Những làng quê cách mạng xứ Thanh ngày ấy và bây giờ: Về làng quê cách mạng Yên Lộ

Trong nắng thu vàng rực, chúng tôi về làng Yên Lộ, xã Thiệu Vũ (Thiệu Hóa) - vùng quê có phong trào đấu tranh cách mạng sục sôi của tỉnh trong thời kỳ 1930 - 1945. Đi trên những con đường bê tông kiên cố, sáng - xanh - sạch - đẹp, chúng tôi cảm nhận rõ sự khởi sắc của vùng quê cách mạng hôm nay.

Làng Yên Lộ là vùng quê có truyền thống lịch sử, cách mạng gắn liền với nhiều tên tuổi, di tích tiêu biểu.

Biết chúng tôi muốn tìm hiểu về phong trào đấu trang cách mạng trên quê hương Yên Lộ, ông Hoàng Văn Bảy, trưởng thôn Yên Lộ, nhiệt tình dẫn đến đến từng địa điểm gắn liền với phong trào cách mạng ở Yên Lộ.

Ông Bảy tự hào nói: “Làng Yên Lộ, trước kia có tên gọi là làng An Lộ hay làng Lỗ. Đây là vùng quê giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, đặc biệt, trong thời kỳ 1930 - 1945, cụm di tích đình, chùa, nghè Yên Lộ là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử. Phong trào cách mạng ở Yên Lộ và các làng trong xã đã đóng góp tích cực vào phong trào chung của huyện Thiệu Hóa và tỉnh Thanh Hóa".

Trong mạch nguồn cảm xúc, ông Bảy kể chi tiết với chúng tôi về giá trị lịch sử của từng di tích. Đó là chùa Yên Lộ, ngôi chùa nhỏ được xây dựng trên sườn ngọn núi đá. Trong làng không ai biết rõ ngôi chùa được xây dựng vào thời gian nào. Chỉ biết, năm 1928 ngôi chùa đã được tu sửa lại. Năm 1935, đồng chí Hoàng Văn Quế là đảng viên, sau này là Huyện ủy viên (tháng 8/1945) ra coi chùa để hoạt động cách mạng. Thời kỳ 1935 - 1936, Tỉnh ủy Thanh Hóa nhiều lần tổ chức hội nghị để củng cố tổ chức, phong trào cách mạng tại ngôi chùa. Việc liên lạc giữa cán bộ trong tỉnh, huyện, tổng đều lấy chùa làm địa điểm gặp bí mật.

Người dân xã Thiệu Vũ tìm hiểu về chùa Yên Lộ.

Trải qua thời gian và những biến thiên của lịch sử, chùa Yên Lộ có thời kỳ trở thành phế tích. Tuy nhiên, được sự quan tâm của các cấp, các ngành, với lòng thành kính, trân trọng những giá trị lịch sử quý báu của quê hương, các thế hệ con cháu làng Yên Lộ đã chung tay trùng tu, tôn tạo ngôi chùa khang trang hơn, nhưng vẫn không làm mất đi vẻ đẹp thanh tịnh, bình yên vốn có. Dẫu có đi đâu, ngôi chùa như bến đỗ tâm hồn, nẻo về nguồn cội của mọi người dân Yên Lộ.

Cách ngôi chùa nhỏ không xa, nằm dưới chân núi Yên Lộ là di tích nghè Yên Lộ. Nghè thờ vị thần Nguyễn Tùng, còn gọi là Tản Viên Công Hưng. Nghè là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử, gắn liền với phong trào cách mạng của các chiến sĩ cộng sản kiên trung và Nhân dân Yên Lộ. Năm 1930, tại đây đã tổ chức lễ kết nạp hội viên nông hội đỏ. Năm 1934, nghè Yên Lộ là nơi in ấn tài liệu cách mạng. Năm 1935, chứng kiến lễ kỉ niệm Ngày Quốc tế lao động 1/5 do đồng chí Lê Chủ tổ chức và diễn thuyết.

Nghè Yên Lộ là địa điểm liên lạc thường xuyên của các cán bộ, đảng viên trong suốt quá trình hoạt động bí mật.

