Cảnh báo lừa đảo người đăng ký hiến tạng

Vài năm trở lại đây, hành động hiến tạng được nhiều người biết đến và ủng hộ vì ý nghĩa nhân văn cao đẹp của nó. Tuy nhiên, một số đối tượng xấu lại lợi dụng việc này để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân.

Hiến tạng được hiểu là việc một ai đó tình nguyện hiến một bộ phận nội tạng bên trong cơ thể mình khi còn sống, khi chết hoặc chết não. Việc hiến tạng nhằm mục đích nhân đạo như nghiên cứu, cứu chữa cho những người bị suy tạng thông qua hoạt động ghép tạng. Hoạt động hiến tạng được Quốc hội khóa 11 quy định bởi Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác, năm 2006.

Tuy nhiên, hiện nay có tình trạng một số đối tượng lợi dung uy tín của các bác sĩ, nhân viên y tế bệnh viện lớn để “tiếp cận” người đang có nhu cầu hiến tạng, “tư vấn, hỗ trợ” đăng ký hiến tạng nhưng mục đích là lừa đảo.

Theo đó, sau khi người có nhu cầu hiến tạng cung cấp đầy đủ thông tin cá nhân: tên tuổi, chỗ ở hiện tại và tình hình sức khỏe..., các đối tượng này sẽ yêu cầu ký vào giấy đăng ký hiến tạng và thanh toán một khoản tiền từ vài triệu đến vài chục triệu gọi là tiền thăm khám và làm xét nghiệm trước khi hiến tạng. Phần cuối phiếu đăng ký này có thông tin di nguyện về hiến tạng: “Sau khi hiến tạng xin hãy liên hệ cho người mà tôi yêu nhất để anh/chị ấy nhận chi phí để lo trước cuộc sống”.

Thông báo người dân nhận được là giả mạo. (Ảnh chụp màn hình)

Chưa hết, để khuyến khích và tri ân người có nguyện vọng hiến tạng, “nhân viên” bệnh viện còn cam kết con số “hậu tạ” lên tới vài trăm triệu đồng nếu thành công. Ngoài ra, đối tượng còn đưa ra những “ưu đãi” dành cho người cho, hiến tạng như: bao ăn ở, thuốc men, chăm sóc sức khỏe trong vòng 1 năm. Nghe đến đây, người có “lòng tốt” muốn cho, hiến tạng cứ ngỡ được “trả ơn” hậu hĩnh cho việc làm thiện nguyện, nhân văn của mình lại còn có tiền trang trải cuộc sống, phụ giúp gia đình, nên không ít người “hảo tâm” đã không ngần ngại mà “chốt” ngay.

Trên thực tế, hành vi trên đã diễn ra âm ỉ một vài năm trở lại đây, nhưng giờ đây lại biến tướng dưới nhiều hình thức tinh vi. Các đối tượng lừa đảo đăng tải các thông tin mời chào “rầm rộ” trong các hội nhóm, fanpage trên mạng xã hội như: “CLB hiến tạng nhân đạo”; “Hội những người hiến tạng” hoặc “Những người cho đi sự sống”, hay “Bán thận, hiến thận, mua thận”, “Muốn bán thận”...

Nội dung liên quan đến việc mua bán tạng xuất hiện trên một trang mạng xã hội. (Ảnh chụp màn hình)

Để tránh đặt lòng tốt nhầm chỗ, người dân cần hết sức nâng cao cảnh giác khi chọn các địa chỉ đăng ký hiến tạng, không nên nghe theo lời tư vấn hoặc hỗ trợ của những người trên mạng mang danh “bác sĩ, nhân viên y tế” mà bản thân không biết hoặc chưa kiểm chứng về tính chính danh của họ. Đồng thời, người hiến tạng cần tìm hiểu và nắm rõ cách thức, quy trình, quyền lợi khi tiến hành hiến tạng.

Theo quy định tại Điều 5, Luật Lấy, hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác, quy định: Người từ đủ 18 trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống, sau khi chết và hiến xác. Để tăng cường người hiến mô, bộ phận cơ thể người, Bộ Y tế kiến nghị sửa đổi, bổ sung: Không giới hạn về độ tuổi với người chết não (người dưới 18 tuổi phải có đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật hoặc người giám hộ). Người hiến sống cùng huyết thống từ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Người hiến sống không cùng huyết thống phải từ 30 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Thông thường, những người đã đăng ký hiến xác thì hoàn toàn có thể đăng ký hiến tạng.

Mặt khác, đối với những người hiến tạng còn sống thì sau khi hiến tạng sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ. Người hiến tạng còn sống sẽ có những quyền lợi sau: Thứ nhất, sau khi hiến tạng, người hiến sẽ được cấp bảo hiểm y tế miễn phí; được chăm sóc, phục hồi sức khỏe miễn phí ngay sau khi thực hiện việc hiến tạng tại cơ sở y tế và được thăm khám sức khỏe định kỳ miễn phí. Thứ hai, người hiến sẽ được ưu tiên ghép mô, tạng khi có chỉ định ghép của cơ sở y tế. Thứ ba, người hiến sẽ được tặng kỷ niệm chương Vì sức khỏe Nhân dân.

Phú Lan