Nắng lên Quan Sơn (Bài 1): Gột rửa để hồi sinh

Đi qua những khó khăn, Quan Sơn đang đổi thay tích cực, mạnh mẽ từ những con người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm bằng những nghị quyết, cách làm hiệu quả. Trong những đổi thay mạnh mẽ ấy có vai trò rõ nét của công tác cán bộ, ý chí cách mạng tiến công của các cán bộ, đảng viên trên mảnh đất vùng biên này.

Có nhiều lãnh đạo tiền nhiệm ở Quan Sơn nói với tôi rằng, “Cái khó trong phát triển KT-XH của vùng đất này không phải do điều kiện tự nhiên, khoảng cách địa lý, hay một điều kiện nào khác, mà chính ở con người”. Kể từ khi chia tách, thành lập huyện (năm 1996), Quan Sơn đã có nhiều giai đoạn phát triển mạnh mẽ. Đó là lúc cả hệ thống chính trị huyện đoàn kết, chung một ý chí, là hạt nhân tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân góp sức đưa quê hương thoát nghèo. Nhưng câu chuyện của hơn 3 năm trước lại khác.

Cái đêm hôm ấy... đêm gì

Tôi xin mượn lại tựa đề của một tác phẩm văn học nổi tiếng của cố Nhà văn Phùng Gia Lộc quê Thanh Hóa để mường tượng về Quan Sơn của hơn 3 năm trước. Và cho đến nay, “cái đêm hôm ấy” là “đêm gì” với nhiều người vẫn còn là dấu hỏi lặng buồn.

Đó là câu chuyện liên quan đến công tác tổ chức Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2015 - 2020 ở Quan Sơn. Có nhiều xã tổ chức đại hội thành công cả trên phương diện tổ chức nhân sự và nghị quyết phát triển. Nhưng cũng có những đại hội xã được chỉ đạo không thành công về nhân sự, thiếu thống nhất, sai quy định, khiến dư luận rầm rộ đồn đoán những điều không đáng có.

Cũng như ở nhiều Đảng bộ trực thuộc, công tác tổ chức Đại hội Đảng bộ xã Trung Tiến nhiệm kỳ 2015 - 2020 được Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn (nhiệm kỳ 2010 - 2015) chỉ đạo sát sao. Một cán bộ kế toán ngân sách xã được Ban Thường vụ Huyện ủy duyệt phương án nhân sự cho một vị trí lãnh đạo xã. Tuy nhiên khi tiến hành đại hội, vị kế toán ngân sách kia không trúng cử vào Ban Chấp hành Đảng bộ xã với lý do chủ yếu là nhân sự này bị xem là không đủ phẩm chất, tư cách tham gia công tác lãnh đạo.

Đại hội này kết thúc chưa lâu, Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn đã chỉ đạo bầu bổ sung Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ xã đối với cán bộ kế toán bị trượt phiếu bầu kia.

Ngày ấy ở xã mới chia tách thành lập này, nhiều cán bộ, đảng viên ngao ngán với cách chỉ đạo của Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn. Nhiều người cho rằng, việc bầu bổ sung Ủy viên Ban Chấp hành cách Đại hội Đảng bộ xã chưa lâu, sai quy định của Đảng là chuyện cố bầu cho được.

Sự rối ren, cục bộ này cũng khiến nhiều đảng viên nghi ngờ khả năng thành công của Đại hội Đảng bộ huyện Quan Sơn nhiệm kỳ 2015 - 2020 được tổ chức từ ngày 9 - 11/8/2015. Và kết quả của đại hội này là hai lãnh đạo chủ chốt của huyện nhiệm kỳ 2010 - 2015 không trúng cử vào Ban chấp hành nhiệm kỳ mới. Đó là một nỗi buồn, chuyện hy hữu trong công tác tổ chức Đại hội Đảng bộ cấp huyện ở Thanh Hóa.

