Phát huy hiệu quả hương ước, quy ước

Xây dựng hương ước, quy ước góp phần phát huy vai trò tự quản, bảo vệ và xây dựng nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư. Thời gian qua, nhiều địa phương ở Thanh Hóa đã lựa chọn những nội dung tích cực để bổ sung vào hương ước, quy ước, góp phần làm cho đời sống văn hóa cộng đồng phát triển theo hướng lành mạnh, tiến bộ.

Tháng 9/2014, UBND xã Hoàng Giang (Nông Cống) đã đề nghị các thôn trong xã chỉnh sửa, bổ sung hương ước, quy ước. Đến tháng 3/2019, UBND huyện Nông Cống đã hướng dẫn các thôn, làng trên địa bàn huyện thực hiện theo Quyết định 22/2018/QĐ-TTg về việc xây dựng thực hiện hương ước, quy ước.

Theo đó, trong xây dựng hương ước ở các làng tại xã Hoàng Giang đã có những sự thay đổi như điều 5 về giáo dục và đào tạo, đối với quy định về việc trao thưởng cho học sinh đạt thành tích trong học tập: nâng mức thưởng cho học sinh đỗ vào đại học từ 70 nghìn lên 100 nghìn, cao đẳng từ 30 lên 50 nghìn... Hoặc như điều 6 về việc tang, khi gia đình có người qua đời nhân dân trong làng đến chia buồn và tiễn đưa và mỗi gia đình tự nguyện ủng hộ 20 nghìn đồng trở lên để ủng hộ cho gia quyến bớt phần khó khăn lo tang lễ. Đây cũng là điểm mới so với hương ước được sửa đổi vào năm 2014 ở các làng, khi mà việc ủng hộ chỉ dừng ở con số là 10 nghìn đồng. Ông Lê Hữu Hồng - Chủ tịch UBND xã Hoàng Giang cho biết: Nếu hương ước, quy ước chưa phù hợp sẽ được các thôn, làng chỉnh sửa lại ngay. Theo tôi, để nâng cao chất lượng hương ước, quy ước thì cần phải thực hiện một cách đồng bộ, thống nhất, phải được lòng dân và phải được thực hiện nghiêm túc.

Xã Hoằng Phong (Hoằng Hóa) có 7 thôn, 5 làng. Nhiều năm qua, các thôn, làng trong xã đã thực hiện tốt việc xây dựng hương ước, quy ước, góp phần tích cực trong việc phát triển các hoạt động của địa phương đặc biệt là trong xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư.

Theo chia sẻ của ông Lê Đức Thọ - Chủ tịch UBND xã Hoằng Phong: Có đến 85% người dân trong xã thực hiện nghiêm túc hương ước, quy ước. Tiến triển có hiệu quả nhất của người dân trong thực hiện hương ước, quy ước đó chính là thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang khi mà hầu hết các thôn làng đều chấp hành một cách nghiêm túc. Theo đó, đã giảm được tình trạng khóc mướn trong đám tang, không tổ chức ăn uống kéo dài, tế không quá 23h đêm. Trong đám cưới cũng bỏ hẳn việc hút thuốc lá...

Tuy nhiên, cũng theo ông Thọ, trong thực hiện hương ước, quy ước vẫn còn gặp phải một số khó khăn như hương ước quy định nếu gây rối trong khu dân cư sẽ bị phạt 20 nghìn nhưng hầu như các thôn, làng không xử phạt được mà chủ yếu là nhắc nhở. Chính vì vậy, hiệu quả cũng chưa được cao. Hay như việc đảm bảo vệ sinh môi trường nông thôn trong đó không được đổ nước thải ra ngoài đường nhưng trên thực tế, nhiều hộ dân vẫn làmkhông đúng với quy định của hương ước. Hoặc như việc mừng nhà mới thì không được mời cả làng đến dự nhưng nhiều người dân vẫn tổ chức linh đình rồi đi đến từng nhà để mời khách...

Để nâng cao chất lượng hương ước, quy ước của các thôn, làng trên địa bàn xã Hoằng Phong, ông Thọ cho biết: Đảng ủy, chính quyền phải vào cuộc mạnh hơn đối với từng tổ chức cơ sở Đảng, với ban mặt trận đồng thời phải phân công đội ngũ cán bộ họp với làng, với dân để chỉ đạo thực hiện nghiêm. Bên cạnhđó sẽ tổ chức xây dựng lại hương ước, quy ước theo đúng quy định của pháp luật...

Nâng cao chất lượng hương ước, quy ước cũng chính là nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” mà ở đó mỗi người dân được tham gia góp ý, xây dựng hương ước, quy ước một cách dân chủ, thể hiện ý chí nguyện vọng của nhân dân. Chính vì vậy việc cần làm đầu tiên đấy là ngay sau khi các huyện, thị, thành phố có hướng dẫn, chỉ đạo thì UBND cấp xã phải rà soát, đánh giá việc xây dựng hương ước, quy ước để không trái với quy định của pháp luật và phù hợp với đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục tốt đẹp của người dân tại từng cộng đồng dân cư... Đồng thời tập trung thẩm định quy ước, hương ước trên địa bàn...

Thụy Du