Đại đoàn kết - cội nguồn sức mạnh (Bài 1): Bảo vệ non sông - giữ nền độc lập

Lịch sử dân tộc Việt Nam là lịch sử của dựng nước và giữ nước. Dẫu từng phải đối mặt với thế lực xâm lược mạnh nhất thời đại, nhưng khi Tổ quốc cần và lòng dân đã thuận, tinh thần - ý chí Việt Nam lại thổi bùng “ngọn lửa” đại đoàn kết...

Một Lam Kinh trên đất Lam Sơn đã được dựng lên sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống giặc Minh xâm lược do Bình Định Vương Lê Lợi khởi xướng và lãnh đạo, tướng sĩ trên dưới đồng lòng và Nhân dân các dân tộc ủng hộ.

Nhắc đến những cuộc kháng chiến chống quân xâm lược trong lịch sử dân tộc, không thể không nhắc đến chiến thắng vang dội của Đại Việt 3 lần đánh tan quân Nguyên Mông.

Thế kỷ XIII, người Mông Cổ sống trên thảo nguyên vốn giỏi cưỡi ngựa, bắn cung lại hiếu chiến với dã tâm bành trướng trở thành nỗi khiếp sợ với nhiều quốc gia lớn, nhỏ thời bấy giờ.

Và sau đấy, nhà Tống vốn hùng mạnh ở phương Bắc cũng bị đế quốc Mông Cổ cai trị. Hốt Tất Liệt lên ngôi vua - tức Nguyên Thế Tổ, lập nên triều Nguyên (tức Nguyên - Mông). Chiếm được nhà Tống, Đại Việt ở phương Nam trở thành mục tiêu thôn tính tiếp theo của quân Nguyên.

Nhà Nguyên tưởng rằng, với sức mạnh của đế quốc, chúng sẽ có thể thu phục Đại Việt ở phương Nam mà không tốn sức. Bởi thế, vua Nguyên cho sứ sang Đại Việt yêu cầu vua Trần Thái Tông phải thần phục. Vậy nhưng, dã tâm kẻ xâm lược đã vấp phải tinh thần phản kháng quyết liệt của vua tôi Đại Việt.

Đại Việt - một quốc gia nhỏ bé về quy mô nhưng trong khoảng 30 năm (1257-1288) đã ba lần đương đầu, chiến đấu và đã chiến thắng đại quân Nguyên - Mông hùng mạnh. Những chiến thắng được tạo nên bởi tinh thần đoàn kết của cả dân tộc luôn trân trọng và khát vọng độc lập. Trong đó, vang dội nhất phải kể đến chiến thắng quân Nguyên lần thứ hai.

Năm 1284, con trai vua nhà Nguyên là Thoát Hoan dẫn theo 50 vạn quân “giả tiếng mượn đường đi qua nước Nam sang đánh Chiêm Thành” song thực chất là chiếm đánh nước ta. Trong khi ấy, quân thủy, bộ Đại Việt có cả thảy 20 vạn. Tương quan lực lượng khiến người đứng đầu vương triều Trần không khỏi lo lắng. Nhà vua cho triệu cả các bô lão dân gian hội tại điện Diên Hồng để bàn xem nên hòa hay nên đánh. Các bô lão đều đồng thanh xin đánh. Một chữ “Đánh” vang vọng núi sông, thể hiện quyết tâm của cả dân tộc.

Một trong những nguyên nhân tạo nên thắng lợi của quân dân Đại Việt trong lần thứ hai chống giặc Nguyên, theo sách Việt Nam sử lược: “Trong sáu tháng trời, từ tháng Chạp năm Giáp Thân (1284) đến tháng sáu năm Ất Dậu (1285), quân An Nam đuổi 50 vạn quân Mông Cổ ra ngoài bờ cõi, chỉnh đốn giang sơn lại như cũ. Ấy cũng nhờ Hưng Đạo Vương có tài đại tướng, cầm quân vững chãi, gan bền tựa sắt, và lại khéo léo dùng lời khuyên dỗ, khiến cho bụng người cảm động, sinh lòng trung nghĩa, cho nên tướng sĩ ai nấy đều hết lòng giúp nước. Vả lại nước An Nam thời bấy giờ vua tôi hòa hợp, lòng người như một, nhân tài lũ lượt kéo ra...”.

