Lớp học nghĩa tình nơi biên giới

Những năm qua, thực hiện chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”, các đồn biên phòng đóng quân trên địa bàn các xã biên giới tỉnh Thanh Hóa thường xuyên tổ chức lớp xóa mù chữ, xóa tái mù chữ cho hội viên phụ nữ và người dân. Qua đó, giúp chị em người dân tộc thiểu số biết đọc, biết viết và có thêm kiến thức, kỹ năng sống, tự tin, tự chủ hơn để vươn lên trong cuộc sống. Vì vậy, nhiều phụ nữ ở vùng biên giới xa xôi gọi đây là lớp học nghĩa tình.

Thiếu tá Hơ Văn Di, cán bộ Đội vận động quần chúng, Đồn Biên phòng Trung Lý - thầy giáo quân hàm xanh tại buổi lễ bế giảng lớp xóa mù chữ, tái mù chữ ở bản Cánh Cộng.

Theo chân Thiếu tá Đào Nguyên Túc, cán bộ Đội trinh sát, Đồn Biên phòng Tam Chung, chúng tôi ngược lên bản Ón, xã Tam Chung, nơi có lớp học nghĩa tình “xóa mù chữ, tái mù chữ” do anh trực tiếp đứng lớp. Vừa đi, anh vừa chia sẻ, bản Ón có 114 hộ dân với 768 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc Mông. Đầu năm 2025, bản Ón được đơn vị lựa chọn xây dựng “Bản sáng vùng biên” nhằm giúp đời sống của bà con đỡ vất vả hơn, trong đó có lớp xóa mù cho dân bản. Đơn vị đã phối hợp với ban quản lý bản trực tiếp đến từng hộ gia đình tuyên truyền, vận động bà con tham gia. Tuy nhiên, do đa phần học viên là lao động chính, ban ngày phải đi sản xuất nên ban tổ chức đã phải bố trí thời gian học vào buổi tối, mỗi tuần 3 buổi và kéo dài trong 3 tháng.

Đúng 19 giờ, lớp học xóa mù chữ ở bản Ón sáng ánh điện, các học viên đã có mặt đầy đủ để giờ học bắt đầu. 30 học viên có cả nam và nữ, tất cả đều là lao động chính của gia đình, học viên lớn tuổi nhất đã 50 tuổi, nhỏ tuổi nhất cũng 17 tuổi. Trong thời gian hơn 1 giờ đồng hồ, các học viên được thầy giáo quân hàm xanh hướng dẫn tận tình. Kiến thức ban đầu đối với các học viên chủ yếu là nhận biết chữ cái, tập đọc, tập viết con số. Trong từng buổi học, mỗi học viên đều chú ý lắng nghe bài giảng nên việc tiếp thu cũng khá nhanh, mỗi con chữ, con số đều được chỉ bảo nắn nót, chỉn chu trên từng trang giấy.

Chị Thào Thị Mo, thành viên lớp xóa mù chia sẻ: “Đều đặn gần 1 tháng nay, vào buổi tối tôi đến lớp học chữ. Ngày trước, tôi không được đi học nên không biết chữ, không nói được tiếng phổ thông nên không thể tự đi làm giấy khai sinh cho con hay những lúc con ốm phải đi bệnh viện cũng rất khó khăn vì không biết đọc. Khi các cán bộ đến động viên đi học, tôi cố gắng đến lớp để còn biết thêm cái chữ. Bây giờ tôi có thể đánh vần, đọc được chữ trong sách. Biết đọc, biết viết thì cuộc sống đỡ lạc hậu, đỡ khổ cực hơn".

Là học viên ít tuổi nhất trong lớp học xóa mù được Đồn Biên phòng Trung Lý phối hợp với Hội LHPN xã Trung Lý mở tại bản Cánh Cộng, em Thào Thị Xênh, sinh năm 2010, chia sẻ: "Sau 3 tháng học tập, em đã biết đọc, biết viết và làm những phép toán cơ bản. Em đã đọc được sách, báo và cầm bút ghi tên tuổi rồi ký các loại giấy tờ. Hôm nay, lớp làm lễ bế giảng, em và nhiều chị em trong bản được các thầy giáo quân hàm xanh tặng giấy khen. Em rất vui và cảm ơn bộ đội biên phòng đã dạy em biết đọc, biết viết, biết cộng, trừ, nhân chia".

Thiếu tá Hơ Văn Di, cán bộ Đội Vận động quần chúng, Đồn Biên phòng Trung Lý, thầy giáo trực tiếp dạy chữ cho bà con bản Cánh Cộng, cho biết: “Khi cái ăn còn chưa no thì việc vận động bà con đến lớp không phải chuyện một sớm, một chiều. Trong quá trình dạy xóa mù chữ, cán bộ đơn vị đã nỗ lực khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ấn tượng nhất đối với tôi là nữ học viên Vàng Thị May, sinh năm 1966, người dân tộc Mông, là học sinh cao tuổi nhất lớp, vượt qua rào cản về tuổi tác, suốt 3 tháng chị kiên trì, bền bỉ đến lớp, rèn từng nét chữ và rồi đã biết đọc, biết viết. Đối với tôi, dạy xóa mù chữ cho đồng bào là việc làm thường xuyên và tôi luôn cố gắng để không ai bị bỏ lại phía sau do mù chữ”.

Chính trị viên Đồn Biên phòng Trung Lý, Thiếu tá Nguyễn Văn Thiện cho biết: Trong thời gian qua, việc phối hợp với Hội LHPN xã Trung Lý và ban quản lý các bản mở các lớp xóa mù chữ cho phụ nữ được xác định là một trong những hoạt động trọng tâm trong công tác dân vận của đơn vị. Do vậy, chúng tôi đã chuẩn bị chu đáo về mọi mặt, nhất là giáo viên đứng lớp, chương trình dạy học, cơ sở vật chất. Bên cạnh đó, đơn vị cũng đã huy động nhiều sách vở, dụng cụ học tập, kinh phí từ các tổ chức, đóng góp của cán bộ, chiến sĩ đơn vị và hội viên phụ nữ trên địa bàn. Việc mở lớp học xóa mù là cách để nâng cao trình độ dân trí, giúp người dân biết tham khảo những sách hướng dẫn để áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Theo đó, từ năm 2022 đến nay, đơn vị đã phối hợp mở được 6 lớp xóa mù chữ cho hơn 180 người dân.

Có thể khẳng định, thành công của các lớp học nghĩa tình xóa mù chữ, tái mù chữ do những “thầy giáo quân hàm xanh” phối hợp tổ chức không chỉ góp phần giúp phụ nữ vùng biên giới nâng cao nhận thức, hiểu biết về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, mà còn giúp chị em vươn lên làm chủ cuộc sống.

Bài và ảnh: Tiến Đông