Nhọc nhằn nghề “phơi nước”

Gió mang vị mặn của muối thổi khắp cánh đồng. Những hạt muối trắng ánh lên dưới nắng. Những giọt mồ hôi mặn chát rơi xuống...

Video: Nhọc nhằn nghề muối

Những ngày này, Thanh Hóa đang bước vào thời điểm nắng nóng gay gắt. Với nhiều người, tìm nơi tránh nắng là giải pháp giảm nhiệt trong ngày hè, nhưng với những diêm dân, nắng càng gắt thì càng phải lao ra đồng, hối hả làm nên những hạt muối trắng cho đời và giữ nghề mà ông cha truyền lại.

Về xã Hòa Lộc, huyện Hậu Lộc – một trong những xã miền biển với nghề làm muối lâu đời. Trên cánh đồng muối, nắng trải dài, vàng ruộm, bỏng rát, hàng chục diêm dân vẫn đang làm việc hối hả trong tiết trời oi bức.

Theo họ, nghề muối phụ thuộc nhiều vào thời tiết, muối làm quanh năm nhưng thường tập trung cao điểm sản xuất trong mùa nắng, từ tháng 4 đến tháng 6. Bởi vậy, tranh thủ những ngày nắng nóng cực điểm, diêm dân khẩn trương ra đồng để làm muối. Hiện nay trên địa bàn xã có khoảng 30 ha đồng muối đang được sử dụng.

Ông Lê Văn Thuần, 66 tuổi, thôn Tam Hòa 2, xã Hòa Lộc cho biết: Nghề này vất vả lắm, càng nắng càng phải làm. Nghề “sáng cấy, chiều gặt”, bán mặt cho đất, bán lưng cho trời mà không hết vất vả. Hiện nay chỉ còn người già, trung tuổi gắn bó với nghề muối, còn thanh niên trong thôn chủ yếu đi làm công nhân ở các công ty.

Người dân nơi đây chẳng bao giờ thử đo nhiệt độ cánh đồng muối, chỉ biết rằng, mồ hôi càng đổ xuống, nắng càng rát mặt thì càng thu hoạch được nhiều.

Theo quan niệm của bà con, nắng càng nóng thì chất lượng muối càng tốt, càng nắng gắt thì càng phải lao ra đồng. Trung bình mỗi ngày, một người có thể làm ra được 1 tạ muối, với giá bán tại ruộng muối là 1.400 đồng/1kg, mỗi người dân có thu nhập 140.000 đồng/ngày.

Nghề muối cũng là nghề thu nhập chính cho nhiều người, tuy nhiên nghề làm muối một năm chỉ làm được khoảng 5 tháng mùa nắng, giá lại lên xuống theo thời vụ khiến đời sống diêm dân luôn bấp bênh. Vất vả là thế nhưng nghề mà ông cha truyền lại, dù bấp bênh, nặng nhọc nhưng khó bó.

Dụng cụ của những người diêm dân chỉ có cái chang gạt muối, xẻng và xe cút kít chở muối. Để có được những hạt muối tinh khiết phải trải qua nhiều giai đoạn.

Chỉ chờ đợi nắng lên và đủ nắng thì nước mặn sẽ kết tinh tạo thành muối. Bởi vậy, giữa cái nắng ban trưa của miền trung, người dân vẫn miệt mài, cần mẫn dùng bàn cào để xới muối.

Khoảng thời gian từ 15-17h, khi nước biển bốc hơi để lại những hạt muối tinh khiết, lúc này, người dân thu hoạch muối.

Mặc dù thời tiết nắng nóng gay gắt nhưng với bà con làm muối thì lại là thời tiết “lý tưởng” để thu hoạch muối.

Gắn bó với hạt muối mặn, cuộc sống của diêm dân nơi đây vẫn còn nguyên sự vất vả, nhọc nhằn. Cánh đồng muối chỉ còn lại người già, phụ nữ và trẻ em. Những lao động phụ trở thành lao động chính trên đồng muối.

Ông Đào Văn Sử, 75 tuổi, thôn Tam Hòa 1, xã Hòa Lộc vừa chang nước vào ruộng muối, quệt những giọt mồ hồi trên trán ông chia sẻ: Mấy tháng trước trời yếu nắng phải mất 5-6 ngày muối mới kết tinh, còn gần tháng nay nắng gắt chỉ 3 ngày là cào được một lứa muối. Nghề làm muối vất vả nhưng gắn bó từ đời ông, đời cha nên không bỏ được. Nghề phơi nước, lấy công làm lãi nên chỉ mong giá muối cao hơn để bù lại sự vất vả, nhọc nhằn của người làm muối

Sau một ngày lao động vất vả, những người diêm dân trở về khi bóng nắng bắt đầu ngả, cảm nhận vị mặn mòi từ gió biển, vị mặn mồ hôi của diêm dân in bóng xuống cánh đồng muối, vì tình yêu lao động, giữ nghề truyền thống bao đời, họ chấp nhận sự vất vả, bấp bênh của nghề muối, cần mần làm nên những hạt muối trắng tinh khôi.

Ngọc Huấn - Hoàng Đông