Sau nhà Trần, khởi nghĩa Lam Sơn do Bình Định Vương Lê Lợi trên quê hương Thanh Hóa khởi xướng và lãnh đạo chống quân Minh xâm lược cũng là bản hùng ca vĩ đại trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. 10 năm kháng chiến, là biết bao lần “nằm gai nếm mật”, đã từng có lúc trong tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, nguy nan không kể hết...

Chiến thắng chống giặc ngoại xâm của dân tộc đã được “viết” lên bởi sức mạnh đoàn kết của lớp lớp ông cha (ảnh chụp tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa).

Nhưng rồi, nhờ tài chỉ huy của thủ lĩnh Lê Lợi, sự chung sức, đồng lòng của tướng sĩ và ủng hộ tuyệt đối từ Nhân dân các dân tộc, một cuộc kháng chiến vĩ đại kéo dài suốt 10 năm cũng đã đi đến ngày toàn thắng. Để không chỉ quét sạch bóng quân xâm lược, mà còn lập nên một vương triều thịnh trị và kéo dài bậc nhất trong lịch sử dân tộc.

Văn thần Nguyễn Trãi - một trong những nhân vật lịch sử có nhiều đóng góp quan trọng trong khởi nghĩa Lam Sơn đã từng có “nhận định” khá nổi tiếng khi nói về sức mạnh của lòng dân, rằng: “Phúc chu thủy tín dân do thủy”, đại ý, có lật thuyền mới biết sức dân như nước. Câu thơ được cho rằng có ngụ ý nói đến Hồ Quý Ly - nhân vật kiệt xuất trong lịch sử, người đứng đầu nhà Hồ, chỉ vì không được lòng dân ủng hộ, dẫn đến thất bại trong cuộc kháng chiến chống giặc Minh, phải ôm hận cả nghìn năm!

Tiến sĩ Phạm Văn Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử tỉnh, nhìn nhận: “Ngoài những cuộc chiến chống giặc ngoại xâm, trong lịch sử dân tộc Việt Nam còn diễn ra nhiều cuộc chiến - giao tranh giữa các phe cánh, thế lực đối nghịch. Song có một thực tế, những người, những lực lượng có được sự ủng hộ từ Nhân dân sẽ giành được chiến thắng”.

... Năm 1858, thực dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta. Tính từ đó là những năm tháng cả dân tộc Việt Nam sống trong kiếp nô lệ lầm than. Và Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công đã tạo nên “cuộc hồi sinh” vĩ đại của cả dân tộc, đánh dấu bằng sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa - nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, thành công của Cách mạng Tháng Tám thêm một lần nữa khẳng định cho chân lý bất biến, rằng khi lòng dân đã thuận, cùng nhau đoàn kết sẽ tạo nên sức mạnh lớn lao, chiến thắng mọi kẻ thù.

Sau Cách mạng Tháng Tám, cả dân tộc Việt Nam lại bước vào cuộc chiến vệ quốc trường chinh. 30 năm đấu tranh, đương đầu với những kẻ thù là thực dân, đế quốc lớn mạnh nhất của thời đại. Song, chẳng gì có thể khuất phục được tinh thần đoàn kết, tình yêu nước và khát vọng độc lập của dân tộc Việt Nam.

Trong mỗi “bước ngoặt” của lịch sử, sau những “ánh hào quang” chiến thắng của dân tộc, đều được “viết” lên bởi tinh thần đoàn kết, hiến dâng của lớp lớp ông cha, với một khát vọng duy nhất là độc lập - tự do và giữ cho trọn vẹn từng tấc đất, ngọn núi, con sông của tiên tổ.

... Và trên dải đất hình chữ S thân thương với hơn 50 tộc người cùng nhau sinh sống, người Việt gọi nhau là “Đồng bào”, luôn nắm tay nhau - đoàn kết, tạo nên sức mạnh của cả dân tộc.

Bài và ảnh: Khánh Lộc