Mùa thu hoạch lúa vụ Chiêm Xuân

Những ngày tháng 5, bà con nông dân thôn Ngọc Long, xã Ngọc Trạo (Thạch Thành) tập trung thu hoạch lúa vụ chiêm xuân. Thôn Ngọc Long có 165 hộ, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mường, Kinh cùng sinh sống, những năm qua bà con nông dân đã áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, đưa giống lúa mới năng suất, chất lượng cao vào trồng trên đồng đất, bởi vậy lúa luôn được mùa. Diện tích trồng lúa toàn thôn là 28,7ha, dự kiến đến cuối tháng 5, bà con sẽ thu hoạch xong và chuẩn bị cho vụ thu mùa.

Nông dân thôn Ngọc Long, xã Ngọc Trạo (Thạch Thành) thu hoạch lúa vụ chiêm xuân 2024.

Đang tất bật thu hoạch lúa vụ chiêm xuân, bà Bùi Thị Thành, thôn Ngọc Long, cho biết: Gia đình tôi có 10 sào lúa, mỗi sào ước thu hoạch 3,5 tạ. Trước đây, vào mỗi vụ thu hoạch, để cho kịp tiến độ, bà con trong thôn thường giúp nhau về ngày công. Tuy nhiên, những năm gần đây, các loại máy gặt, máy vò lúa đã được đưa vào sử dụng, vì vậy các gia đình đã giảm đi nhiều ngày công, tiến độ thu hoạch lúa cũng nhanh hơn.

Ở thôn Nha Nha Pho (trước đây là xóm 6), xã Tiến Nông (Triệu Sơn), gia đình bà Nguyễn Thị Môn đang thu hoạch lúa vụ chiêm xuân. Gia đình bà có 4 sào lúa, dự kiến năm nay thu hoạch khoảng 1,2 tấn lúa. Mặc dù so với nhiều cây trồng khác, cây lúa có giá trị thấp hơn, nhưng ổn định, đảm bảo về lương thực trong sinh hoạt, chăn nuôi của gia đình. Bà Môn cho biết: Trước đây khi chưa đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, việc gặt rất vất vả, nhưng hiện nay máy gặt lúa đã đến từng cánh đồng, thửa ruộng nên giảm thiểu ngày công lao động. Lúa đã được gặt, vò, đóng bao bì trên ruộng. Không chỉ gia đình bà Môn mà nhiều hộ dân trong thôn, xã giờ đây chỉ cần mang lúa từ cánh đồng về nhà phơi, thậm chí lúa được phơi trên dọc con đường trong thôn, trong sân nhà văn hóa.

Ông Nguyễn Xuân Trường, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Triệu Sơn cho biết: Vụ chiêm xuân 2024, huyện Triệu Sơn gieo cấy 9.164,3ha lúa. Thời gian qua, Hội Nông dân huyện đã chỉ đạo các hội nông dân cơ sở tuyên truyền, vận động Nhân dân áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, giống lúa mới năng suất, chất lượng trồng trên đồng đất Triệu Sơn. Duy trì diện tích lúa VietGAP 500ha trên địa bàn huyện, xây dựng được 16 mã vùng trồng lúa tại 15 xã (11 mã chờ xuất khẩu tại các xã: Nông Trường, An Nông, Dân Lý, Dân Lực, Xuân Thịnh, Hợp Thành, Vân Sơn, Đồng Tiến, Thọ Vực, Tiến Nông và 5 mã nội địa tại xã: Đồng Lợi, Xuân Thọ, Thọ Tiến, Minh Sơn và Thọ Cường). Đồng thời, vận động hội viên, nông dân tích tụ, tập trung đất đai, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, đến nay đã tích tụ tập trung được 165ha/250ha kế hoạch năm 2024. Bên cạnh đó, Hội Nông dân huyện đã triển khai chương trình ký kết với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng Chính sách xã hội thành lập, duy trì 399 tổ vay vốn với dư nợ 166,092 tỷ đồng cho 9.310 hộ vay vốn; phối hợp tổ chức 33 lớp tập huấn khoa học - kỹ thuật cho 4.969 hội viên tham gia; phối hợp với các doanh nghiệp cung ứng 433 tấn phân bón, giúp hội viên nông dân có điều kiện đầu tư, mở rộng sản xuất. Đồng thời, triển khai thành lập các tổ hợp tác ở các địa phương để nông dân hỗ trợ nhau liên kết sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế. Đến ngày 21/5/2024, toàn huyện đã thu hoạch được 6.500ha, năng suất ước đạt 70 tạ/ha. Dự kiến thu hoạch xong lúa vụ chiêm xuân vào đầu tháng 6/2024.

