Dòng họ người Dao xã Cẩm Thạch nỗ lực vươn lên

Với phương châm “lá lành đùm lá rách”, những năm qua, các dòng họ đồng bào dân tộc Dao tại xã Cẩm Thạch đã cùng nhau đoàn kết, giúp đỡ, dìu dắt con, cháu trong lao động sản xuất để nâng cao hiệu quả kinh tế, tự lực vươn lên giảm nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Nhờ sự động viên, giúp đỡ của dòng tộc, nhiều hộ gia đình đồng bào Dao đã cố gắng vươn lên phát triển kinh tế, xây dựng được nhà cửa khang trang, hiện đại.

Chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng dân số của xã với 350/6.951 hộ, những năm qua được sự quan tâm, đầu tư của Đảng, Nhà nước, đồng bào Dao (xã Cẩm Thạch) được thụ hưởng nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội. Nhờ đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học - kỹ thuật trong sản xuất gắn các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng đời sống văn hóa trong khu dân cư, xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang... đời sống vật chất và tinh thần của bà con nơi đây ngày càng khấm khá. Tại các dòng họ như Triệu, Bàn, Dương, Phùng, con cháu đoàn kết, dìu dắt nhau trong lao động sản xuất để nâng cao hiệu quả kinh tế, tự lực vươn lên thoát nghèo.

Tận dụng lợi thế đồi rừng, bà con đồng bào dân tộc Dao không ngừng đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp kết hợp chăn nuôi gia súc, gia cầm, cải tạo vườn tạp, xây dựng các mô hình trồng cây lâm nghiệp, cây ăn quả, dược liệu theo hướng tập trung. Nhiều gia đình còn mạnh dạn vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội phát triển kinh tế. Có thể kể đến hộ ông Triệu Văn Thành, Triệu Văn Minh, Triệu Văn Thắng, Bàn Văn Tuyền... Qua các phong trào thi đua lao động sản xuất, số gia đình người Dao thoát nghèo ngày càng tăng lên, thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 65 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo nay chỉ còn 11/350 hộ, chủ yếu là đối tượng thuộc diện bảo trợ xã hội. Đặc biệt, 2 dòng họ không còn hộ nghèo là họ Triệu và họ Bàn.

Gia đình anh Triệu Kim Sơn (50 tuổi) là một trong những hộ phát triển kinh tế giỏi ở thôn Bình Sơn. Trước đây kinh tế của gia đình chủ yếu dựa vào lúa, ngô nên đời sống luôn bấp bênh. Sau khi lắng nghe tuyên truyền, vận động của cán bộ xã, anh em dòng họ, năm 2012 anh Sơn mạnh dạn thầu lại 4ha mặt ao để nuôi cá trắm. Nhờ chăm sóc tốt, trung bình mỗi năm gia đình anh cho xuất bán gần 3 tấn cá trắm, trừ chi phí, lãi khoảng 150 - 170 triệu đồng/năm. Hiện, đây đang là mô hình điểm của dòng họ Triệu cũng như của địa phương mà nhiều người đang tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm.

Mô hình trồng bưởi Diễn của hộ gia đình ông Triệu Văn Nguyên, thôn Bình Sơn được con cháu trong dòng họ học tập.

Ông Triệu Văn Nguyên (74 tuổi), đại diện dòng họ Triệu, cho biết: Cùng với các dòng họ, làng bản trên địa bàn xã, những năm qua dòng họ Triệu, thôn Bình Sơn đã vận động, khuyến khích con cháu tập trung phát triển kinh tế, vươn lên trong học tập để lập thân, lập nghiệp làm rạng danh dòng tộc. Đến nay, các gia đình trong họ đều có nhà cửa khang trang, đầy đủ các phương tiện, vật dụng phục vụ nhu cầu sản xuất, sinh hoạt như xe máy, tivi, điện thoại, máy xay xát... Điều đáng mừng, thời gian qua, con cháu dòng họ không xảy ra các mâu thuẫn, xích mích, trộm cắp vặt, gây rối trật tự công cộng, cùng nhau gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp. Đặc biệt là không còn hộ đói nghèo.

Thôn Thạch An (xã Cẩm Thạch) có trên 98% là đồng bào Dao sinh sống, trong đó có 4 dòng họ chính là Triệu, Dương, Bàn, Phùng. Nhiều năm trước, cuộc sống bà con còn khá khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn ở mức cao. Nhờ thay đổi tư duy, nhận thức, cùng ý chí vươn lên thoát nghèo, các dòng họ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, kêu gọi từng cá nhân nâng cao nhận thức, phấn đấu vươn lên phát triển sinh kế. Thông qua các cuộc họp định kỳ, các dòng họ nêu bật những mặt được và chưa được, đồng thời triển khai chủ trương, chính sách của Nhà nước về phát triển kinh tế, cải tạo vườn tạp, xóa bỏ các hủ tục. Các thành viên cùng nhau đóng góp ý kiến để giáo dục con, cháu trong gia đình, dòng họ tránh xa tệ nạn xã hội, sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật.

Tại thôn Bình Sơn, nhiều gia đình con cháu họ Triệu tham gia trồng cây xạ đen kết hợp trồng keo, lúa tăng thêm thu nhập.

Với tinh thần dám nghĩ, dám làm, ông Triệu Phúc Quang (65 tuổi) hiện đang sống ở thôn Thạch An đã thành công khi xây dựng mô hình chăn nuôi trâu sinh sản kết hợp trồng lúa, ngô và trên 200 đàn ong. Nhờ sự kiên trì, cần cù, cùng hướng đi đúng đắn, mô hình đang mang lại hiệu quả rõ rệt. Trung bình mỗi năm, trừ chi phí gia đình thu về gần 150 triệu đồng. Sắp tới, gia đình dự định tiếp tục cải tạo vườn tạp, mở rộng chuồng trại, chăn nuôi thêm một số gia súc khác để tăng nguồn thu nhập...

Bà Phạm Thị Thuận, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Cẩm Thạch, cho biết: Trong những năm qua, đội ngũ các trưởng họ, trưởng tộc, trưởng bản, người có uy tín đã trở thành lực lượng nòng cốt trong phong trào thi đua lao động sản xuất, vươn lên thoát nghèo. Tại xã Cẩm Thạch, các gia đình, dòng họ đồng bào Dao nói riêng cùng nhau thi đua, cố gắng làm ăn, giúp nhau giảm nghèo. Một số hộ thuộc diện cận nghèo đã thay đổi nếp nghĩ, không còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Đến nay, tỷ lệ người Dao đạt gia đình văn hóa là 85%; 100% dòng họ, dòng tộc sống tốt đời, đẹp đạo, cam kết không phát sinh hộ nghèo, chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, vận động con cháu thi đua nỗ lực học tập, học nghề, tìm việc làm, tích cực tham gia các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, phát triển kinh tế...

Bài và ảnh: Trung Lê