Nhộn nhịp nghề làm miếng dong làng Vạn Thành

Theo người dân trong thôn kể lại, nghề làm miến dong ở thôn Vạn Thành, xã Thăng Long, huyện Nông Cống xuất hiện từ năm 1960 do ông Nguyễn Văn Đông khởi xướng. Trải qua nhiều thăng trầm, nghề vẫn gắn với đời sống người dân làng Vạn Thành đến ngày nay.

Người dân thôn Vạn Thành, xã Thăng Long, huyện Nông Cống phơi miến dong.

Với hình thức sản xuất thủ công 100%, ban đầu chỉ có ít hộ trồng dong làm miến phục vụ nhu cầu của gia đình. Nhiều năm trở lại đây, nhận thấy xu hướng của thị trường yêu thích những sản phẩm thủ công đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư mua máy móc hiện đại đưa vào sản xuất phục vụ nhu cầu thị trường.

Khâu đánh bột để sản xuất miến dong.

Hàng năm, hoạt động sản xuất miến dong ở thôn Vạn Thành thường nhộn nhịp từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau. Một số hộ dự trữ đủ nguyên liệu thì sản xuất quanh năm theo đơn đặt hàng của khách. Nhờ sản phẩm miến sạch, ngon mà miến dong nơi đây chiếm được lòng tin của khách hàng, bà con đã có thu nhập khá hơn, góp phần đem lại cuộc sống ấm no, khá giả và diện mạo nông thôn mới khang trang.

Khâu lọc bột để sản xuất miến dong.

Ông Nguyễn Văn Hào, thôn Vạn Thành, xã Thăng Long, Tổ trưởng Tổ Hợp tác miến dong cho biết: Trước đây miến làm thủ công, tráng bằng tay. Sau này, nhờ đưa máy móc vào một số khâu sản xuất nên bà con đỡ vất vả hơn. Tuy nhiên, hiện cũng mới chỉ có máy nghiền nguyên liệu và máy đảo bột ngâm, máy cắt miến. Hiện nay, mỗi vụ gia đình tôi làm khoảng 50 tấn nguyên liệu. Thị trường tiêu thụ ở khắp nơi.

Miến ra khuôn được phơi nắng trên các giàn tre.

Quy trình làm miến dong ở làng Vạn Thành hoàn toàn bằng dong riềng nguyên chất, không pha trộn các loại bột khác và không sử dụng hóa chất để tẩy trắng.

Để có sợi miến ngon, ở mỗi công đoạn người làm miến phải cẩn thận và tỉ mỉ. Miến ra khuôn được phơi nắng trên các giàn tre sao cho không bị nắng quá để miến không bị giòn, gãy. Sợi miến nhỏ có màu trong hơi xám, khi nấu sợi dẻo, mềm, dai, không nát, có vị thơm ngon của dong riềng.

Để làm thành một sợi miến khô phải trải qua rất nhiều công đoạn, từ trồng dong riềng đến thu hoạch củ, xay bột, lọc bột loại bỏ tạp chất, tráng bột chín và cho vào khuôn cắt thành từng sợi mới mang đi phơi khô. Tất cả những công việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì, khéo léo của đôi bàn tay người làm nghề.

Toàn xã Thăng Long hiện có 30 ha dong riềng.

Bí thư Đảng ủy xã Thăng Long Nguyễn Xuân Khanh cho biết: Xã có làng nghề miến gạo Thăng Long, được công nhận làng nghề năm 2016 và có sản phẩm OCOP 3 sao từ năm 2018. Đối với nghề sản xuất miến dong Thôn Vạn Thành, xuất hiện từ năm 1960. Mỗi năm bán ra thị trường hàng trăm tấn miến dong.

Toàn xã hiện có 30 ha dong riềng với khoảng 30 hộ gia đình trồng và sản xuất miến dong. Hiện đã có 18/30 hộ tham gia vào Tổ Hợp tác miến dong.

Với lợi thế về đồng đất, vườn hộ nhiều, chất đất phù hợp với sự sinh trưởng, phát triển của cây dong nên cho năng suất, chất lượng cao.

Sợi miến nhỏ có màu trong hơi xám, khi nấu sợi dẻo, mềm, dai, không nát, có vị thơm ngon của dong riềng.

Thời gian tới, xã Thăng Long tiếp tục vận động Nhân dân chuyển đổi một số diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang trồng dong để đảm bảo nguồn nguyên liệu; Hỗ trợ cho người dân vay vốn để mua sắm máy móc, mở rộng sản xuất; nâng cấp hệ thống điện; Hỗ trợ đất đai, khu trưng bày sản phẩm, nhà xưởng, hồ sơ pháp lý; Chỉ đạo Nhân dân thực hiện nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường, cam kết sản xuất đảm bảo an toàn thực phẩm…

Nhiều hộ sản xuất miến còn tích trữ bột khô từ vụ sản xuất trước để làm miến bán quanh năm.

Phó trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Nông Cống Nguyễn Thị Tình cho biết: Huyện sẽ chỉ đạo UBND xã Thăng Long tập trung xây dựng thương hiệu sản phẩm miến dong Vạn Thành để phát triển sản phẩm OCOP. Đồng thời, tăng cường quảng bá sản phẩm trên phương tiện thông tin đại chúng, để người dân cả nước biết đến và tin dùng sản phẩm.

Linh Hương