Đồng bào Mông và Tết Độc lập

Từ khi có ánh sáng soi đường của Đảng, Bác Hồ, cuộc sống của đồng bào Mông đã ấm no hơn. Vì thế, ngày Tết Độc lập cũng rộn ràng hơn với tiếng khèn, tiếng sáo, cùng những hoạt động văn nghệ - thể thao trên các bản người Mông.

Đội văn nghệ bản Khằm 1, xã Trung Lý biểu diễn tại Cổng trời Mường Lát. Ảnh: Pó Ly

Ở tuổi gần 70, ông Hơ Giống Hự, người có uy tín ở bản Cá Nọi, xã Pù Nhi vẫn còn nhớ những cái Tết Độc lập trước đây khi ông đang còn trẻ và cho đến nay thì Tết Độc lập vẫn luôn là ngày lễ quan trọng trong tâm niệm của đồng bào Mông. Trước đây, vào dịp 2/9, khi còn khó khăn thì việc đón Tết Độc lập đơn giản hơn, cả bản chung nhau thịt lợn, cùng nhau giã bánh giày dâng lên tổ tiên và tổ chức liên hoan vui vẻ. Chén rượu ngô thơm nồng, tiếng khèn, tiếng sáo rộn vang trên những con đường, nếp nhà. Ngày nay, bà con đón Tết Độc lập cũng vui hơn, với nhiều hoạt động văn hóa - thể thao, giao lưu giữa các bản, các xã. Chị em phụ nữ xúng xính trang phục truyền thống cùng xuống chợ hoặc thăm hỏi nhau. Trên khoảng sân nhà văn hóa, thanh niên trong bản chơi bóng chuyền, chọi cù, ném pao... Tết Độc lập cũng là khoảng thời gian bà con dành thời gian nghỉ ngơi, giao lưu và động viên nhau tích cực lao động, sản xuất, xây dựng bản ấm no hơn.

Bản Cá Nọi hôm nay đang XDNTM. Từng con ngõ đã được đổ bê tông, có điện chiếu sáng. Vui nhất là có 50/124 hộ thoát nghèo. Cá Nọi cũng là một trong những bản đi đầu trong thực hiện nếp sống văn hóa mới, đặc biệt trong tang ma, tảo hôn, xóa bỏ hủ tục. Và những người trẻ như bí thư, trưởng bản Cá Nọi Hơ Văn Thành sẽ đem sự nhiệt huyết, năng nổ góp phần đưa bản ngày một đổi mới; những sinh viên đại học như Hơ Văn Chìa, Hơ Văn Trỉa, Hơ Thị Thu Trang... sẽ đem kiến thức học được trên giảng đường trở về quê hương góp phần đem đến những đổi thay cho bản.

Thầy giáo Ly Ly Pó, giáo viên Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Pù Nhi, một người con của bản Mông chia sẻ rằng: Trong tâm thức của các dân tộc vùng biên giới, đặc biệt là đồng bào Mông, ngày 2/9 có ý nghĩa rất quan trọng, mang đến niềm phấn khởi, tự hào khi được sống trong hòa bình, độc lập, tự do. Đây là dịp để người Mông thể hiện lòng biết ơn Đảng, Bác Hồ đã mang lại độc lập, tự do, ấm no cho dân tộc. Vào dịp Tết Độc lập, bà con đồng bào Mông các bản phấn khởi diện những bộ quần áo đẹp nhất, nô nức xuống núi cùng vui ngày hội. Những chàng trai, cô gái Mông xúng xính trong những trang phục truyền thống đẹp nhất của mình, chụp ảnh ở Cổng trời Mường Lát...

Thầy giáo Ly Ly Pó luôn trăn trở về việc giữ gìn văn hóa của đồng bào Mông. Thầy thổi sáo, thổi khèn và thực hiện quay video, chụp những hình ảnh đẹp về con người, mảnh đất nơi đây để lan tỏa những hình ảnh đẹp của vùng biên cương phía Tây của tỉnh. Vào những dịp đặc biệt, nhất là ngày Tết Độc lập, tiếng sáo của thầy như đánh thức đại ngàn, càng làm cho không khí bản làng vui hơn; những video clip về mảnh đất, con người ở các bản Mông càng góp phần nhân lên niềm tự hào dân tộc cũng như niềm tin của đồng bào dành cho Đảng, Bác Hồ.

Vào những ngày thu lịch sử, nơi cổng trời Mường Lát, cô giáo Hơ Thị Má, giáo viên Trường Mầm non Pù Nhi cất lên tiếng hát ngọt ngào, trầm bổng: “Đây rừng núi lưng đèo người Mèo ca hát/ Sao còn sáng trên trời người Mèo ơn Đảng/ Bao đời nay sống nghèo lam lũ/ Nay cuộc sống dân Mèo từ đây sáng rồi/ Nhớ ơn Đảng đưa tới, ta từ nay ấm no/ Không bỏ rẫy đốt nhà, mà lang thang nghèo suốt đời/ Từ nay dân Mèo sống chung, bản Mèo vui trong tiếng khèn/ Người Mèo ơn Đảng suốt đời”.

Đó là lời bài hát “Người Mèo ơn Đảng”, của nhạc sĩ Thanh Phúc được cô giáo Hơ Thị Má cùng Đội văn nghệ bản Khằm 1, xã Trung Lý thể hiện. Cùng với tiếng sáo, tiếng khèn của thầy giáo Ly Ly Pó, tiếng hát trong trẻo của cô giáo Hơ Thị Má giữa núi rừng và những điệu múa xòe của những cô gái Mông trong trang phục truyền thống rực rỡ... như đánh thức thanh âm ngày mới nơi đại ngàn hùng vĩ.

Ngọc Huấn