Chung sức xây dựng thành phố văn minh, thân thiện

Diện mạo thành phố khang trang, hiện đại và sạch đẹp, con người sống ở đấy hành xử thân thiện, văn hóa... để thành phố thực sự là nơi đáng sống. Đó có lẽ là mục tiêu của TP Thanh Hóa trong xuyên suốt Chương trình xây dựng “Đô thị văn minh, công dân thân thiện”.

Hồ Máy Đèn (công viên Thanh Quảng, TP Thanh Hóa). (Ảnh: Mạnh Cường)

Diện mạo đô thị mới

Bắt đầu từ nhiệm kỳ 2010 - 2015, đến nhiệm kỳ 2015 - 2020, Chương trình xây dựng “Đô thị văn minh, công dân thân thiện” được xác định là một trong bốn chương trình trọng tâm của TP Thanh Hóa với mục tiêu xây dựng thành phố văn minh, hiện đại và thân thiện. Và một diện mạo đô thị mới của thành phố trung tâm xứ Thanh đã thực sự được thay đổi, định hình.

Ngỡ ngàng là cảm xúc đầu tiên của một người bạn khi trở về sau thời gian dài rời xa Hạc Thành. Bạn bảo, thực sự không nhận ra thành phố của mình. Vẫn là hồ Máy Đèn, Bia Trường Thi, Công viên Thanh - Quảng ở đấy, nhưng nhiều thứ xung quanh thì đã khác nhiều quá. Một trung tâm thương mại Vincom nằm giữa những tuyến phố thương mại sầm uất bậc nhất; Khu đô thị Vinhomes, Khu đô thị Đông Hải phía Đông với hàng loạt dự án trọng điểm của nhiều “ông lớn” trong lĩnh vực bất động sản đang vươn mình trỗi dậy phát triển nhanh chóng, hình ảnh “châu Âu” hoa lệ giữa lòng xứ Thanh thực sự là có thật. Đặc biệt, sự hiện hữu của trung tâm hành chính mới TP Thanh Hóa tại đây đã khẳng định cho vị thế của “cửa ngõ” phía Đông thành phố.

Cùng với đó, hàng loạt các đô thị, mặt bằng quy hoạch ở nhiều địa điểm khác cũng đồng thời được thực hiện: khu đô thị Nam thành phố, khu đô thị ven sông Hạc, khu đô thị Đông Sơn; khu đô thị An Phú Hưng... mang đến sự phát triển cân đối cho thành phố. Các tuyến phố được đầu tư chỉnh trang, nâng cấp, đáp ứng yêu cầu phát triển của đô thị. Trong đó, phải kể đến việc tập trung đầu tư, nâng cấp hệ thống giao thông tuyến phố và xã, phường theo hình thức cộng đồng trách nhiệm, Nhà nước và nhân dân cùng làm với tổng kinh phí hơn 244 tỷ đồng. Trong đó, người dân đóng góp trên 66% vốn xây dựng.

Thật khó để khẳng định hình ảnh thành phố văn minh nếu vẫn tồn tại hình ảnh nhếch nhác, tạm bợ của các chợ cóc, chợ tạm. Chưa kể đến việc gây mất trật tự, ảnh hưởng người tham gia giao thông. Vậy nhưng, đó dường như lại là “đặc sản” bất đắc dĩ của hầu hết các thành phố lớn, đô thị phát triển trên cả nước... Bởi vậy, quyết tâm kiên quyết lập lại trật tự đô thị, ngày 19/3/2019, UBND TP Thanh Hóa đã ban hành kế hoạch về việc tổ chức sắp xếp, xóa bỏ các điểm kinh doanh tự phát, chợ cóc, chợ tạm với sự vào cuộc nghiêm túc của các đơn vị xã, phường và phòng, ban.

Việc phát triển nhanh chóng của các khu đô thị, thành phố sẽ không tránh khỏi các tệ nạn, tội phạm hoạt động. Cùng với ma túy, mại dâm, bảo kê, cờ bạc...là tín dụng đen nhiều hình thức và có mặt ở khắp mọi nơi. Theo đánh giá của cơ quan an ninh, trong giai đoạn 2016 - 2020 trên địa bàn thành phố đã xảy ra 2.809 vụ phạm pháp hình sự (giảm 192 vụ so với giai đoạn 2010 - 2015). Đã điều tra xử lý 2.379 vụ; điều tra triệt xóa 123 ổ nhóm tội phạm hình sự, trong đó có một số không nhỏ các băng nhóm cho vay nặng lãi, tín dụng đen; tấn công trực tiếp, triệt phá tội phạm ma túy, bắt và xử lý hơn 600 vụ; an ninh chính trị, an ninh văn hóa được tăng cường. Năm 2020, thành phố ước đạt sẽ có khoảng 95% khu dân cư trên địa bàn đạt tiêu chuẩn an toàn về an ninh trật tự.

