Hà Trung: Nâng tầm giá trị di sản văn hóa

Là mảnh đất giàu truyền thống lịch sử văn hóa, Hà Trung có 71 di tích đã được xếp hạng, gồm 8 di tích cấp quốc gia và 63 di tích cấp tỉnh. Nhiều di tích lịch sử và văn hóa nổi tiếng như: Lăng miếu Triệu Tường, đền Rồng - đền Nước (Hà Long), đền Trần Hưng Đạo (Hà Dương), đền Lý Thường Kiệt (Hà Ngọc), đền Hàn, đền Cô Bơ (Hà Sơn), rừng Sến Tam Quy...

Huyện còn có 28 di sản văn hóa phi vật thể mang đậm bản sắc dân tộc vùng miền được khôi phục và phát triển như: Lễ hội đền Cơm thi (Hà Thanh), lễ hội đốt Đình Liệu (Hà Tiến), lễ hội đền Hàn Sơn (Hà Sơn), lễ hội khai ấn đền Trần (Hà Dương), hát chầu văn, hò sông Mã...

Quần thể di tích đền Hàn Sơn gắn với ngã Ba Bông đang là điểm đến hấp dẫn thu hút nhiều khách du lịch. (Ảnh: Văn Tùng)

Những năm qua, công tác bảo tồn phát huy các giá trị văn hóa của huyện đã được quan tâm nhưng vẫn còn nhiều bất cập. Nhiều di tích đã xuống cấp vì không có kinh phí trùng tu xây dựng. Công tác tuyên truyền quảng bá di sản văn hóa chưa được chú trọng; công tác quản lý, bảo vệ, khai thác và phát huy giá trị di sản văn hóa chưa được hiệu quả...

Để phát huy thế mạnh các di tích lịch sử, danh thắng trên địa bàn phục vụ nhân dân trong vùng và du khách đến thăm quan vãn cảnh, Ban Thường vụ Huyện ủy Hà Trung đã ra Nghị quyết số 03-NQ/HU ngày 22/12/2016 nhằm bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025. Sau một năm thực hiện nghị quyết, Hà Trung đã đạt được nhiều kết quả: các di tích trên địa bàn đã được quy hoạch, một số di tích được trùng tu xây dựng, nhất là di tích cấp quốc gia. Nhiều xã đã đẩy mạnh xã hội hóa trong việc kêu gọi nhân dân, con em xa quê và các bản hội công đức đóng góp kinh phí trùng tu xây dựng các di tích. Do đó nhiều di tích đã được hoàn thiện tạo được dấu ấn thu hút nhiều du khách về thăm quan, lễ hội như: đền Trần Hưng Đạo, đền Hàn Sơn, lăng miếu Triệu Tường... Bên cạnh đó huyện còn tập trung đẩy mạnh công tác quảng bá, giới thiệu các điểm đến trên các phương tiện thông tin đại chúng và website của huyện...

Nhằm đạt mục tiêu đến năm 2020 phấn đấu có từ 70 - 80% các di tích đã xếp hạng các cấp được khoanh vùng bảo vệ lập hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, có từ 40 - 45% di tích được trùng tu, tôn tạo chống xuống cấp, trong đó hoàn thành trùng tu tôn tạo các di tích trọng điểm đền Trần, đền Lý, hoàn thành phục dựng lăng miếu Triệu Tường, từng bước kết nối với các điểm du lịch của tỉnh và các huyện lân cận, tạo sự chuyển biến rõ nét về phát triển kinh tế du lịch của huyện. Theo đó hằng năm có từ 1 đến 2 danh thắng được đầu tư nâng cấp... Đồng thời phấn đấu đến năm 2025: 100% các di tích xếp hạng được khoanh vùng bảo vệ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, lập hồ sơ đề nghị công nhận quần thể di tích cấp quốc gia đình Gia Miêu, lăng miếu Triệu Tường, nhà thờ họ Nguyễn là di tích cấp quốc gia đặc biệt. Ngoài ra còn hình thành một số tuyến du lịch trên địa bàn...

Để thực hiện có hiệu quả nghị quyết, Hà Trung đang đẩy mạnh các giải pháp chủ yếu: tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền, sự tham gia tích cực của các tổ chức chính trị xã hội, lập quy hoạch chi tiết, các di tích và tập trung nguồn lực đẩy mạnh công tác xã hội hóa, bảo tồn, tôn tạo các di tích trọng điểm và tôn tạo chống xuống cấp các di tích đã được xếp hạng, chú trọng đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác bảo tồn phát huy các di tích trên địa bàn. Đặc biệt tăng cường công tác quản lý nhà nước, ban hành cơ chế hỗ trợ để bảo tồn, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch...

Thanh Thúy