Sau những bất thường, trái khoáy ấy, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Thanh Hóa đã vào cuộc kiểm tra sai phạm, xem xét trách nhiệm của tập thể và từng đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy trong công tác chỉ đạo, tổ chức đại hội. Kết quả là nhiều cá nhân đã bị kỷ luật và luân chuyển công tác. Trong số này có Trưởng ban Tổ chức, Trưởng ban Tuyên giáo, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy...

Sự vào cuộc của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy và quyết định xử lý kỷ luật cán bộ của Tỉnh ủy Thanh Hóa ở thời điểm ấy được đánh giá là sự kịp thời, quyết liệt, công tâm, khách quan, đem lại sự minh bạch, trong sáng cho Đảng bộ huyện Quan Sơn.

Ánh sáng để đổi thay

Tiến hành song song với việc kỷ luật, chuyển công tác cán bộ, Tỉnh ủy Thanh Hóa đã thực hiện nhiều giải pháp mạnh mẽ nhằm ổn định huyện biên giới Quan Sơn. Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã luân chuyển đồng chí Bí Thư Tỉnh Đoàn lên giữ chức Bí thư Huyện ủy; luân chuyển đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện Quan Hóa tham gia Ban Thường vụ, giữ chức Phó Bí thư Huyện ủy, giới thiệu để HĐND huyện bầu giữ chức Chủ tịch UBND huyện; luân chuyển đồng chí Phó Trưởng phòng công tác Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh lên làm Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy và nhiều vị trí quan trọng khác. Nhờ đó, Quan Sơn trở thành một trong những huyện đầu tiên của cả tỉnh thực hiện quy định lãnh đạo chủ chốt không phải là người địa phương, với 9/11 Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy là người địa phương khác. Đây là tiền đề, nền tảng vững chắc, cơ sở của những bước phát triển đột phá trong phát triển KT-XH ở huyện Quan Sơn trong những năm gần đây.

Ông Vũ Văn Đạt - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Quan Sơn đến thăm, động viên gia đình có nhà bị sập đổ do mưa lũ. (Ảnh: T.C)

Ngay sau kiện toàn tổ chức, Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn đã ban hành nhiều chủ trương mới, tổ chức lãnh đạo thực hiện hiệu quả, tạo chuyển biến tích cực, mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Việc thực hiện sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế được chú trọng, Quan Sơn là huyện đi đầu trong việc hợp nhất chức danh với Trưởng ban Tuyên giáo và Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện vào cuối tháng 6/2018. Sau đó hợp nhất chức danh Trưởng ban Dân vận và Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện; Trưởng ban Tổ chức và Trưởng phòng Nội vụ huyện. Huyện đang nỗ lực thực hiện hợp nhất chức danh, giảm đầu mối với chức danh Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra và Chánh Thanh tra.

Việc hợp nhất chức danh đã làm tinh gọn, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thực hiện các nhiệm vụ phát triển KT-XH. Trong bối cảnh nhiều địa phương trong tỉnh chưa hoàn thành việc hợp nhất các chức danh trên, thì kết quả này là sự nỗ lực lớn, khẳng định ý chí quyết tâm cao của Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn nhiệm kỳ 2015 - 2020.

Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn đã thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các giải pháp nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả của chính quyền cấp xã. Theo đó, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đã có 5 cán bộ huyện xuống làm Phó Bí thư và Bí thư Đảng ủy xã; luân chuyển ngang các vị trí lãnh đạo chủ chốt đối với 6 xã. Đến nay, huyện Quan Sơn đã có 9/13 xã, thị trấn có lãnh đạo chủ chốt không phải là người địa phương.

