Hoạt động ngoại khóa – cách chạm tới ý thức học sinh tại Trung tâm GDNN - GDTX Nông Cống

Tai nạn giao thông không chỉ cướp đi sinh mạng, mà còn để lại những khoảng trống không thể lấp đầy trong mỗi gia đình và trong chính xã hội. Với học sinh Trung tâm GDNN-GDTX Nông Cống - những người sớm va chạm đời sống, sớm tự điều khiển phương tiện giao thông, giáo dục an toàn giao thông không thể chỉ dừng lại ở lý thuyết. Việc đưa nội dung này vào các hoạt động ngoại khóa đã mở ra một cách tiếp cận gần gũi, chạm tới nhận thức và cảm xúc của các em.

Giáo viên Trung tâm GDNN -GDTX Nông Cống đạt giải nhì hội thi “an toàn giao thông cho nụ cười ngày mai” cấp tỉnh năm học 2025-2026.

Khi học sinh đối diện trực tiếp với rủi ro giao thông

Học sinh Trung tâm GDNN - GDTX Nông Cống mang nhiều đặc thù rất riêng. Các em không chỉ đến trường để học văn hóa, mà còn học nghề, đi làm thêm, thậm chí đã sớm gánh trên vai trách nhiệm mưu sinh. Độ tuổi không đồng đều, nhiều hoàn cảnh gia đình khác nhau, sự quản lý từ người lớn cũng vì thế mà lỏng hơn so với học sinh THPT chính quy. Trong nhịp sống ấy, việc tự điều khiển xe máy, xe điện trở thành quen thuộc, gần như là một phần của đời sống thường nhật.

Nhưng chính sự quen thuộc đó lại tiềm ẩn nhiều rủi ro. Khi kiến thức pháp luật giao thông chưa đầy đủ, kỹ năng xử lý tình huống còn hạn chế, chỉ một phút chủ quan cũng có thể dẫn đến hậu quả khó lường. Thực tế cho thấy, không ít vụ tai nạn giao thông liên quan đến thanh thiếu niên xuất phát từ những hành vi rất đơn giản: không đội mũ bảo hiểm đúng quy cách, phóng nhanh vượt ẩu, sử dụng rượu bia, hoặc thiếu kỹ năng quan sát khi tham gia giao thông.

Học sinh Trung tâm GDNN - GDTX Nông Cống tham dự buổi tuyên truyền pháp luật về an toàn giao thông.

Trong bối cảnh ấy, nếu giáo dục an toàn giao thông chỉ được truyền đạt bằng những điều luật khô khan, những khẩu hiệu treo tường, thì rất khó tạo được sự chuyển biến thực sự. Học sinh GDTX cần được nói bằng thứ ngôn ngữ gần với đời sống của các em hơn, cần được nhìn thấy chính mình trong những câu chuyện, những tình huống cụ thể.

Bởi vậy, việc đưa nội dung an toàn giao thông vào các hoạt động ngoại khóa tại Trung tâm GDNN - GDTX Nông Cống không đơn thuần là đổi mới hình thức tuyên truyền, mà là một cách tiếp cận phù hợp với tâm lý, hoàn cảnh và nhu cầu nhận thức của học sinh. Ở đó, các em không còn là người nghe thụ động, mà được tham gia, được thể hiện quan điểm, được đặt mình vào những tình huống rất thật của đời sống giao thông hằng ngày.

Hoạt động n goại khóa - nơi ý thức giao thông được hình thành từ cảm xúc

Khác với giờ học trên lớp, hoạt động ngoại khóa tạo ra một không gian mở, nơi học sinh dễ dàng chia sẻ suy nghĩ và trải nghiệm cá nhân. Những buổi sinh hoạt chuyên đề, diễn đàn trao đổi hay các tiểu phẩm sân khấu hóa về an toàn giao thông đã giúp nội dung giáo dục trở nên sinh động, gần gũi và dễ tiếp nhận hơn.

Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên đề, diễn đàn trao đổi, sân khấu hóa tình huống giao thông, hay các cuộc thi “Tìm hiểu pháp luật về an toàn giao thông”, “an toàn giao thông cho nụ cười ngày mai”, học sinh Trung tâm GDNN-GDTX Nông Cống được đặt mình vào những tình huống cụ thể, từ đó hiểu rõ hơn hậu quả của việc vi phạm luật giao thông. Khi chứng kiến những tình huống tai nạn được tái hiện ngay trên sân khấu, khi nghe những câu chuyện có thật về mất mát và đau thương, học sinh không chỉ “hiểu” bằng lý trí mà còn “cảm” bằng cảm xúc. Chính sự rung động ấy mới là yếu tố quan trọng làm thay đổi nhận thức. Các em nhận ra rằng, an toàn giao thông không phải là điều gì xa vời, mà gắn liền với chính mạng sống của mình, với cha mẹ đang chờ ở nhà, với những dự định còn dang dở phía trước.

Bên cạnh đó, nội dung tuyên truyền tại Trung tâm GDNN - GDTX Nông Cống cũng được lựa chọn sát với thực tế sinh hoạt của học sinh. Không dàn trải, không hô hào chung chung, mà tập trung vào những hành vi cụ thể: đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn, đi đúng phần đường, giữ tốc độ an toàn, nói không với rượu bia khi điều khiển phương tiện. Những điều tưởng như nhỏ ấy, khi được nhắc lại qua nhiều hình thức, dần trở thành thói quen, ăn sâu vào hành vi.

Học sinh Trung tâm GDNN - GDTX Nông Cống tham dự buổi tuyên truyền pháp luật về an toàn giao thông.

Trong quá trình đó, vai trò của giáo viên là vô cùng quan trọng. Việc giáo dục an toàm giao thông không chỉ là nhiệm vụ được giao mà là sứ mệnh nhân văn. Thầy cô không chỉ trang bị kiến thức cho học sinh, mà còn truyền cho các em thái độ sống đúng đắn: biết tôn trọng luật pháp, trân trọng sự sống và ý thức được hậu quả phía sau mỗi hành vi nhỏ khi tham gia giao thông. Mỗi bài giảng, mỗi hoạt động trải nghiệm, mỗi câu chuyện giáo viên truyền tải đều hướng đến mục tiêu giúp các em trở thành những công dân văn minh hơn, an toàn hơn. Không chỉ là người tổ chức hoạt động, giáo viên còn là người lắng nghe, chia sẻ và định hướng. Sự gần gũi, thấu hiểu giúp giáo viên chạm được đến tâm lý của học sinh - những em vốn sớm va chạm, sớm trưởng thành nhưng cũng dễ tổn thương. Khi cảm nhận được sự quan tâm chân thành, học sinh sẽ tự mở lòng và thay đổi.

Bên cạnh nhà trường, sự phối hợp của gia đình và các lực lượng tại địa phương cũng góp phần tạo nên sự lan tỏa. Khi những thông điệp về an toàn giao thông được truyền thông cả trong và ngoài nhà trường, ý thức của học sinh không còn mang tính phong trào, mà trở thành một phần của nếp sống.

Lồng ghép tuyên truyền an toàn giao thông thông qua hoạt động ngoại khóa tại Trung tâm GDNN - GDTX Nông Cống không phải là một giải pháp mang tính hình thức, mà là cách giáo dục đi từ thực tế, chạm tới nhận thức và cảm xúc của học sinh. Khi các em hiểu rằng mỗi hành động nhỏ trên đường đều liên quan trực tiếp đến sự sống của chính mình và người khác, ý thức chấp hành luật giao thông sẽ hình thành một cách tự nhiên. Đó cũng là nền tảng để xây dựng một môi trường giao thông an toàn, văn minh hơn, bắt đầu từ chính những bước đi đầu đời của học sinh hôm nay.

Lê Thị Ngọc Hoa

Trung tâm GDNN - GDTX Nông Cống