Diện mạo TP Thanh Hóa ngày một phát triển theo hướng hiện đại, năng động. (Ảnh: Trần Đàm)

Lấy con người là trọng tâm

Đã từng nghe nói, một quốc gia, một thành phố hay một làng quê đáng sống là khi công dân sống nơi đó cảm thấy hài lòng và hạnh phúc. Và TP Thanh Hóa trong chương trình xây dựng đô thị văn minh, công dân thân thiện cũng thế. Con người không chỉ là đối tượng thụ hưởng những tiện ích mà còn là chủ thể của sự đổi thay. Văn minh, hiện đại... tất cả đều phụ thuộc vào ý thức, trách nhiệm của mỗi công dân. Xác định điều đó, những năm qua Chương trình xây dựng “Đô thị văn minh, công dân thân thiện” luôn gắn với “trọng tâm xây dựng con người thành phố nói lời hay, làm việc tốt, hành động thân thiện, khơi dậy khát vọng thịnh vượng trong đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp và người dân thành phố, góp phần xây dựng thành phố Thanh Hóa có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình”.

Cụ thể hóa các phong trào thành nếp sống, văn hóa ứng xử của người dân đô thị, quan tâm xây dựng văn hóa giao tiếp, ứng xử nơi công cộng. Năm 2017, UBND TP Thanh Hóa đã ban hành quyết định về quy tắc ứng xử nơi công cộng. Với sự vào cuộc của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội, đã có gần 500 lớp tập huấn văn minh ứng xử cho đoàn viên, hội viên và nhân dân. Qua đó, giao tiếp, ý thức cộng đồng của người dân được phát huy. Ứng xử, thái độ trong lời nói, hành vi của tổ chức, cá nhân nơi công cộng được điều chỉnh và thay đổi rõ nét. Tại nơi công cộng đông người hình ảnh thờ ơ, vô cảm, tắc trách với người yếu thế, không may khiến dư luận bức xúc chỉ còn là hiện tượng cá biệt. Khi tình thương yêu, tình cảm giữa người với người được khơi dậy, sẻ chia cũng là lúc hành động đẹp lan tỏa. Và với TP Thanh Hóa, dù trong công viên hay trên từng tuyến phố, người ta vẫn luôn bắt gặp những hình ảnh đẹp, ấm lòng người dân phố thị.

Cùng với đó, công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm, vai trò tự quản của người dân trong xây dựng nếp sống văn minh. Thời gian qua, phong trào đoàn kết, phát huy dân chủ, giữ vững kỷ cương, sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật đã được triển khai rộng khắp, đạt hiệu quả. Từng phường, xã, đơn vị, cơ quan, thôn, phố phát động nhân dân, cán bộ hưởng ứng, tham gia nhiều phong trào: Toàn dân tham gia phòng ngừa, tố giác tội phạm, cảm hóa giáo dục người lầm lỗi tại gia đình và khu dân cư; Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc... Song song với việc mạnh tay điều tra, tấn công trấn áp, truy quét tội phạm thì nhiều người được cảm hóa trở về làm ăn lương thiện, không ít trong số họ đã trở thành tấm gương noi theo cho những người lầm lỗi khác. Không chỉ vậy, những địa phương từng bị xem là điểm nóng về may túy như Đông Hương; Trường Thi... sau nhiều năm kiên trì các biện pháp quyết liệt, kết hợp tuyên truyền, vận động, đến nay tệ nạn ma túy cơ bản đã được đẩy lùi.

Khi con người - công dân được đặt vào vị trí trung tâm thì những vấn đề liên quan đến con người luôn được coi trọng. Trước tình hình câu chuyện về vệ sinh an toàn thực phẩm những năm gần đây khiến dư luận không khỏi lo lắng thì trên địa bàn TP Thanh Hóa, công tác thanh, kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm thường xuyên được tăng cường. Giai đoạn 2016 - 2020, thành phố đã tổ chức kiểm tra hơn 8.600 cơ sở sản xuất kinh doanh lương thực, thực phẩm, xử lý vi phạm 311 cơ sở, tịch thu, tiêu hủy số lượng lớn hàng giả, hàng kém chất lượng, mang lại niềm tin cho người tiêu dùng.

Bên cạnh những kết quả đạt được, thực tế Chương trình xây dựng “Đô thị văn minh, công dân thân thiện” trên địa bàn TP Thanh Hóa cũng tồn tại không ít hạn chế: việc người dân lấn chiếm, vỉa hè để sản xuất, kinh doanh gây ảnh hưởng đến giao thông đô thị; tệ nạn xã hội dù được kiểm soát song vẫn còn không ít vụ việc nhức nhối xảy ra khiến cho một số cộng đồng dân cư, gia đình bất an; hay việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang ở nhiều nơi vẫn còn nặng tính hình thức...

Từ những kết quả đã đạt được trong nhiệm kỳ 2015 - 2020, xây dựng “Đô thị văn minh, công dân thân thiện” vẫn đang và sẽ tiếp tục là mục tiêu phấn đấu của TP Thanh Hóa trong thời gian tới. Bà Lê Thị Thanh - Phó Trưởng phòng VHTT TP Thanh Hóa cho biết: “Xây dựng môi trường sống yên bình, lành mạnh, thân thiện và hạnh phúc, tạo điều kiện tốt nhất để mọi công dân được học tập, phát triển kinh tế, làm giàu chính đáng cùng thành phố xây dựng đô thị văn minh, hiện đại, nghĩa tình, xứng đáng với vai trò của đô thị tỉnh lỵ”.

Khánh Lộc