹp. Mùa nắng, bụi đỏ phủ kín vai áo; mùa mưa, bùn đất trơn trượt, có đoạn phải dắt bộ hàng giờ đồng hồ. Những quãng đường chỉ vài cây số nhưng đủ làm nông sản chậm ngày ra chợ, người ốm chậm giờ đến trạm y tế, trẻ nhỏ thêm nhọc nhằn trên con đường đến lớp. Chính từ những khó khăn rất đời thường ấy, mong mỏi về những con đường mới đã trở thành khát vọng chung của người dân miền núi.

Những năm gần đây, hệ thống giao thông ở các xã miền núi được quan tâm đầu tư mạnh mẽ hơn. Đặc biệt, sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều dự án giao thông được chuyển tiếp về các xã và do xã trực tiếp làm chủ đầu tư, như: Dự án cải tạo, nâng cấp đường giao thông từ bản Xuân Thành (xã Sơn Thủy) đi bản Bo Hiềng (xã Na Mèo) dài hơn 7,3km; đường giao thông từ bản Thủy Thành đi bản Khà - bản Mùa Xuân (xã Sơn Thủy), được phê duyệt từ năm 2023, có chiều dài 10,774km; đường giao thông nội vùng thị trấn Sơn Lư (nay là xã Quan Sơn) được phê duyệt từ năm 2021, triển khai giai đoạn 2022-2025, với tổng chiều dài hơn 3,1km... Các tuyến đường không chỉ góp phần hoàn thiện hạ tầng giao thông mà còn mở rộng không gian đô thị, tạo điều kiện phát triển thương mại, dịch vụ, từng bước nâng tầm diện mạo vùng cao.

Đáng chú ý, Dự án đường giao thông liên xã từ bản Ché Lầu (xã Na Mèo) đi bản Mùa Xuân, bản Khà (xã Sơn Thủy) được đầu tư bằng nguồn vốn của các chương trình mục tiêu quốc gia. Tuyến đường khi hoàn thành không chỉ cải thiện điều kiện đi lại mà còn góp phần bảo đảm quốc phòng - an ninh khu vực biên giới, ổn định đời sống đồng bào dân tộc.

Từ những con đường đất nhỏ hẹp, nay nhiều đoạn đã được bê tông hóa, mở rộng mặt đường, xe cộ có thể lưu thông thuận tiện quanh năm. Việc đi lại giữa các bản, từ bản ra trung tâm xã trở nên an toàn hơn, nhất là trong mùa mưa bão. Khoảng cách địa lý được rút ngắn đồng nghĩa với khoảng cách phát triển từng bước được thu hẹp.

Tuyến đường giao thông từ xã Thạch Quảng đi xã Lương Nội.

Ông Phạm Phú Đạt, Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng khu vực Quan Sơn cho biết, hiện ban đang làm chủ đầu tư 4 dự án và có 18 dự án chuyển tiếp về xã sau sáp nhập, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Nhiều công trình sắp hoàn thiện và đưa vào sử dụng như: Dự án nâng cấp đường giao thông liên xã Trung Hạ - Trung Xuân (nay là xã Trung Hạ) đạt 90%; Dự án đường giao thông nội vùng thị trấn Sơn Lư (nay là xã Quan Sơn) đạt 85%; Dự án đường từ bản Xuân Thành (xã Sơn Thủy) đi bản Bo Hiềng (xã Na Mèo) đạt 80%... Các dự án còn lại đang được tập trung tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thi công.

Mở đường - mở tương lai

Chủ tịch UBND xã Na Mèo Lương Văn Thủy, cho biết: Thời gian qua, địa phương phối hợp với các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình giao thông trên địa bàn, đặc biệt dự án cải tạo, nâng cấp đường giao thông từ bản Xuân Thành (xã Sơn Thủy) đi bản Bo Hiềng (xã Na Mèo). Nhiều tuyến đường được đầu tư xây dựng, kết nối các bản đồng bào dân tộc Thái, dân tộc Mông. Tác động rõ nét nhất khi có những con đường mới là đời sống người dân thay đổi hẳn. Giao thông thuận lợi, nông sản làm ra không còn “kẹt” lại nơi bản xa, việc vận chuyển nhanh hơn, chi phí giảm, sức người được tiết kiệm.

Những tuyến đường giao thông miền núi được trải nhựa, thuận lợi cho Nhân dân đi lại.

Tại xã Thạch Quảng - địa phương thuận lợi khi có đường Hồ Chí Minh đi qua, hệ thống giao thông đang được đầu tư đồng bộ. Theo ông Tống Văn Vang, Phó Chủ tịch UBND xã Thạch Quảng, giai đoạn 2021-2025, nhiều tuyến đường trục xã, liên thôn, nội đồng trên địa bàn xã Thạch Quảng đã được cải tạo, nâng cấp và đưa vào sử dụng, như: Tuyến đường giao thông thôn Đồng Thóc, đường nội đồng thôn Quảng Cư, đường giao thông thôn Tượng Liên; mở rộng tuyến đường giao thông từ thôn Nội Thành đến Khu Du lịch thác Mây; tuyến đường từ đường Hồ Chí Minh đến Trường Mầm non Thạch Quảng.

Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, năm 2025, xã Thạch Quảng đang triển khai dự án cải tạo, sửa chữa đường giao thông từ thôn Biện đi cầu treo thôn Đồi và nhánh rẽ đến Trường Tiểu học Thạch Lâm 1; tập trung đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án hạ tầng giao thông quan trọng của xã, khởi công tuyến đường đi Lương Nội - Bá Thước (nay là xã Quý Lương).

Bên cạnh những tuyến đường đang được Nhà nước đầu tư, nhiều tuyến đường nội thôn sau sáp nhập đơn vị hành chính trên địa bàn xã đã xuống cấp, hư hỏng, đặc biệt trong mùa mưa bão giao thông bị ngập lụt chia cắt, sạt lở đất, nhất là sau cơn bão số 5, số 10 năm 2025. Xã Thạch Quảng tập trung kêu gọi, thu hút các nguồn vốn đầu tư và nguồn vốn xã hội hóa để tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống giao thông vận tải đồng bộ, hiện đại. Hoàn thành lập quy hoạch chung xây dựng xã giai đoạn 2021-2030; Đồ án quy hoạch phân khu thác Mây. Đồng thời, mong muốn Nhà nước, tỉnh tiếp tục quan tâm triển khai thực hiện cải tạo, sửa chữa các tuyến đường giao thông đang hư hỏng, xuống cấp tại các thôn, khu dân cư trên địa bàn xã, góp phần tạo điều kiện thuận lợi giao thông, giao thương của Nhân dân.

Những con đường mới giữa đại ngàn không chỉ là những dải bê tông chạy dài qua núi rừng mà mỗi con đường mở ra là thêm một cơ hội, thêm một niềm tin để đồng bào vùng cao yên tâm bám đất, bám bản, phát triển kinh tế và giữ gìn bản sắc văn hóa.

Bài và ảnh: Ngọc Huấn