Người trẻ “nhảy việc”: Tự do hay trốn tránh?

Khi thị trường lao động ngày càng sôi động, chuyện người trẻ thay đổi công việc chỉ sau một thời gian ngắn đã không còn xa lạ. Với thế hệ trước, đây có thể bị xem là thiếu kiên trì, nhưng với nhiều bạn trẻ, “nhảy việc” lại là để tích lũy kinh nghiệm, khám phá bản thân và tìm kiếm môi trường phù hợp nhất.

Hiện tại, Tiến hài lòng với công việc của mình.

Nguyễn Anh Tiến (sinh năm 1995), sống tại đường Đinh Liệt, phường Hạc Thành, đã trải qua nhiều công việc khác nhau trước khi mở cửa hàng thời trang. Tiến tốt nghiệp Học viện Ngân hàng, từng đi làm tại 2 ngân hàng lớn ngay sau khi ra trường. Dù công việc ổn định và mức lương tốt, anh lại cảm thấy môi trường làm việc văn phòng quá gò bó, ít cơ hội sáng tạo. Sau thời gian đắn đo, Tiến quyết định nghỉ việc cùng bạn mở một quán cà phê. Hai bạn trẻ do chưa có kinh nghiệm kinh doanh, vốn liếng ít nên thời gian đầu quán chưa có nhiều khách. Tuy nhiên, với phong cách trang trí độc đáo, đồ uống phù hợp, quán nhanh chóng thu hút khách đến thưởng thức. Khi việc kinh doanh đi vào ổn định, có lãi thì bất ngờ dịch COVID-19 bùng phát, quán gặp khó khăn nhiều lúc phải ngừng kinh doanh. Sau dịch, Tiến mở cửa hàng kinh doanh thời trang trẻ như hiện nay.

Theo Tiến, “nhảy việc” không phải là sự bồng bột hay thiếu trách nhiệm, mà là quá trình chủ động học hỏi và tích lũy. Ở mỗi giai đoạn, đặc biệt khi mới tốt nghiệp, người trẻ mong muốn trải nghiệm nhiều môi trường làm việc khác nhau, học hỏi từ đồng nghiệp và những người đi trước. Đây cũng là cơ hội để tự đánh giá năng lực, khám phá thế mạnh, sở trường của bản thân để từ đó tìm ra công việc thực sự phù hợp. “Nhiều bạn trẻ giống em, không thích sự gò bó, mà mong muốn tìm kiếm một môi trường làm việc tự do, kích thích sáng tạo, vì thế các em sẽ “nhảy” để tìm được công việc phù hợp. Với em, mỗi công việc đã làm đều để lại cho mình một bài học quý giá, giúp em tiến gần hơn tới điều mình muốn”, Tiến chia sẻ.

Khi được hỏi: “Đây có phải là việc em sẽ gắn bó lâu dài”. Tiến cho biết: “Sau khi lập gia đình, công việc đảm bảo thu nhập sẽ là ưu tiên hàng đầu của chúng em. Nếu công việc phù hợp với lĩnh vực đào tạo, thu nhập cao, em nghĩ mình sẽ thử nghiệm để thử thách ở công việc mới”.

Tương tự, Trần Thu Hằng, 26 tuổi (xã Hoằng Hóa), tốt nghiệp chuyên ngành Quản trị Kinh doanh của Đại học Kinh tế Quốc dân, cũng đã từng nhảy 2, 3 công việc. Ngay sau khi ra trường, Hằng bắt đầu sự nghiệp với vị trí nhân viên marketing tại một công ty bất động sản lớn ở Hà Nội. Mức lương khá, môi trường làm việc chuyên nghiệp, nhưng chỉ sau gần một năm, Hằng nhận ra công việc đòi hỏi nhiều hoạt động tiếp khách, tổ chức sự kiện, vốn không phù hợp với tính cách hướng nội của mình. Không muốn tiếp tục gồng mình trong môi trường khiến bản thân mất năng lượng, Hằng quyết định nghỉ việc và chuyển sang làm nhân viên truyền thông cho một đơn vị tổ chức sự kiện tại tỉnh nhà. Tại đây, Hằng có cơ hội tham gia các chiến dịch cộng đồng, làm việc trong môi trường trẻ trung, sôi nổi hơn. Tuy nhiên, sau 2 năm, Hằng vẫn cảm thấy công việc chưa phù hợp với con người mình và muốn tìm một hướng đi khác để phát huy sở trường mỹ thuật vốn yêu thích từ nhỏ.

