“Nới lỏng” nhưng liệu có “lạm phát”

Từ năm học 2023-2024, việc bình xét các danh hiệu thi đua, đặc biệt danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” không còn bị khống chế tỷ lệ phần trăm. Bên cạnh đó, tiêu chí sáng kiến kinh nghiệm cũng không còn bắt buộc khi thực hiện bình xét danh hiệu này. Đây được xem là cơ hội cho cán bộ, giáo viên, nhân viên khi thực hiện bình xét thi đua cuối năm học. Tuy nhiên, sự “nới lỏng” có làm “tăng đột biến” danh hiệu này?

Trường THCS Tế Nông (Nông Cống) họp Hội đồng thi đua khen thưởng năm học 2023-2024. Ảnh nhà trường cung cấp

Trước đây, xét tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” cần 2 điều kiện: Một là danh hiệu “Lao động tiên tiến” hoặc “Chiến sĩ tiên tiến”. Hai là có sáng kiến kinh nghiệm. Tuy nhiên, từ năm học 2023-2024, các nhà trường sẽ thực hiện việc bình xét theo Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 (Điều 23). Theo đó, cá nhân đạt danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”, ngoài đạt danh hiệu “Lao động tiên tiến” còn phải hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ hoặc có sáng kiến kinh nghiệm, đề tài khoa học,...được cơ sở công nhận. Điều này có nghĩa, sáng kiến kinh nghiệm không còn là tiêu chí bắt buộc khi bình xét danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”. Danh hiệu này cũng không khống chế tỷ lệ 15% trong tổng số người đã đạt danh hiệu “Lao động tiên tiến” như trước đây.

Với sự thay đổi về quy định, “nới lỏng” về điều kiện, đây được xem là cơ hội để các nhà trường tăng số lượng đề xuất danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”. Tuy nhiên, từ phía các nhà trường đều cho rằng, dù tăng nhưng không nhiều.

Ngày 23/5/2024, tức trước thời gian bế giảng năm học 4 ngày, Trường THCS Tế Nông (Nông Cống) đã tổ chức họp Hội đồng thi đua, khen thưởng. Theo hiệu trưởng nhà trường, thầy giáo Lê Xuân Tuấn: Dù có điểm mới trong xét chọn danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” thì năm học 2023-2024, số lượng đề xuất cũng chỉ 3 giáo viên, hơn năm học trước 1 người. Hiệu trưởng Lê Xuân Tuấn cho biết: “Dù nới lỏng điều kiện, không phải khống chế tỷ lệ phần trăm nhưng nhà trường xác định, các cá nhân phải bảo đảm tiêu chí thì mới đề xuất. Nếu không xứng đáng mà cứ đề nghị thì sẽ không khích lệ được mọi người”.

Cuối năm học vừa qua, Trường Tiểu học Thiệu Đô (Thiệu Hóa) trong đợt xét chọn danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”, nhà trường cũng đề xuất 3 giáo viên. Nếu so với năm học trước thì năm nay Trường Tiểu học Thiệu Đô đề xuất hơn 1 người. Hiệu trưởng Trịnh Quang Khanh cho rằng: “Không phải nới lỏng điều kiện là hạ thấp tiêu chí, tiêu chuẩn. Dù “nới lỏng” cũng phải thực hiện nghiêm túc, làm đúng quy trình vì danh hiệu cũng phải xứng đáng, đó là thành quả phấn đấu của cá nhân và được tập thể ghi nhận...”.

Cũng theo các nhà trường, số người xứng đáng được đề xuất danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” có thể nhiều hơn. Tuy nhiên, năm học 2023-2024, các cơ sở giáo dục thực hiện việc đánh giá, xếp loại viên chức theo hướng dẫn của Nghị định số 48/2023/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 90/2020/NĐ-CP ngày 13/8/2020. Theo đó, số lượng đảng viên được xếp loại “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ” không vượt quá 20% số đảng viên được xếp loại “Hoàn thành tốt nhiệm vụ” trong từng tổ chức cơ sở đảng” nên số lượng viên chức trong trường học được xếp loại “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ” là 20%. Dù danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” không còn bị khống chế tỷ lệ phần trăm như trước đây nhưng tỷ lệ viên chức xếp loại “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ” không vượt quá 20% cũng đã giới hạn tỷ lệ đề xuất danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” ở các nhà trường.

Ban giám hiệu Trường Tiểu học Thiệu Đô (Thiệu Hóa) trao giấy chứng nhận hoàn thành Chương trình Tiểu học cho học sinh lớp 5. Ảnh nhà trường cung cấp

“Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ” hoặc có sáng kiến kinh nghiệm là 1 trong những tiêu chí để thực hiện việc bình xét danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”. Dù sáng kiến kinh nghiệm không còn là tiêu chí bắt buộc khi xét chọn danh hiệu này nhưng vẫn được quan tâm. Đơn cử như ở Trường Tiểu học Thiệu Đô (Thiệu Hóa). Theo chia sẻ của hiệu trưởng Trịnh Quang Khanh, dù không bắt buộc nhưng vẫn khuyến khích. “Ngoài hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, giáo viên cần phải có những đổi mới trong công tác dạy và học, đó chính là sáng kiến kinh nghiệm”. Hiệu trưởng Trịnh Quang Khanh nói. “Mà sáng kiến kinh nghiệm phải xuất phát từ thực tế giảng dạy chứ không phải làm cho có, cho hay. Tất nhiên, không có sáng kiến kinh nghiệm, theo quy định cũng không ảnh hưởng đến việc bình xét danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” nếu như cá nhân đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Nhưng nếu giáo viên có học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh và lại có sáng kiến kinh nghiệm được cơ sở công nhận thì chắc chắn việc xét chọn, đương nhiên sẽ hơn người khác”.

“Nới lỏng” điều kiện xét chọn danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” không có nghĩa là “lạm phát” danh hiệu. Bình xét phải bảo đảm nguyên tắc: chính xác, công khai, công bằng... Quy định mới sẽ mở ra nhiều cơ hội cho cán bộ, giáo viên, nhân viên các nhà trường. Nhưng, khen thưởng phải căn cứ vào điều kiện, tiêu chuẩn và thành tích đạt được, gắn với minh chứng, sản phẩm cụ thể, thiết thực. Theo ông Đỗ Gia Xuân, Trưởng phòng Nội vụ huyện Nông Cống: “Khoảng hơn 1 tuần nữa, huyện sẽ tiến hành thu hồ sơ của các nhà trường. Chắc chắn, sẽ không có việc lạm phát danh hiệu ở đây. Năm học trước, ngành giáo dục huyện nhà có 85 cá nhân được công nhận danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”. Năm nay, nếu có tăng, cũng tăng không đáng kể”. Còn theo ông Nguyễn Lạnh Đông, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thiệu Hóa, thì: “Ở năm học trước, ngành giáo dục của huyện có 159 giáo viên đạt danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”. Trong việc bình xét danh hiệu này, trước tiên, Hội đồng thi đua khen thưởng ở cơ sở có vai trò rất quan trọng, phải cầm cân nảy mực, cá nhân phải thực sự xứng đáng mới được đề xuất. Các danh hiệu, hình thức thi đua có khả năng sẽ “mất giá” nếu không thực hiện việc bình xét một cách nghiêm túc, khách quan...”.

Vi An