Huy động hiệu quả nguồn lực xây dựng nông thôn mới

Năm 2010, khi thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), Thanh Hóa mới đạt 4,7 tiêu chí/xã, tỷ lệ hộ nghèo 29,96%, thu nhập bình quân đầu người mới đạt 8,9 triệu đồng/năm; hệ thống cơ sở vật chất hạ tầng còn nhiều bất cập, trong khi 11 huyện miền núi còn chậm phát triển, nhất là ở các huyện thuộc Chương trình 30a của Chính phủ. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng thiết yếu chưa được đầu tư đồng bộ, công sở làm việc ở nhiều xã đã xuống cấp. Hệ thống công trình phúc lợi xã hội, như: y tế, văn hóa, giáo dục còn nhiều bất cập... Để thực hiện các tiêu chí này trong xây dựng NTM, đòi hỏi nguồn vốn rất lớn, trong khi nguồn ngân sách của Trung ương và địa phương chỉ hỗ trợ xây dựng một số công trình nhất định.

Nhờ huy động hiệu quả nguồn lực - hệ thống đường giao thông thôn Văn Châu, xã Đông Văn (Đông Sơn) được mở rộng.

Với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ”, các địa phương trong tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, phát huy quy chế dân chủ ở cơ sở, tạo sự đồng thuận, huy động Nhân dân đóng góp nguồn lực xây dựng NTM. Trong hơn 10 năm qua, nhờ những cách làm sáng tạo, hiệu quả, Thanh Hóa đã huy động cho Chương trình xây dựng NTM đạt hơn 56.394 tỷ đồng, trong đó vốn từ ngân sách các cấp chỉ chiếm hơn 26%, vốn lồng ghép hơn 35,6%, vốn tín dụng, doanh nghiệp hơn 17%, còn lại là vốn huy động từ cộng đồng dân cư. Nguồn kinh phí từ ngân sách được đầu tư xây dựng các công trình: công sở, trường học, trung tâm văn hóa, thể dục - thể thao, trung tâm hội nghị... Người dân đóng góp tiền của, ngày công, hiến đất để làm nhà văn hóa, mở rộng đường giao thông nông thôn, đầu tư vào sản xuất, xây dựng, chỉnh trang nhà cửa... Đặc biệt, nhiều địa phương đã vận động con em xa quê đóng góp kinh phí xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.

Từ phong trào Chung sức xây dựng NTM đã xuất hiện nhiều tấm gương tiêu biểu, như: gia đình ông Lê Bá Nhất ở thị trấn Yên Cát (Như Xuân) hiến hơn 7.000m2 đất mở đường giao thông; con em xa quê ở xã Hoằng Đức (Hoằng Hóa) đầu tư tặng xã nhà hệ thống nước sạch đưa nước đến tận nhà dân; con em xa quê thôn Phượng Ngô 2, xã Hoằng Lưu (Hoằng Hóa) đổ nhựa đường làng, xây dựng khuôn viên ao làng sáng - xanh - sạch - đẹp... Đặc biệt, xã Đông Văn (huyện Đông Sơn) đã vận động được toàn dân hiến đất, mở rộng đường giao thông, tường rào để xây dựng xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu đầu tiên của tỉnh... Bà Mai Thị Ngọc Linh, Chủ tịch UBND xã chia sẻ: Nguồn lực huy động xây dựng NTM kiểu mẫu của xã giai đoạn 2012 - 2020 đạt hơn 638 tỷ đồng, trong đó Nhân dân đóng góp hơn 82% bằng tiền mặt, ngày công, hiến đất... Do làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, bám sát cơ sở, công khai, minh bạch về tài chính nên không có hiện tượng khiếu kiện, người dân tích cực hiến kế, đồng lòng, vận động con cháu cùng tham gia xây dựng NTM kiểu mẫu. Đến nay, thu nhập bình quân của người dân xã Đông Văn đã đạt 69,3 triệu đồng/năm, không còn hộ nghèo, cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ hiện đại. Diện mạo nông thôn xã Đông Văn đã thực sự đổi mới, xứng đáng là miền quê đáng sống.

Thành công trong huy động hiệu quả các nguồn lực trong xây dựng NTM đã góp phần đưa Thanh Hóa trở thành điểm sáng của cả nước, khẳng định phương châm của Chương trình xây dựng NTM là Nhà nước chỉ đóng vai trò hỗ trợ, người dân giữ vai trò chủ thể, nòng cốt.

Đức Vũ