“Cuộc chiến” sách lậu không hồi kết?

Sách đóng vai trò rất quan trọng, như “chìa khóa vạn năng” mở ra kho báu tri thức, “người bạn” tâm giao và nơi gìn giữ tinh hoa của nhân loại qua các thời kỳ. Với sự phát triển không ngừng trong thời đại công nghệ 4.0, việc tìm kiếm, tiếp cận sách trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên, đây cũng chính là “kẽ hở” khiến cho vấn nạn sách lậu, sách giả tung hoành.

Sách thật - giả giống nhau đến 90%. (Ảnh minh họa. Nguồn Internet)

Ngày càng “phình to”...

Trên các trang mạng xã hội, người dùng không khó để bắt gặp những bài viết với nội dung: “thanh lý sách giá rẻ”, “combo 3 sách 100k”, “xả kho”, “xả lỗ”... với giá rẻ như cho; kèm theo đó là vô vàn lời mời chào “mật ngọt”, sức hấp dẫn của những tựa sách mới nổi, đang “hot” trên thị trường hay những cuốn sách đã dừng xuất bản nhưng vẫn được nhiều độc giả săn đón.

Chẳng biết từ bao giờ sách lại bị đem ra chào bán như mớ rau, mớ cá ngoài chợ vậy; thậm chí, xu hướng “treo” sách thật, bán sách giả xuất hiện đầy rẫy trên các sàn thương mại điện tử, muốn mua giá nào có giá đó, dao động từ vài chục đến vài trăm nghìn đồng.

Là độc giả lâu năm của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, bạn H - sinh viên Trường Đại học Thương mại đã sở hữu những cuốn sách làm nên tên tuổi của ông như: “Kính vạn hoa”, “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”, “Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ”... Tuy nhiên, do gia đình chuyển nhà, H bị thất lạc và phải tìm mua lại những cuốn sách mình yêu thích. Ấy vậy mà “đời không như mơ”: “Hôm đấy, bạn bè mách em đi hội chợ sách săn sale, giá rẻ, biết đâu tìm lại được những tập sách cũ mà em đang mong muốn. Đúng thật, đến đấy sách gì cũng có, sách mới tinh bọc trong giấy bóng, được nhân viên báo giá chỉ bằng 30% -50% so với giá gốc. Về nhà, lật những cuốn sách vừa mua em mới “tá hỏa” đây là sách giả. Các hàng chữ xô lệch, nhiều trang chữ bị nhòe, chất lượng in kém, giấy cong vênh...”, H chia sẻ.

“Cuộc chiến” sách giả, sách lậu dường như không có chỗ cho từ “dừng lại” khi nó được biến hóa muôn hình vạn trạng, dưới cả hình thức sách nói (audio book) và ebook (sách điện tử) với tốc độ lan truyền chóng mặt.

Điều đó khiến cho tác giả, nhà xuất bản ảnh hưởng về mặt kinh tế, uy tín. Còn đối với độc giả, nếu mua phải sách giả, sách lậu không được biên tập, thẩm định nội dung, thậm chí có nhiều nội dung vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật, tác động tiêu cực đến việc tiếp nhận thông tin, tri thức, niềm tin của người đọc. Vô hình chung, dẫn tới sự ăn mòn văn hóa đọc, văn hóa thưởng thức của công chúng.

Đừng “tiếp tay” cho người bán...

Dĩ nhiên, “có cung ắt có cầu”, với tâm lý ham rẻ, người có nhu cầu dần già đang tiếp tay cho vấn nạn sách giả, sách lậu tiếp tục xâm chiếm thị trường kinh doanh lành mạnh; tạo ra thói quen xem nhẹ chất xám, công sức của người viết sách, người làm ra sách. Mặt khác, một bộ phận người dân có xu hướng “xài chùa”, chưa có ý thức bảo vệ quyền tác giả và các quyền liên quan.

Sách giáo khoa cũng bị làm giả.

"Cuộc chiến” chống sách giả, sách lậu rất cần sự chung tay, góp sức của cả cộng đồng, kiên quyết nói không với sách lậu, sách giả, chỉ ủng hộ và mua sách của những nhà xuất bản uy tín. Đồng thời, khi phát hiện sách lậu, sách giả, bạn đọc cần chủ động cung cấp thông tin để cơ quan chức năng kịp thời xử lý; trường hợp nghiêm trọng có thể tố cáo, kiện ra tòa những đối tượng kinh doanh và in ấn sách lậu, sách giả. Có như vậy, mới hình thành và lan tỏa văn hóa đọc lành mạnh trong cộng đồng.

Theo quy định của pháp luật, việc tàng trữ, phát hành xuất bản phẩm in, nhân bản lậu, in giả, in nối bản trái phép có thể bị xử phạt hành chính từ 20 - 30 triệu đồng, nếu thu lợi bất chính 500 triệu đồng trở lên thì khung hình phạt tù sẽ là từ 7 năm đến 15 năm.

Phú Lan