Phát triển du lịch ở làng cổ Đông Sơn: Góc nhìn từ phía doanh nghiệp

Làng cổ Đông Sơn (phường Hàm Rồng, TP Thanh Hóa) - một ngôi làng nhỏ nằm bên bờ Nam sông Mã. Đến nay, trải qua bao biến cố thăng trầm của thời gian, nhưng ngôi làng vẫn còn giữ được những nét văn hóa truyền thống đặc sắc của một làng quê Việt - điều kiện thuận lợi cho phát triển du lịch.

Làng cổ đang dần mai một

Nhắc đến làng cổ Đông Sơn, ít người biết rằng nơi đây từng được đưa vào danh sách 10 ngôi làng cổ đẹp nhất Việt Nam cùng với làng cổ Đường Lâm, Phước Tích... Đặc biệt, đây còn là một trong những nơi tìm được trống đồng Đông Sơn. Với giếng cổ hơn 2.000 năm tuổi và 13 ngôi nhà cổ. Mỗi ngôi nhà ấy, di tích lịch sử ấy không chỉ có những giá trị về mặt kiến trúc, văn hóa thẩm mỹ mà còn mang trong mình những câu chuyện thú vị, đầy ý nghĩa. Tuy nhiên, cho đến nay chỉ còn duy nhất 1 ngôi nhà của cụ Duệ, đã trên 200 tuổi, nằm ở số 10 ngõ Trí, còn khá vững chãi, được gia chủ cố gắng lưu giữ. 12 ngôi nhà còn lại, với tuổi đời trên 100 tuổi, đều đã bị xuống cấp hết sức nghiêm trọng và có thể sập, đổ bất cứ lúc nào.

Làng cổ Đông Sơn - một trong 10 ngôi làng cổ đẹp nhất Việt Nam.

Theo các chuyên gia du lịch đánh giá, làng cổ Đông Sơn có tiềm năng du lịch lớn, bởi khu vực này hội tụ đủ 5 loại di tích: khảo cổ, danh lam thắng cảnh, lịch sử văn hóa, cách mạng kháng chiến và kiến trúc. Làng cổ Đông Sơn nằm gọn trong thung lũng, bốn bề là sông núi thơ mộng.

Mặc dù đã có nhiều hứa hẹn, làng cổ Đông Sơn sẽ được quy hoạch bảo tồn để trở thành một trong những làng cổ điển hình của làng quê đất Việt, nhưng đến nay, làng cổ ngày một “già đi” theo năm tháng và vẫn chưa có một sự đầu tư thỏa đáng nào, trong khi đó cái tên làng cổ Đông Sơn thì ngày một bị lãng quên trong tâm trí du khách.

Khó kết nối

Có thể nói rằng, để một điểm đến trở nên hút khách, vai trò của các đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch là rất lớn, đặc biệt là các đơn vị lữ hành. Thế nhưng, trong hành trình khám phá xứ Thanh, hầu như chưa có đơn vị nào đưa làng cổ Đông Sơn vào danh mục các điểm đến.

Ông Phạm Hải Quỳnh - TGĐ Công ty Cổ phần và Thương mại Du lịch Vân Hải Xanh, đại diện CLB du lịch cộng đồng (CTC) cho rằng, làng cổ Đông Sơn là điểm đến khá thú vị, đặc biệt là hành trình kết nối các điểm đến trên địa bàn TP Thanh Hóa với các khu, điểm du lịch trên địa bàn tỉnh. Cản trở lớn nhất khi các đơn vị lữ hành đưa khách về đây đó là khu vực này chưa phát triển dịch vụ, làng cổ đang dần bị bê tông hóa bởi những con đường và không gian bao quanh. Ngoài tham quan ngôi làng với vài cái nhà cổ chúng tôi không biết giữ chân khách bằng dịch vụ gì.

Bà Nguyễn Thị Huệ - Giám đốc Công ty Du lịch quốc tế Đại Dương cho biết: Nếu xây dựng tour nội tỉnh lượng khách sẽ rất hạn chế, đối với tour liên kết đưa khách từ tỉnh ngoài về thì lượng khách đăng ký tour này cũng không khả quan. Mặt khác, nếu tư vấn để đưa khách về đây thì chúng tôi cũng rất e ngại... Để thu hút được khách du lịch, trước hết làng cổ Đông Sơn cần bảo tồn được giá trị văn hóa, kiến trúc đặc sắc vốn có nơi đây, sau đó hoàn thiện, phát triển để trở thành điểm đến du lịch “đúng nghĩa”.

Đứng trước cuộc sống ngày càng hiện đại, làng cổ Đông Sơn cũng không tránh khỏi quá trình đô thị hóa. Một làng cổ ngay giữa lòng thành phố bị bỏ quên, để rồi tự nó gồng mình quay vòng và chống chọi với đòi hỏi của nhịp sống đô thị. Song, sẽ không muộn, nếu chúng ta đầu tư ngay vào việc bảo tồn những giá trị vốn có ở nơi này. Đây sẽ là hướng đi đúng và trúng trong việc phát triển du lịch.

Hoài Anh