Ông Vũ Văn Đạt - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Quan Sơn nhìn nhận: Việc thực hiện công tác luân chuyển cán bộ không những nhằm rèn luyện, thử thách và khảo nghiệm cán bộ để làm căn cứ cho việc bố trí, sắp xếp và sử dụng cán bộ lãnh đạo, quản lý theo quy hoạch mà còn phá vỡ thế khép kín, cục bộ địa phương trong công tác cán bộ. Việc làm này đã góp phần nâng cao nền nếp kỷ cương hành chính công, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của chính quyền cấp xã. Thực tế, sau luân chuyển cán bộ, nhiều xã trên địa bàn đã giải quyết dứt điểm các sự việc bức xúc, tồn đọng kéo dài, triển khai nhiều mô hình phát triển kinh tế hiệu quả cao, đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm... góp phần quan trọng thúc đẩy KT-XH địa phương phát triển, xây dựng nông thôn mới.

Cùng với đó, thời gian qua, Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, đã hoàn thành vượt kế hoạch việc sắp xếp thôn, bản, tổ dân phố và nhất thể hóa chức danh Bí thư chi bộ và trưởng thôn, bản, khu phố. Cụ thể, huyện đã hoàn thành sáp nhập 10 bản còn 5 bản; giữa năm 2017, đã có 100% thôn bản, tổ dân phố trên địa bàn hoàn thành nhất thể hóa chức danh bí thư chi bộ, kiêm trưởng thôn, bản, tổ dân phố.

Chủ tịch UBND huyện Quan Sơn Vũ Văn Đạt cho biết thêm: Huyện đang tiếp tục thực hiện các giải pháp để hợp nhất các chức danh kiêm nhiệm ở cấp thôn, bản và nhất thể hóa chức danh Bí thư, kiêm chủ tịch UBND xã, thị trấn. Đồng thời tiếp tục thực hiện luân chuyển ngang ở các xã còn lại đối với các chức danh lãnh đạo chủ chốt, phấn đấu đạt 100% số xã, thị trấn trên địa bàn có lãnh đạo chủ chốt không phải là người địa phương.

Đi qua những bất ổn trong công tác cán bộ, Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn đã được kiện toàn tổ chức để hồi sinh sức mạnh, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ phát triển KT - XH, đảm bảo QP - AN, xây dựng biên giới hòa bình hữu nghị và phát triển đột phá. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, tập thể Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn đã xây dựng được hệ thống chính trị vững mạnh, đoàn kết, chung một ý chí, là hạt nhân, tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân góp sức đưa Quan Sơn thoát nghèo. Đó là ý chí cách mạng tiến công của cán bộ, đảng viên đang làm chuyển biến mạnh mẽ, thay đổi tích cực đời sống KT - XH ở huyện giáp biên này. Thực tế năm 2017, Quan Sơn là huyện có tỷ lệ giảm nghèo cao nhất của cả tỉnh.

Hoàn thành việc củng cố, xây dựng tổ chức bộ máy cán bộ vững mạnh, Quan Sơn đã phát động nhiều phong trào thi đua, ban hành các nghị quyết chuyên đề để phát triển KT-XH, đảm bảo QP-AN. Trong số các nghị quyết đang góp phần đổi thay mạnh mẽ huyện vùng biên này phải kể đến Nghị quyết 07, ngày 4/4/2017 của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện về Tăng cường công tác tư tưởng, nhanh chóng thay đổi tập quán canh tác, thói quen sinh hoạt lạc hậu trong nhân dân; phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của đồng bào các dân tộc nhằm thúc đẩy phát triển KT-XH, sớm đưa Quan Sơn trở thành huyện khá.

Đây là nghị quyết chuyên đề, riêng biệt ở Quan Sơn. Trước khi ban hành, nghị quyết này đã được lấy ý kiến, phản biện rộng rãi và được triển khai bài bản, khoa học. Tôi nghĩ nghị quyết này là mấu chốt, “gãi đúng chỗ ngứa” để Quan Sơn phát triển, bởi nó tác động đến từng người dân, về ý chí phát triển kinh tế để tự thoát nghèo. Tôi nhớ lại câu nói “Cái khó trong phát triển KT-XH của vùng đất này không phải do điều kiện tự nhiên, khoảng cách địa lý, mà chính ở con người”.

Đỗ Đức