Một vài so sánh giữa Euro 2024 và Copa America 2024

Sau gần một tháng thi đấu sôi động, hấp dẫn, vòng chung kết giải vô địch bóng đá châu Âu (EURO 2024) và giải vô địch bóng đá Nam Mỹ (COPA AMERICA 2024) đang đi đến những trận cuối với các cặp bán kết rất được trông đợi Tây Ban Nha - Pháp, Anh - Hà Lan và Argentina - Canada, Colombia - Uruguay. Đến đây, trong đầu nhiều độc giả, tự nhiên sẽ nảy những câu hỏi so sánh hơn, kém giữa EURO 2024 và COPA AMERICA 2024.

Ảnh minh họa.

Về lịch sử giải đấu, COPA AMERICA được tổ chức sớm hơn EURO tới 44 năm. Năm 1916, trong khi phần lớn châu Âu đang chìm trong khói bom và thuốc súng của cuộc Chiến tranh Thế giới lần thứ nhất thì trên đất Nam Mỹ, COPA AMERICA đã chính thức diễn ra. Phải đến năm 1960, người châu Âu mới có giải đấu riêng cho các đội tuyển quốc gia ở châu lục mình và đội tuyển Liên Xô lúc bấy giờ là nhà vô địch đầu tiên.

Tuy sinh sau đẻ muộn hơn nhiều so với COPA AMERICA nhưng EURO là giải đấu ăn đứt COPA AMERICA về tính chuyên nghiệp và sự khoa học trong tổ chức. Thật vậy, sau 64 năm, EURO chưa từng thay đổi thời gian tổ chức: 4 năm/lần. Chỉ duy nhất EURO 2020 phải lùi sang năm 2021 vì lý do bất khả kháng: đại dịch COVID-19. Ngược lại, COPA AMERICA lại được tổ chức khá ngẫu hứng: lúc 2 năm/lần (1999-2001) vào các năm lẻ, lúc 3 năm/lần (2021-2024), lúc 4 năm/lần (2007-2011), lúc thì năm trước vừa tổ chức, năm sau lại đã diễn ra luôn (2015-2016)... và sau giải đấu năm nay, người Nam Mỹ sẽ gắng duy trì tổ chức theo chu kỳ 4 năm/lần như các giải đấu uy tín WORLD CUP, EURO.

Về thành phần tham gia, EURO chỉ gồm các đội ở châu Âu. Từ 4 đội tham gia ban đầu (năm 1960), số đội tham gia các vòng chung kết ngày càng tăng. Nếu tại EURO 1992 được tổ chức trên đất Thụy Điển mới có 8 đội tham gia thì chỉ 4 năm sau đó (1996), con số này đã tăng lên gấp đôi và hiện tại, vòng chung kết EURO 2024 trên đất Đức có 24 đội cùng tranh tài. Không chỉ vượt trội về số đội tham gia, EURO còn là giải đấu có tính cạnh tranh khốc liệt, trình độ giữa các đội bóng ngày càng được thu hẹp và ít nhất, ở thời điểm hiện tại, châu Âu có tới 8/10 đội bóng mạnh hàng đầu thế giới: Pháp, Tây Ban Nha, Hà Lan, Anh, Đức, Italia, Bồ Đào Nha, Bỉ (2 đội còn lại là Argentina và Brazil)... Trong số đó, Italia, Đức, Anh, Pháp, Tây Ban Nha từng 12 lần vô địch thế giới; Hà Lan có 3 lần giành ngôi vị Á quân (các năm 1974, 1978, 2010); Bồ Đào Nha, Bỉ đều đã đoạt Huy chương Đồng WORLD CUP (Bồ Đào Nha năm 1966, Bỉ năm 2018)... Do cạnh tranh khốc liệt (số điểm cách biệt giữa đội đầu và cuối mỗi bảng đấu trung bình chỉ là 4,5 điểm, thậm chí có bảng đấu như bảng E gồm 4 đội, Bỉ, Romania, Slovakia, Ukraina tất cả đều bằng điểm nhau, phải phân định bằng chỉ số phụ; chênh lệch về số bàn thắng giữa 2 đội trong mỗi trận trung bình chỉ là 1,1 bàn), có nhiều đội tuyển mạnh tham dự, đương nhiên EURO có sức hút mạnh mẽ, lớn hơn COPA AMERICA (điểm cách biệt giữa đội đầu và cuối mỗi bảng trung bình tới 8,3 điểm - riêng 2 bảng B và C, hai đội đầu bảng Venezuela, Uruguay cách 2 đội cuối bảng Jamaica, Bolivia đúng 9 điểm; chênh lệch về số bàn thắng giữa 2 đội trong mỗi trận là 1,4 bàn). Người hâm mộ và giới truyền thông toàn cầu cũng thường dành nhiều thời gian hơn cho sân chơi EURO. Theo số liệu thống kê gần đây thì trung bình mỗi trận đấu ở EURO 2024 có gần 52.000 khán giả đến sân, trong khi con số này ở COPA AMERICA 2024 là chưa đầy 48.000 người.

Với COPA AMERICA, từ năm 1991 trở về trước, giải đấu chỉ có 10 đội bóng Nam Mỹ tham dự. Trong khoảng thời gian từ năm 1993 đến năm 2021, giải thường mời thêm 2 đội ngoài khu vực (như Mexico, Mỹ hoặc Qatar, Nhật Bản) cùng góp mặt để... dễ chia bảng đấu. Năm 2024, giải có tới 16 đội cùng ra sân (ngoài 10 đội Nam Mỹ, có thêm: Canada, Mỹ, Mexico, Panama,

Jamaica, Costa Rica) vừa dễ chia bảng, vừa giúp các đội Bắc Trung Mỹ có thêm cơ hội tập dượt chuẩn bị cho WORLD Cup 2026 sẽ tổ chức ở khu vực này. Tuy tính cạnh tranh không cao như EURO, cũng không nhiều đội bóng mạnh như châu Âu đang sở hữu nhưng COPA AMERICA có sự góp mặt của Brazil, Argentina, Uruguay... những đội bóng không hề thua kém bất kỳ đội tuyển châu Âu nào. Thậm chí, đội tuyển Argentina của siêu sao Lionel Messi đang là nhà vô địch thế giới. Brazil, Argentina, Uruguay cũng có tới 10 lần đăng quang ở sân chơi WORLD CUP.

Xét về kỷ luật chiến thuật, các đội bóng tham dự EURO 2024 có ý thức tuân thủ đấu pháp chặt chẽ và biết kiềm chế hơn trong thi đấu, còn phần lớn các đội tham dự COPA AMERICA 2024 cầu thủ nhiều khi để cảm xúc lấn át, dễ nổi nóng khi bị đối phương khiêu khích. Họ cũng nhiều phần thi đấu theo bản năng, ngẫu hứng chứ không nhất nhất tuân theo chỉ đạo của huấn luyện viên. Đây có thể là điểm yếu không dễ khắc phục của các đội bóng Nam Mỹ, song từ điểm yếu này, người hâm mộ đôi lúc lại được xem những đường bóng hay, những hiệp đấu, trận đấu ngẫu hứng, giàu tính nghệ thuật và sáng tạo, đem lại cảm xúc cho người hâm mộ trái bóng tròn...

THANH HÀ (CTV)