Lam Sơn khai quốc công thần Lê Lôi và ngôi đền thờ tại thị trấn Nưa

Góp sức cùng Bình định vương Lê Lợi đánh thắng quân xâm lược nhà Minh ở thế kỷ XV có một danh tướng đã lập nhiều công trạng, đó chính là khai quốc công thần Lê Lôi.

Theo tộc phả của dòng họ Lê Đình, cụ Lê Lôi được sinh ra và lớn lên ở Cổ Định xưa (nay là thị trấn Nưa, huyện Triệu Sơn), là con trai út của tiến sỹ Lê Duy Duật.

Ông có trí tuệ, lại trẻ khỏe nên tìm lên vùng đất Lam Sơn theo Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa.

Ông đã cùng Trương Chiến tìm bạch y sư phụ để tìm đất quý cho nhà vua và cùng Lê Thận đội cỏ, lặn sông theo sát thuyền giặc đoạt lại hài cốt của tổ tiên vua Lê Lợi bị giặc đào bới đem đi. Trong chiến dịch giải phóng Tân Bình do Trần Nguyên Hãn chỉ huy, ông được giao một cánh quân chủ lực và thớt voi chiến đánh vào sườn địch, chia cắt đội hình của chúng, tướng chỉ huy của quân Minh là Nhậm Năng bị chém đầu ngay tại trận, quân ta thắng to, tiêu diệt toàn bộ cánh quân này.

Tháng 1-1427, nhà Minh quyết định cử viện binh sang cứu Vương Thông. Trong lần chặn đánh quân tiếp viện, Lê Lôi cùng với Trịnh Khả tiêu diệt những đồn bốt của quân Minh đóng rải rác từ Việt Trì đi ải Lê Hoa - Hà Giang. Đồng thời, hành quân lên cùng với cánh quân của Phạm Văn Xảo đón đánh Mộc Thạch từ Tây Bắc tiến xuống…

Mười năm kháng chiến chống quân Minh thành công, ông được phong là Khai quốc công thần xa kỵ tướng quân, tước quan nội hầu và ban lộc điền ở vùng chân núi Hoàng Nghiêu…

Đền thờ Lê Lôi tại thị trấn Nưa, huyện Triệu Sơn đã được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh năm 1999.

Trung Lê