Bảo tồn bản sắc từ làng văn hóa

Phong trào xây dựng làng văn hóa gắn với xây dựng NTM đã thấm sâu, lan tỏa trong từng nếp nhà, bản, làng vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), tạo sự chuyển biến tích cực trong tư tưởng, đạo đức, lối sống và xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở.

Không chỉ có dịp lễ hội, ngay cả những ngày thường nếu có dịp đặt chân lên những bản làng vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), không khó bắt gặp những chàng trai, cô gái Mường, Thái, Thổ... xúng xính trong những bộ trang phục rực rỡ sắc màu, tay trong tay cùng say đắm trong các điệu múa của dân tộc mình. Ở đó có cả tiếng sáo, tiếng khèn... lảnh lót, dìu dặt…

Xã Quang Trung (Ngọc Lặc), dân tộc Mường chiếm 84,2%. Những năm qua, nhằm góp phần nâng cao hiệu quả của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, Đảng ủy xã đã ban hành Nghị quyết về “Nâng cao chất lượng hoạt động làng văn hóa, cơ quan văn hóa”. Hiện nay, toàn xã đã khai trương xây dựng được 19 làng văn hóa và 2 cơ quan, trường học. Tất cả 19 làng đã có nhà văn hóa và sân thể thao để tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao; 100% làng, cơ quan văn hóa đã xây dựng quy ước, hương ước... Qua thực tiễn, phong trào xây dựng làng văn hóa đã từng bước thay đổi về nhận thức của nhân dân trong thực hiện nếp sống mới. Các hoạt động văn hóa như: Lễ hội đầu xuân, việc cưới, việc tang... đã được nhân dân tổ chức phù hợp với thuần phong mỹ tục. Đồng thời, xã đẩy mạnh phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng gắn với bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc Mường.

Việc xây dựng làng văn hóa gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa luôn được đồng bào DTTS quan tâm.

Điển hình, trong lễ hội đầu xuân, các làng đều tổ chức nhiều trò chơi, trò diễn của dân tộc Mường, như: Cồng chiêng, múa hát pôồn pôông, đánh mẳng, bóng chuyền, kéo co, bắn nỏ... Những hoạt động văn hóa đó đã góp phần nhân lên tình đoàn kết trong cộng đồng, tạo động lực cho nhân dân thi đua lao động sản xuất vươn lên thoát nghèo và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần.

Xã Ngọc Phụng dân tộc Mường chiếm 11,5%, dân tộc Thái 12%. Xác định xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở có tác động toàn diện đến sự phát triển KT - XH của địa phương, góp phần tích cực vào quá trình thực hiện chủ trương “xóa đói, giảm nghèo” cho bà con DTTS, đảng ủy, chính quyền xã đã tập trung triển khai Nghị quyết Trung ương 5 (Khóa VIII) về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”, gắn với đẩy mạnh các phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. Từ đó đã tạo nên chuyển biến sâu sắc trong nhận thức của người dân về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, tang, lễ hội, nhất là việc hưởng ứng, tham gia các phong trào văn hóa, văn nghệ.

Ông Vũ Ngọc Nam - Chủ tịch UBND xã Ngọc Phụng cho biết: Những năm qua, xã Ngọc Phụng đẩy mạnh công tác tuyên truyền xây dựng làng văn hóa gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa đến các thôn, bản như trong xây dựng gia đình văn hóa, các cấp, ngành lồng ghép vào nội dung các tiêu chí thi đua, làm cho phong trào ngày càng đa dạng, phong phú, tiêu biểu là các phong trào: Xây dựng gia đình nông dân văn hoá; Gia đình cựu chiến binh văn hoá; Gia đình nhà giáo văn hoá; Gia đình no ấm, bình đẳng, hạnh phúc, tiến bộ; Gia đình thể thao... Các gia đình văn hóa tiêu biểu là những tấm gương sáng ở cộng đồng dân cư, đồng thời là nhân tố tích cực, quan trọng trong việc bảo vệ, gìn giữ các giá trị đạo đức, văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc, góp phần thực hiện hiệu quả phong trào xây dựng làng, bản, tổ dân phố văn hóa.

Giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc chính là nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội. Đối với đồng bào DTTS bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc mình không chỉ góp phần xây dựng, phát triển đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh mà còn góp phần thúc đẩy KT-XH ngày càng phát triển.

Yến Vi