Khát vọng xanh hóa bản làng

Những ngày cuối năm, trở lại xã Thanh Quân, chúng tôi cảm nhận rõ sức sống mới đang lan tỏa khắp các bản làng. Từ chỉnh trang cảnh quan, bảo vệ môi trường đến gìn giữ bản sắc văn hóa, chính quyền và người dân địa phương đang chung tay “xanh hóa bản làng”, từng bước hiện thực hóa khát vọng xây dựng điểm đến du lịch sinh thái cộng đồng xanh – sạch – giàu bản sắc.

Xã Thanh Quân khoác lên mình sắc xanh trù phú - nền tảng nuôi dưỡng khát vọng xanh hóa bản làng.

Khi xanh hóa bắt đầu từ nhận thức

Không phải ngẫu nhiên xã Thanh Quân chọn con đường xanh hóa bản làng. Từ thực tế biến đổi khí hậu, sản xuất manh mún và môi trường sinh hoạt còn hạn chế, cấp uỷ, chính quyền địa phương đã xác định, muốn phát triển bền vững trước hết phải “xanh” từ tư duy.

Những buổi họp bản và sinh hoạt chi bộ, các thôn bản không chỉ bàn chuyện phát triển kinh tế, mà dành nhiều thời gian hơn cho việc tuyên truyền bảo vệ rừng, giữ nguồn nước, trồng cây xanh, giữ vệ sinh môi trường sống.

Đặc biệt, người già luôn nhắc con cháu, giữ rừng là giữ sinh kế lâu dài, giữ suối sạch là giữ nguồn nước cho bản, giữ không gian xanh là giữ lấy sự bình yên.

Từ nhận thức ấy, mỗi gia đình góp một việc nhỏ, như phụ nữ trồng thêm rau sạch, hoa trước nhà; thanh niên tham gia các tổ tự quản thu gom rác, làm đường hoa, chỉnh trang cảnh quan. Mỗi hành động giản dị nhưng cộng lại thành bức tranh lớn, bản làng xanh hơn, sạch hơn và đáng sống hơn.

Xanh để giữ văn hóa, mở lối sinh kế

Với xã Thanh Quân, xanh hóa không tách rời gìn giữ bản sắc. Những ngôi nhà sàn truyền thống vẫn được trân trọng gìn giữ; nghề dệt thổ cẩm, các điệu múa xòe, nhịp luống, khặp Thái... vẫn vang lên trong không gian bản làng trong lành.

Chính từ nền tảng ấy, khát vọng làm du lịch sinh thái cộng đồng ở Thanh Quân dần hình thành. Du lịch không chỉ để du khách sống cùng bản, mà còn được trải nghiệm văn hóa và nhịp sinh hoạt đời thường của người dân bản Thái. Trong hành trình ấy, cộng đồng bản Thái giữ vai trò trung tâm. Người dân là chủ nhà, là hướng dẫn viên, là người kể chuyện về bản làng mình.

Sự chân chất, mộc mạc của bà con bản Thái làm nên hồn cốt văn hoá truyền thống.

Từ sự đồng thuận, tự giác đến tinh thần học hỏi, thay đổi nếp nghĩ, khát vọng làm du lịch sinh thái cộng đồng ở Thanh Quân được nuôi dưỡng bằng ý thức trách nhiệm với rừng, với đất và với tương lai con em mình.

Đền Chín Gian – điểm tựa tinh thần, hạt nhân du lịch

Là điểm tựa tinh thần lâu đời của cộng đồng bản Thái, đền Chín Gian không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, là nơi gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần của người dân bản Thái mà còn là điểm kết nối cộng đồng, là không gian bảo tồn sinh động các giá trị văn hóa truyền thống.

Anh Hoàng Văn Đô, Bí thư chi bộ, trưởng thôn Thống Nhất, cho biết: "Đền Chín Gian có ý nghĩa rất lớn đối với bà con dân tộc Thái. Đây là nơi hội tụ toàn bộ bà con Nhân dân đến để cầu hạnh phúc, cầu duyên và cầu cho gia đình được bình an. Vào ngày 23 tháng Giêng hàng năm, lễ hội đền Chín Gian thu hút hàng nghìn lượt người dân và du khách về dâng hương, tham gia các trò chơi dân gian như ném còn, khua luống, đẩy gậy...

Lễ hội Đền Chín Gian thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương đến dâng hương, trẩy hội.

Dù được ví như “kho báu” du lịch giữa đại ngàn, nhưng tiềm năng du lịch ở Thanh Quân đến nay vẫn chưa được khai thác đúng mức. Nếu được khơi dậy đúng hướng, đây sẽ là điểm nhấn có thể trở thành sản phẩm du lịch văn hóa tâm linh đặc sắc, gắn với lễ hội, văn nghệ dân gian, trò chơi truyền thống, trải nghiệm bản địa... tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Nhằm cụ thể hóa mục tiêu phát triển kinh tế từ du lịch, xã Thanh Quân đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa, sưu tầm trang phục truyền thống, gìn giữ các làn điệu dân ca Thái đặc sắc, khuyến khích cộng đồng tham gia các hoạt động văn hóa – du lịch.

Chia sẻ về định hướng phát triển trong thời gian tới, ông Lê Tiến Đạt, Chủ tịch UBND xã Thanh Quân nhấn mạnh: “Xanh hóa bản làng không chỉ làm đẹp cảnh quan, mà là hướng đi lâu dài gắn với sinh kế và tương lai của người dân. Chúng tôi xác định phát triển du lịch sinh thái cộng đồng phải dựa trên nền tảng bảo vệ môi trường, gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống. Khi bản làng xanh – sạch – đẹp, người dân có ý thức, thì du lịch sẽ phát triển một cách bền vững, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng”.

Giữa núi rừng Thanh Quân, khát vọng xanh hóa bản làng đang lớn dần lên giữa đại ngàn. Những nếp nhà sàn bình yên, những giá trị văn hóa được gìn giữ, những nụ cười rạng rỡ của người bản địa... tất cả đang tạo nên sắc xanh mới, sắc xanh của hy vọng và khởi đầu.

Hà Hồng