Tùng (thứ 2, bên trái) cùng các bạn sinh viên chia sẻ kinh nghiệm tìm việc sau khi ra trường.

Nghĩ là làm, Hằng dành thời gian học thêm chứng chỉ thiết kế đồ họa, luyện tập kỹ năng qua những dự án nhỏ và dần xây dựng được tệp khách hàng riêng. Hiện tại, Hằng làm bán hàng toàn thời gian, nhận các dự án thiết kế logo, poster, ấn phẩm truyền thông từ nhiều công ty và cá nhân. Công việc mới cho phép cô tự do chọn dự án phù hợp, linh hoạt về thời gian và đặc biệt là được sáng tạo không giới hạn. Hằng cho rằng, mỗi lần chuyển việc là một bước tiến để khám phá thêm khả năng và giới hạn của bản thân. “Với em công việc không chỉ để nuôi sống bản thân mà còn phải thỏa mãn đam mê, là động lực cho cuộc sống mỗi ngày. Bởi vậy, làm những công việc khác nhau, trải nghiệm môi trường làm việc khác nhau để mình hiểu mình cần gì, tìm công việc nào phù hợp với bản thân và vẫn mang lại thu nhập ổn định”, Hằng chia sẻ.

Đặc biệt, sinh viên mới ra trường hiện nay, không ngần ngại “nhảy việc" để tìm cho mình một công việc phù hợp với bản thân, đảm bảo thu nhập và thỏa mãn được ước mơ. Nguyễn Thanh Tùng, sinh viên năm cuối Trường Đại học Hồng Đức bày tỏ “Khi mới ra trường, nhiều sinh viên không dễ tìm được việc đúng chuyên ngành đào tạo. Chúng em sẽ tìm kiếm những công việc liên quan, hoặc vị trí việc làm khác nhau để tích lũy kinh nghiệm, vốn để thực hiện công việc theo đúng ước mơ trong tương lai”.

Với những bạn trẻ đang trong quá trình “nhảy việc” thì hành trình từ công việc này sang công việc khác không phải là những lần “đứt gánh” nghề nghiệp, mà là chuỗi bước đi để khám phá và tìm kiếm cơ hội cho bản thân. Mỗi lần thay đổi môi trường làm việc là một lần họ thử thách chính mình, mở rộng vốn sống và kỹ năng. Họ coi tuổi trẻ như một khoảng thời gian quý giá để trải nghiệm và học, để từ đó xác định rõ con đường lâu dài. Tuy nhiên, “nhảy việc” luôn có hai mặt. Mặt tích cực là giúp người trẻ nhanh chóng tiếp cận nhiều kỹ năng và kiến thức thực tế nhưng nếu “nhảy việc” quá nhiều, thiếu định hướng rõ ràng, điều này có thể khiến hồ sơ nghề nghiệp trở nên rời rạc, gây khó khăn khi xin việc ở những vị trí yêu cầu tính ổn định.

Thực tế cho thấy, “nhảy việc” ở một mức độ hợp lý, có kế hoạch và mục tiêu rõ ràng, sẽ là một chiến lược thông minh. Nhưng nếu chỉ đơn thuần để tránh áp lực hoặc không dám vượt qua khó khăn, người trẻ sẽ khó xây dựng được nền tảng vững chắc cho sự nghiệp. Bởi vậy, “nhảy việc" với các bạn trẻ sẽ luôn là câu hỏi mở giữa hai thái cực: tự do để trưởng thành hay trốn tránh để dễ thở.

Bài và ảnh: Phan Vân