Tiếp tục cuộc hành trình, chúng tôi về với đình làng Yên Lộ. Trò chuyện với các cụ trong làng, được biết đình thờ Thành hoàng làng Tản Viên Sơn. Từ năm 1927 - 1945, đình là nơi tổ chức hội họp của các đoàn thể, là địa điểm diễn ra hội nghị thành lập mặt trận phản đế, mặt trận Việt Minh. Đặc biệt, vào tháng 5/1950, tại đây Đại hội Đảng bộ huyện Thiệu Hóa lần thứ IV được tổ chức, đề ra phương hướng lãnh đạo Nhân dân thực hiện chủ trương kháng chiến kiến quốc của Đảng. Với những giá trị về lịch sử và văn hóa, năm 2000, chùa, nghè và đình Yên Lộ được công nhận cụm di tích lịch sử cách mạng cấp tỉnh.

Phát huy truyền thống cách mạng của quê hương, bước vào giai đoạn hội nhập và phát triển đất nước, cán bộ và Nhân dân làng Yên Lộ tiếp tục đoàn kết, chung sức, đồng lòng xây dựng quê hương ngày càng đổi mới. Yên Lộ là thôn đầu tiên của xã Thiệu Vũ được công nhận thôn nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu.

Theo Trưởng thôn Hoàng Văn Bảy: “Để có được kết quả trên, tại các cuộc họp, chi bộ đã rà soát và bàn bạc, thống nhất chọn tiêu chí dễ làm trước, khó làm sau. Việc nào thuộc hộ gia đình thì gia đình đảm nhận, việc nào thuộc tập thể thì phát động toàn dân chung tay thực hiện. Với chủ trương đúng đắn, chi bộ đã khơi dậy được lòng dân chung tay, góp sức thực hiện các tiêu chí xây dựng thôn NTM kiểu mẫu".

Với sự đồng tình, hưởng ứng của người dân, thôn Yên Lộ đã huy động được gần 2,5 tỷ đồng để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn; mở rộng, bê tông hóa đường giao thông; xây dựng 400m rãnh thoát nước khu dân cư.

Bên cạnh đó, thôn Yên Lộ còn vận động Nhân dân xây mới 350m tường rào mẫu; chỉnh trang 4.580m tường rào mẫu; trồng hơn 1km hàng rào cây xanh trên các tuyến đường nội thôn, tạo cảnh quan nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp...

Người dân thôn Yên Lộ chung tay xây dựng khu dân cư sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn.

Là vùng quê thuần nông nên trong phát triển kinh tế, chi bộ thôn đã tập trung tuyên truyền, vận động Nhân dân tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Trọng tâm là tập trung sản xuất vụ đông, với các loại cây chủ lực như ngô, rau màu... mang lại hiệu quả kinh tế cao. Nhờ đó đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao. Hiện nay, thu nhập bình quân đầu người của thôn Yên Lộ đạt 64,29 triệu đồng/năm.

Cán bộ, đảng viên và Nhân dân xã Thiệu Vũ chung sức, đồng lòng, phấn đấu năm 2025 đạt xã NTM nâng cao.

Nối tiếp truyền thống quê hương, cán bộ và Nhân dân xã Thiệu Vũ tiếp tục đoàn kết, chung sức, đồng lòng xây dựng quê hương trở thành vùng quê đáng sống. Ngoài các thôn Yên Lộ và Cẩm Vân đã được công nhận thôn NTM kiểu mẫu, xã Thiệu Vũ phấn đấu cuối năm 2024 có thêm thôn Lam Đạt “về đích” NTM kiểu mẫu. Đến năm 2025, đưa thôn Lam Vỹ đạt thôn NTM kiểu mẫu.

Chia sẻ về định hướng xây dựng quê hương Thiệu Vũ trong thời gian tới, ông Phạm Mạnh Toàn, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Phát huy truyền thống của quê hương cách mạng và những kết quả đạt được, cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể xã tiếp tục tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia tích cực vào các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước để tạo nền tảng cho sự phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Cùng với đó, Thiệu Vũ đẩy mạnh phát triển công nghiệp, dịch vụ thương mại; chú trọng phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, nhằm nâng cao đời sống cho Nhân dân. Phấn đấu đến năm 2025, Thiệu vũ đạt xã NTM nâng cao".

Trung Hiếu