Hang cá thần Văn Nho kỳ bí giữa đại ngàn

Cách trung tâm huyện chừng 15km là hang cá thần Văn Nho, nằm tại bản Chiềng Ban, xã Văn Nho, huyện Bá Thước. Đây là một trong ba hang cá thần nổi tiếng của xứ Thanh (cùng với hang Cẩm Liên, Cẩm Lương của huyện Cẩm Thủy).

Video: Thăm hang cá thần Văn Nho kỳ bí giữa đại ngàn.

Hang cá thần Văn Nho nằm tựa lưng vào núi, rộng gần 1 ha. Phần lộ thiên là hồ nước nhỏ hình bán nguyệt. Nước từ trong lòng núi chảy ra trong vắt, bên trên, cây cối um tùm hoang sơ, tĩnh mịch.

Được biết, 3-4 năm trở lại đây, đàn cá có dấu hiệu sinh sôi nảy nở ngày càng nhiều. Qua khảo sát, cá ở đây cũng tương tự như loài cá được phát hiện ở các hang cá thần tại hai xã Cẩm Liên và Cẩm Lương của huyện Cẩm Thủy.

Theo những người cao niên trong làng, họ không biết đàn cá có từ bao giờ, lớn lên đã thấy có hang cá này. Cá ở đây bình thường ít khi ra khỏi hang, khi có tín hiệu của con người như vỗ tay hay rải thức ăn thì chúng mới bơi ra. Những con cá đủ mọi kích thước, to có, nhỏ có.

Những con cá ra khỏi hang có cân nặng chủ yếu 4-5kg, nhưng dân địa phương tin rằng, nhiều con cá lớn vẫn ẩn thân đâu đó trong lòng núi, chưa bao giờ xuất hiện.

Cũng theo người dân, kỳ lạ là đàn cá có thể thay đổi màu sắc theo thời tiết, báo hiệu trời nắng hay mưa. Khi cá đổi thành màu xanh đen thì báo hiệu trời sắp mưa bão, khi cá có màu xanh vàng, vây cá có màu vàng hồng, xanh đỏ thì trời rất đẹp, nắng vàng. Nhờ vậy, nhân dân trong làng có thể nhìn cá để chọn ngày xuống đồng, lên nương.

Đặc biệt, có những năm nước lụt tràn lên cả mặt đập nhưng đàn cá vẫn không ra khỏi đập. Xung quanh suối cá hiện vẫn còn nhiều câu chuyện khó lý giải, mang đậm sắc màu thần thoại. Không ai dám đánh bắt cá ở suối này vì họ cho rằng đây là “cá thần” và gắn với giai thoại người con gái bản Chiềng Ban.

Tương truyền, xưa kia, người con gái ấy vốn nổi tiếng xinh đẹp, dịu dàng, làm nương, dệt vải giỏi. Một hôm, nàng đến hang chơi, khi đang dạo bên ngoài, giông gió bỗng nổi lên, cuốn nàng vào trong lòng núi. Dân bản đồn rằng nàng đã bị thuồng luồng bắt làm vợ. Đến ngày mẹ mất, nàng cùng chồng trở về chịu tang mẹ. Viếng mẹ xong, giông bão lại nổi lên, nàng và chồng biến mất, từ đó không về bản nữa.

Câu chuyện có nhiều dị bản, song đều kết luận rằng, “bà cá chúa” trong hang là do người con gái Chiềng Ban hóa thành. Cũng bởi câu chuyện linh thiêng truyền đời ấy, mà người dân địa phương tôn thờ loài cá sống trong hang. Người ta tin rằng, nếu ai làm hại cá thì đều không tránh khỏi họa lớn trong đời. Có lẽ vì thế, suốt hàng trăm năm qua, khắp cả vùng Mường Ký, không một ai dám bắt cá về ăn.

Nằm trong Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, hang cá Văn Nho vẫn được bà con nơi đây gìn giữ qua năm tháng, qua bao thăng trầm của xứ Mường. Ngày nay, cùng với thác Hiêu, hang Cổ Sinh... hang cá thần Văn Nho đang là điểm nhấn thúc đẩy du lịch của huyện Bá Thước.

Hoàng Đông