Đổi mới nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị đáp ứng yêu cầu xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ ở Thanh Hóa hiện nay

Đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên là một khâu quan trọng trong công tác tư tưởng và công tác tổ chức, cán bộ của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh “huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng”, cán bộ, đảng viên học tập lý luận chính trị là “học để sửa chữa tư tưởng; học để tu dưỡng đạo đức cách mạng; học để tin tưởng; học để hành”.

Trên cơ sở chủ nghĩa Mác - Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta đã vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của cách mạng Việt Nam để bổ sung, phát triển và làm phong phú thêm lý luận về con đường đi lên CNXH của dân tộc Việt Nam. Nghị quyết của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đến nay và các Nghị quyết của Trung ương, của Bộ chính trị và đặc biệt Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII khẳng định một trong những nội dung rất quan trọng trong phương hướng công tác xây dựng Đảng được Đại hội XIII thông qua: “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược và người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Xây dựng, hoàn thiện chính sách phát hiện, thu hút, sử dụng nhân tài; có cơ chế bảo vệ những cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung…”. Có được đội ngũ cán bộ nêu trên, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong giai đoạn hiện nay có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng hơn lúc nào hết.

Để tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị nhằm nâng cao ý thức tự giác tu dưỡng đạo đức cách mạng, khắc phục chủ nghĩa cá nhân, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên của tỉnh trở thành những người kiên định lập trường, có năng lực tổ chức, tập hợp, động viên, giáo dục, thuyết phục quần chúng như khẳng định của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIX: “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng; tập trung làm chuyển biến về nhận thức, đổi mới tư duy, tinh thần chủ động, sáng tạo, khát vọng vươn lên của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân,...Tăng cường công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Làm tốt công tác báo cáo viên, tuyên truyền miệng, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên”. Đây cũng chính là nhiệm vụ, giải pháp mà Nghị quyết 58 - NQ/TW ngày 05/8/2020 Nghị quyết của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn 2045, đó là “xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, năng động, sáng tạo, có tư tưởng đột phá, dám xả thân vì sự nghiệp phát triển của tỉnh”. Từ đó, góp phần xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đổi mới.

Nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, thời gian qua các cấp ủy Đảng trong tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên trong các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh cả về số lượng và chất lượng. Hệ thống các Học viện chính trị, Trường chính trị tỉnh, Trung tâm chính trị huyện, Ban tuyên giáo các cấp, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể đã có nhiều đổi mới về nội dung, chương trình và phương pháp giảng dạy, tuyên truyền lý luận chính trị. Số lượng cán bộ được đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị tăng nhanh không chỉ đáp ứng yêu cầu chuẩn hóa cán bộ mà còn nâng cao chất lượng công tác, tham mưu của cán bộ, đảng viên. Nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cũng dần được đổi mới theo hướng gắn lý luận với thực tiễn; áp dụng nhiều phương pháp giảng dạy tích cực trong một bài giảng, từ đó khơi gợi tính chủ động, sáng tạo trong việc học tập, nghiên cứu của học viên. Bên cạnh đó, đội ngũ giảng viên, báo cáo viên và cơ sở vật chất, các điều kiện phục vụ cho công tác đào tạo, bồi dưỡng được quan tâm đáp ứng yêu cầu công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị.

Cùng với công tác đào tạo, bồi dưỡng, hoạt động nghiên cứu thực tế, tổng kết thực tiễn cũng được triển khai và tiến hành đồng bộ. Đây là nội dung bắt buộc trong các chương trình, thông qua hoạt động nghiên cứu thực tế, tổng kết thực tiễn nhằm đánh giá tư duy, nhận thức và khả năng vận dụng sáng tạo của người học, giữa lý luận với thực tiễn. Từ kết quả nghiên cứu thực tế, tổng kết thực tiễn đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm quý báu, bổ ích giúp cho việc đào tạo bồi dưỡng ngày càng đạt hiệu quả cao hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị của tỉnh trong thời gian qua vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Đó là: công tác giáo dục lý luận chính trị còn nhiều hạn chế, chưa góp phần hữu hiệu vào việc củng cố lập trường tư tưởng, bản lĩnh chính trị, tăng sức đề kháng và khả năng phản kích lại các luận điệu sai trái, xuyên tạc, phản động, chống đối chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối cách mạng của Đảng và Nhà nước; nội dung, chương trình đào tạo còn nặng tính lý luận chưa phù hợp với đối tượng người học; một bộ phận cán bộ kể cả cán bộ chủ chốt có biểu hiện “bệnh lười” học lí luận chính trị, hoặc có học cũng chỉ vì lấy tấm bằng cấp, chứng chỉ. Phương pháp giảng dạy lý luận chính trị vẫn còn nặng về lý luận; một vài giảng viên chưa đáp ứng với yêu cầu của công tác đào tạo, bồi dưỡng.

Trong giai đoạn hiện nay, cả nước chúng ta đang tiếp tục công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và đổi mới CNH, HĐH. Bên cạnh những thuận lợi, chúng ta phải đương đầu với những thách thức và diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, vấn đề về thiên tai, dịch bệnh, các nhóm thế lực phản động, thù địch lợi dụng điều kiện tiếp tục đẩy mạnh chống phá cách mạng Việt Nam với nhiều âm mưu, thủ đoạn ngày càng tinh vi, nguy hiểm trên nhiều lĩnh vực; một bộ phận cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống làm giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, một bộ phận nhân dân cũng hoài nghi với quan điểm, đường lối cách mạnh của Đảng và Nhà nước ta.

