Gìn giữ hương vị bánh Trung thu truyền thống

Vào mỗi dịp Tết Trung thu (rằm tháng tám âm lịch) hằng năm, giữa tiếng trống lân rộn rã, chiếc đèn lồng rực rỡ thì chiếc bánh trung thu hiện diện như thức quà không thể thiếu, mang ý nghĩa sum vầy, đoàn tụ, gắn tết tình thân.

Với niềm đam mê, chị Lưu Thị Nga (phường Hạc Thành) chuẩn bị nguyên liệu làm bánh Trung thu.

Giữ hồn thu qua từng vị bánh

Theo tìm hiểu, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa hiện có hơn 300 cơ sở sản xuất bánh trung thu truyền thống. Dẫu phải cạnh tranh với các thương hiệu và cơ sở sản xuất bánh hiện đại, quy mô lớn, nhưng những người thợ làm bánh truyền thống vẫn bền bỉ, gìn giữ nghề. Với họ, từng chiếc bánh không chỉ là sản phẩm hàng hóa mà còn kết tinh của ẩm thực quê hương.

Trong con ngõ nhỏ đường Triệu Quốc Đạt, phố Giắt, xã Triệu Sơn, cơ sở sản xuất của gia đình ông Lê Thanh Hỡi, bà Tống Thị Nụ tỏa ra mùi thơm đặc trưng của các loại bánh nướng, bánh dẻo. Từ những năm 1990 đến nay, ông bà duy trì nghề làm bánh trung thu truyền thống. Lò nướng bánh chỉ “đỏ lửa” duy nhất vào dịp Tết Trung thu, khoảng từ ngày mùng 2 đến 13/8 âm lịch. Có “tệp” khách hàng quen thuộc, gia đình ông Hỡi chỉ làm vừa vặn số lượng theo tính toán và theo đơn của khách.

Ông Hỡi từng là công nhân xây dựng bên nước bạn Lào, trở về ông đi theo các công trình trong tỉnh. Nghề làm bánh là cơ duyên ông được một người bạn làm việc tại Xí nghiệp kẹo bánh Thanh Hóa truyền lại bí quyết, kinh nghiệm. Hơn 30 năm làm nghề, nhờ có lò bánh này mà ông Hỡi, bà Nụ đã nuôi 3 người con ăn học, trưởng thành. Những chiếc bánh trung thu truyền thống được vợ chồng ông Hỡi làm ra với nhiều tâm huyết.

Gia đình bà Tống Thị Nụ làm bánh Trung thu.

Vào những dịp làm bánh, ông Hỡi, bà Nụ dậy từ 5h sáng, chuẩn bị nguyên liệu và “nổi lửa”. Khâu nào cũng quan trọng, cần sự cẩn thận. Bà Nụ cùng những người thợ nhào bột, nặn bánh, ông Hỡi chăm chú điều chỉnh nhiệt độ, thời gian nướng bánh, cẩn thận kiểm tra từng khay bánh. Một ngày, bàn tay ông Hỡi đã nướng hằng trăm chiếc bánh. Hương vị bánh truyền thống được khách hàng yêu thích chính là bánh nướng thập cẩm và bánh dẻo nhân đậu xanh. Mồ hôi rơi theo từng khay bánh nướng, nhưng vì tình yêu với nghề, vì sự tin tưởng của khách hàng mà ông Hỡi, bà Nụ đã gắn bó với nghề hàng chục năm nay, làm nên thương hiệu bánh trung thu “Hỡi Nụ”. Hiện nay, con dâu thứ 2 là Nguyễn Thị Hoa phụ giúp cùng bố mẹ chồng làm và bán bánh.

Giữ vị bánh, ấm áp tết đoàn viên

Ông Lê Đức Thắng, cơ sở sản xuất bánh Thắng Minh, phường Hạc Thành có gần 40 năm gắn bó với nghề làm bánh trung thu. Trong căn bếp nhỏ thơm mùi bánh nướng, bánh dẻo, ông Thắng vẫn còn gìn giữ chiếc khuôn nặn bánh bằng gỗ mít khắc hình hoa từ lúc ông mới vào nghề. Ông Thắng chia sẻ: Có được hương vị bánh truyền thống đặc trưng, cơ sở sản xuất bánh Thắng Minh nghiêm ngặt từ khâu chọn nguyên liệu, xử lý nhân bánh đến nướng bánh ở nhiệt độ phù hợp. Bản thân và gia đình tôi mong muốn, mỗi người dân Việt được thưởng thức hương vị bánh truyền thống, với giá thành phù hợp.

Ông Lê Thanh Hỡi, phố Giắt, xã Triệu Sơn với nghề làm bánh Trung thu truyền thống.

Cùng với những người làm bánh lâu năm thì vẫn có nhiều người trẻ như chị Bùi Thị Khánh Huyền, cơ sở sản xuất bánh Nam Hương, phường Hạc Thành tiếp tục giữ gìn sản phẩm bánh trung thu truyền thống của gia đình. Từ bé, Khánh Huyền đã nhìn thấy ông bà, bố mẹ làm bánh và mê hương vị từ lúc nào không hay. Tốt nghiệp cử nhân Kinh tế, song Khánh Huyền từ chối công việc văn phòng, quyết định về với lò bánh hơn 60 năm của gia đình.

Không xuất phát từ kinh doanh, chị Lưu Thị Nga, phường Hạc Thành vốn là một người làm công tác về văn học, nghệ thuật, yêu và giữ gìn những nét văn hóa của dân tộc. Mười năm gần đây chị Nga mới có thời gian để tự cho mình sống với đam mê đồ handmade, đặc biệt là cho chính mình được thử “nghề” làm bánh trung thu mỗi dịp tháng tám âm lịch hằng năm. Chị Nga chia sẻ: Được tự tay làm những chiếc bánh với nhiều hoa văn không chỉ để thỏa đam mê của bản thân, mà ở đó còn là một món ăn mang trong mình nhiều giá trị văn hóa, tinh thần và tình cảm sum vầy, đoàn viên cho gia đình và người thân. Làm bánh trung thu còn cho tôi rèn luyện, tính kiên nhẫn và sự tỉ mỉ và khéo léo trong từng công đoạn. Từ chọn nguyên liệu, cân đong bột, xào nhân cho đến nặn khuôn, nướng bánh, tất cả đều đòi hỏi sự kiên nhẫn và tinh tế để làm nên những chiếc bánh tròn đầy, hoa văn rõ nét, lớp vỏ vàng óng ả. Những chiếc bánh sẽ là món quà tặng người thân và bạn bè vì thế không chỉ ngon mà còn phải đẹp, để gửi gắm tình yêu thương, mang đến sự vui vẻ, hạnh phúc trọn vẹn trong cái tết đoàn viên đêm trăng rằm.

Bài và ảnh: Ngọc Huấn