Huyện Triệu Sơn đã xây dựng được 16 mã vùng trồng lúa tại 15 xã trên địa bàn.

So với các huyện đồng bằng, ở các huyện miền núi cao, biên giới, do đặc trưng về địa hình, khí hậu nên thời gian thu hoạch lúa vụ chiêm xuân muộn hơn. Tại huyện vùng cao Mường Lát, tổng diện tích gieo trồng vụ chiêm xuân là 1.007,1ha, trong đó cây lúa nước 881,1ha/850ha (đạt 103,7% so với kế hoạch đề ra). Do hiện nay diện tích đất trồng lúa đang sử dụng hiệu quả, nên trên địa bàn huyện Mường Lát không chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa sang cây trồng khác. Các địa phương có diện tích trồng lúa nhiều như: Quang Chiểu, Mường Chanh, thị trấn Mường Lát... Loại giống lúa chủ lực được trồng tại huyện là: giống lúa lai Thái Xuyên 111; lúa thuần tẻ: giống TBR 225, TBR45, giống Bắc Thịnh; lúa nếp được trồng giống ĐT 52; N97; nếp Liên hoa, nếp Ngọc Lam; nếp địa phương. Diện tích các trà lúa xuân sớm là 200ha; xuân chính vụ 623,1ha; xuân muộn 58ha. Đến ngày 21/5, huyện Mường Lát đã thu hoạch được 35,5 ha lúa vụ chiêm xuân 2024.

Tại huyện vùng cao Bá Thước, tổng diện tích gieo trồng vụ xuân năm 2024 là 8.506,92/8.300,0ha. Trong đó, cây lúa có diện tích gieo trồng là 2.404,62, đến đầu tháng 5, trên địa bàn huyện Bá Thước đã thu hoạch được 234,4ha lúa. Ở khu vực Pù Luông, do thời tiết, khí hậu khác so với các địa phương trong huyện nên thu hoạch vụ chiêm xuân muộn hơn. Đầu tháng 6 mới là thời điểm bà con bắt đầu thu hoạch. Đây cũng sẽ là lúc lượng du khách đến với Pù Luông lớn với mong muốn được thưởng thức, ngắm những thửa ruộng lúa chín và trải nghiệm hoạt động thu hoạch lúa cùng bà con nông dân. Hiện nay, huyện Bá Thước đang tập trung chỉ đạo các xã, thị trấn tổ chức thu hoạch nhanh gọn các loại cây trồng đã đến kỳ thu hoạch (như lúa, ngô, lạc và rau màu) để đảm bảo phòng tránh các điều kiện bất lợi như mưa, bão, lốc xoáy... với phương châm “Xanh nhà hơn già đồng"; đồng thời tiếp tục chỉ đạo Nhân dân chăm sóc cây trồng vụ xuân 2024 đảm bảo các yếu tố kỹ thuật. Tập trung chỉ đạo làm đất để tổ chức gieo trồng các loại cây trồng vụ thu mùa năm 2024 đúng tiến độ, kỹ thuật, lịch thời vụ và vượt kế hoạch giao.

Bài và ảnh: Ngọc Huấn