Để nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị đáp ứng yêu cầu xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ vừa “hồng”, vừa “chuyên” nói chung trên cả nước và cán bộ, đảng viên ở tỉnh Thanh Hóa hiện nay, cần thực hiện tốt một số điểm sau:

Một là, nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò của công tác giáo dục lý luận chính trị đối với công tác tư tưởng của Đảng, đối chiếu với những nội dung về công tác cán bộ và việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong các cơ quan, đơn vị theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 19/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược có đầy đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Giáo dục lý luận chính trị phải luôn đứng trên nền tảng của chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập gắn liền với CNXH, bám sát những quan điểm, đường lối, giữ vững niềm tin, sức mạnh vào sự nghiệp cách mạng của Đảng để từ đó cán bộ, đảng viên trong tỉnh thấm nhuần tư tưởng về học tập suốt đời, học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn, học tập lý luận gắn với rèn luyện phẩm chất đạo đức, tư cách người cách mạng. Hiểu rõ được lý luận và biết vận dụng lý luận đó vào cuộc sống, khơi dậy ý thức, thái độ, niềm tự hào và trách nhiệm của công dân đối với toàn xã hội.

Hai là, tiếp tục nâng cao nhận thức cho các cấp ủy Đảng về vị trí, vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, về đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên của đảng bộ, cơ quan, đơn vị; chủ động xây dựng và hoàn thiện các quy chế, quy định về đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị; các cấp ủy cơ sở cần làm tốt công tác tư tưởng, kịp thời nắm rõ những diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên. Khắc phục “bệnh lười” học tập lý luận chính trị trong cán bộ, đảng viên. Rèn luyện bản lĩnh chính trị, chuyên môn nghiệp vụ đủ để bảo vệ những quan điểm, luận điểm, ý tưởng mới trong thực hiện nhiệm vụ được giao, để không bị dao động, nhụt trí, mất niềm tin trước những quan điểm sai trái, thù địch.

Ba là, Tiếp tục đổi mới chương trình, nội dung và phương pháp đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị theo hướng hiện đại, thiết thực, phù hợp với đối tượng học viên. Coi trọng việc trang bị phương pháp tư duy khoa học, tạo hứng thú và năng lực vận dụng vào thực tiễn. Tăng cường đối thoại giữa người dạy và người học, giữa báo cáo viên với người nghe theo phương châm “3 tăng” tăng chủ động, tăng đối thoại, tăng xử lý tình huống, “3 giảm” giảm thụ động, giảm độc thoại, giảm lý thuyết; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy lý luận chính trị, tuyên truyền thời sự, chủ trương, chính sách. Kết hợp chặt chẽ học tập lý luận với rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức. Công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị phải phục vụ trực tiêp nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, xây đựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh của địa phương, đơn vị.

Bốn là, Xây dựng đội ngũ báo cáo viên, giảng viên giảng dạy lý luận chính trị từ tỉnh đến cơ sở, bao gồm: Trường Chính trị, Trung tâm chính trị cấp huyện, Ban tuyên giáo các cấp, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể, các cơ quan thông tin đại chúng có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất, trình độ cao cả về lý luận và kiến thức thực tiễn, nói được, viết được, thuyết phục được. Tập trung đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho Trường Chính trị tỉnh và các Trung tâm Chính trị huyện để đáp ứng được yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, lãnh đạo quản lý, cán bộ cấp cơ sở của tỉnh.

Năm là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động trình đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị. Siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong việc tổ chức các lớp bồi dưỡng lý luận chính trị dành cho đối tượng kết nạp đảng, đảng viên mới, hệ trung cấp lý luận chính trị; chương trình bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước đối với đối tượng chuyên viên, chuyên viên chính, các lớp bồi dưỡng chức danh trong các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh. Tổ chức quản lý chặt chẽ tất cả các khâu trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng từ hoạt động tuyển sinh đến công tác quản lý, chất lượng giảng dạy. Đổi mới công tác thi, kiểm tra, đánh giá chất lượng theo hướng chuyển mạnh từ đánh giá điểm số sang đánh giá quá trình, gắn nghiên cứu lý luận với tổng kết thực tiễn. Phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành trong quá trình mở lớp đạo tạo, bồi dưỡng; kết hợp chặt chẽ công tác đào tạo, bồi dưỡng với công tác tổ chức cán bộ, nắm bắt tình hình tư tưởng, tâm trạng của cán bộ, đảng viên để có biện pháp định hướng chính trị rõ ràng; đánh giá hiệu quả sử dụng cán bộ, công chức sau đào tạo, bồi dưỡng. Kịp thời phát hiện, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm; biểu dương, nhân rộng những mô hình điển hình nhằm góp phần nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị trong toàn tỉnh.

Trong giai đoạn đổi mới và phát triển toàn diện hiện nay, nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị rất quan trọng và nặng nề, đòi hỏi các cấp, các ngành phải nhận thức sâu sắc, đầy đủ và đúng đắn vị trí vai trò của công tác này để tích cực, chủ động tham mưu, tham gia một cách có hiệu quả. Đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác đào tạo, bồi dưỡng, giáo dục lý luận chính trị cần tiếp tục đổi mới hơn nữa để góp phần nâng cao chất hoạt động đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Đó là biện pháp tốt nhất để góp phần đưa Nghị quyết của Đảng đi vào cuộc sống và xây dựng được đội ngũ cán bộ các cơ quan trong tỉnh đủ năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ./.

Ths. Lê Thị Lan Anh - GVC Khoa Nhà nước và Pháp luật, Trường Chính trị Thanh Hóa

Tài liệu tham khảo:

Hồ Chí Minh: Toàn tập, Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002,

Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2021

Nghị quyết 58-NQ/TW ngày 5/8/2020 Nghị quyết của Bộ Chính trị về xây dựng và phát

triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIX, Nxb Thanh Hóa, 2021.