Thế hệ trẻ giữ gìn, lan tỏa bản sắc văn hóa

Trong làn sóng hội nhập toàn cầu, những giá trị hiện đại lấn át giá trị truyền thống là điều không tránh khỏi, dẫu vậy vẫn còn nhiều bạn trẻ vẫn dành sự quan tâm của mình để gìn giữ, lan tỏa và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc theo nhiều cách khác nhau.

Trong giờ nghỉ giải lao, em Lò Thị Hồng Quyên (giữa) lớp 11A1, Trường THPT Quan Sơn, xã Quan Sơn cùng các bạn học thường hỏi nhau về chữ và tiếng Thái.

Dòng chảy không ngừng của kỷ nguyên công nghệ số mở ra nhiều thách thức về văn hóa, đối với các bạn trẻ đó là cơ hội để tìm tòi, sáng tạo, thể hiện bản thân cũng như làm phong phú thêm đời sống tinh thần bởi những thú vui giải trí công nghệ. Tuy nhiên, sự đổi mới đó vô tình khiến một bộ phận không nhỏ bị cuốn vào thế giới ảo trên mạng xã hội hay các xu hướng công nghệ trí tuệ nhân tạo, trào lưu văn hóa số... Và cũng thật may mắn khi còn nhiều bạn trẻ vẫn có niềm đam mê về với văn hóa truyền thống. Thông qua những việc làm, hành động cụ thể, họ đã mở ra một hướng đi mới cho việc bảo tồn, phát huy, lan tỏa giá trị của văn hóa truyền thống được ông cha xây dựng, vun đắp từ ngàn đời.

Đam mê dòng nhạc quê hương, dân ca từ nhỏ, năm 2021 Lê Thị Hồng Oanh (SN 2003, quê xã Vĩnh Lộc) quyết tâm thi vào chuyên ngành thanh nhạc, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa với mong muốn góp sức mình để dòng nhạc dân ca lan tỏa hơn trong đời sống hiện đại, ưa chuộng phong cách mới lạ. Oanh tâm sự: “Tuy không được nhiều bạn trẻ lựa chọn nhưng với lợi thế là ca từ gần gũi, mang đậm bản sắc vùng miền, dòng nhạc này vẫn luôn có sức sống lặng thầm trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân. Mỗi khi biểu diễn những ca khúc mang bản sắc văn hóa truyền thống, em cảm thấy tự hào, thêm yêu quê hương, đất nước mình hơn”.

Là người dân tộc Thái, Lò Thị Hồng Quyên (lớp 11A1, Trường THPT Quan Sơn, xã Quan Sơn) đã rất băn khoăn khi nhìn thấy ngay ở thôn, bản mình sinh sống nhiều bạn chỉ biết nói chứ không biết đọc, biết viết chữ Thái. Ban đầu em tham gia lớp học chữ Thái đơn giản vì nghĩ rằng đừng để ngôn ngữ của dân tộc mình mai một theo thời gian. Quyên cho biết: Lớp học của chúng em phần lớn là con em đồng bào dân tộc Thái. Dưới sự chỉ bảo tận tình của cô giáo, sau một thời gian, nhiều bạn dần ham thích và tạo thành phong trào. Một số bạn đến nay đã biết dịch văn bản hoặc đăng những sáng tác bằng chữ Thái lên mạng xã hội.

"Trong quá trình hội nhập như hiện nay, bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số đang đứng trước nguy cơ mai một. Với vai trò thanh niên xung kích luôn đi đầu trong các hoạt động, phong trào, thời gian qua tuổi trẻ xã Thiết Ống đã không ngừng gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào Mường tại địa phương. Điều này được thể hiện qua việc thường xuyên phối hợp tổ chức các trò chơi dân gian nhảy sạp, bắn nỏ, kéo co, ném còn, tham gia dệt thổ cẩm, gìn giữ trang phục truyền thống... cho 26 chi đoàn đóng trên địa bàn trong đời sống hằng ngày cũng như dịp lễ, tết, từ đó góp phần nâng cao ý thức giữ gìn, trân trọng bản sắc dân tộc cho thế hệ thanh, thiếu niên", anh Phạm Văn Thắng, Bí thư Đoàn xã Thiết Ống cho biết.

Thuộc loại hình trường chuyên biệt, những năm qua, ngoài nâng cao chất lượng dạy học thì việc bảo tồn các giá trị văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số luôn được Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Thanh Hóa quan tâm. Theo thầy Hà Duyên Tùng, hiệu trưởng nhà trường: Đến nay trường đã thành lập nhiều câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể dục - thể thao; hằng năm tổ chức nhiều buổi sinh hoạt ngoại khóa cho học sinh tập hát các làn điệu dân ca, dân vũ, trò chơi, trò diễn truyền thống. Bên cạnh đó, mời các nghệ nhân dân gian đến giao lưu và chia sẻ về văn hóa, lễ hội. Đặc biệt, phòng truyền thống nằm trong khuôn viên trường trưng bày hàng trăm hiện vật, công cụ lao động sản xuất của đồng bào dân tộc thiểu số luôn là địa chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc bồi đắp tình yêu của học sinh đối với dân tộc mình...

Bài và ảnh: Lê Viết