Quay phim và Nhiếp ảnh Thanh Hóa, những cơ hội mới

Điện ảnh và Nhiếp ảnh là môn nghệ thuật cao quý, xuất hiện sớm ở phương Tây và sau đó du nhập vào Việt Nam. Môn nghệ thuật này đòi hỏi người chơi, người yêu thích phải có kiến thức và có lòng say mê nhiệt huyết, hơn thế còn đòi hỏi phải có kinh tế, có thu nhập thường xuyên và dư dả. Bởi phương tiện để hoạt động là máy quay phim và máy ảnh thường có giá trị lớn có khi bằng cả phần lớn gia tài của người lao động.

Những năm 1960, 1970 có được một máy quay phim. Một máy ảnh là giấc mơ của rất nhiều người. Người có máy quay phim, máy ảnh có được trong cuộc sống phần nhiều là do những người đi du học hoặc đi lao động ở nước ngoài, tiết kiệm dành dụm mua được. Nguồn thứ hai là nguồn Nhà nước đầu tư cho các đơn vị báo chí và hoạt động nghệ thuật, các công ty chiếu bóng và nhiếp ảnh trực thuộc Nhà nước. Quay phim và Nhiếp ảnh luôn là điều quan tâm của nhiều người.

Bức ảnh về Tiểu đoàn Lam Sơn Thanh Hóa thể hiện quyết tâm chi viện cho miền Nam của nhà báo Hữu Thọ.

Vài nét về Điện ảnh và Nhiếp ảnh xứ Thanh

Thanh Hóa là tỉnh lớn và cũng là tỉnh sớm có được hệ thống các công ty chiếu bóng và nhiếp ảnh với các đội chiếu bóng di động ở tỉnh và một số đội ở các huyện trọng điểm phục vụ sự nghiệp cách mạng và nhu cầu của quần chúng. Phục vụ đắc lực và có hiệu quả cho công cuộc kháng chiến và kiến thiết đất nước.

Về điện ảnh trước đây chủ yếu là chiếu lại các phim ảnh và phim tư liệu của hãng phim truyện và phim tư liệu của quốc gia.

Tỉnh đã mở các lớp đào tạo. Tháng 4 năm1992 mới mở lớp cho những người làm báo và quay phim trong tỉnh. Dự lớp này có 22 người như: Lê Hoài Châu, Trịnh Minh Đạo, Hoàng Văn Hùng, Đỗ Quốc Khánh, Hồ Tuấn... Đội ngũ này sau làm người quay phim, chụp ảnh chính trong Đài Phát thanh và Truyền hình, Báo Thanh Hóa.

Về điện ảnh, quay phim phải kể đến các tay máy như: Hoài Châu, Duy Khải, Hồng Quang, Đăng Văn, Văn Cốc, Xuân Tảo... những thước phim của họ đã mang theo cả tài năng và niềm say mê, vượt núi băng đèo, vươn ra biển khơi, hải đảo kịp ghi lại không khí thi đua lao động sản xuất, chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu của các tầng lớp nhân dân.

Năm 1974, Ban Vận động thành lập Hội VHNT tỉnh đã mở trại sáng tác ảnh nghệ thuật do nghệ sĩ nhiếp ảnh Đinh Đăng Định và Nguyễn Long giảng dạy. Khi Hội VHNT thành lập, nghệ sĩ nhiếp ảnh Hữu Ngôi, Quốc Lập, Hoàng Luật, là hội viên Hội Nhiếp ảnh đầu tiên - Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Quốc Lập được bầu là Trưởng ban. Năm 1981 Hội tổ chức Triển lãm ảnh lần đầu tiên với 80 ảnh. Đại hội VHNT lần thứ hai Chi hội Nhiếp ảnh nghệ thuật được thành lập Nghệ sĩ nhiếp ảnh Quốc Lập là trưởng ban, đến lúc này đã có 12 hội viên. Đội ngũ Nhiếp ảnh phải kể đến lớp người thành danh với nhiều bức ảnh xuất sắc in trên báo chí trong tỉnh và trung ương, và các tạp chí nước ngoài, tên tuổi của họ đã nằm lòng trong trí nhớ của lớp người cao tuổi như: Quốc Lập, Hoàng Luật, Hữu Thọ, Phú Thang, Nguyễn San, Hữu Ngôi, Trần Chương, Văn An, Trần Đàm, Phạm Công Thắng, Như Thông... Trong lớp đàn anh đó nổi lên Nhà báo Hữu Thọ - Vị trưởng Đài PT-TH Thanh Hóa đầu tiên (1956) - phóng viên ảnh đầu tiên của tỉnh Thanh Hóa, người ghi lại được nhiều hình ảnh về Thanh Hóa trong thời kỳ chống Mỹ, ông cũng là người cầm máy xứ Thanh duy nhất được vinh dự chụp ảnh trong lần Bác Hồ về thăm Thanh Hóa.

“Vũ điệu” của Nguyễn Tuấn - Hội viên Hội Quay phim và Nhiếp ảnh.

Niềm hy vọng mới

Hiện tại Thanh Hóa có đội ngũ đông đảo những người làm nghề quay phim chụp ảnh. Những nhà quay phim gạo cội, những nhiếp ảnh gia đàn anh đã có chỗ đứng vững vàng trong các tổ chức quốc tế như: NSNA Quốc tế Quốc Lập, Trần Đàm, Lê Công Bình, Nguyễn Thống... nhiều người là hội viên Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam, hội viên Ban Điện ảnh Ban Nhiếp ảnh thuộc Hội VHNT Thanh Hóa như Xuân Tứ, Lưu Trọng Thắng, Lưu Trọng Đạt, Nguyễn Xuân Quý, Trương Bá Vinh, Nguyễn Thế Dung, Đăng Văn, Trần Liên Chương, Duy Cẩn, Lê Dậu, Lê Đức, Hoàng Cao Đại, Lâm Thảo, Nguyễn Thống... Họ là những người cầm máy chuyên nghiệp rong ruổi trên mọi nẻo đường xứ Thanh, có mặt ở mọi nơi mọi miền, bằng tài năng và sáng tạo đã có nhiều đóng góp cho thành tựu quay phim, nhiếp ảnh xứ Thanh, giật nhiều giải cao ở khu vực và trung ương, đóng góp vào sự phát triển kinh tế, văn hóa của tỉnh nhà. Song còn một lực lượng sáng tác trẻ khá đông đảo và không kém phần hùng hậu vẫn hoạt động một cách chủ động, hoạt động tự do, không chuyên. Nhận thấy nguyện vọng chung của anh em mong được đóng góp, được cống hiến, muốn là thành viên của một ngôi nhà chung, có tổ chức hợp qui bài bản, để cùng nhau học hỏi, sáng tạo, chia sẻ đam mê, cùng nhau hoạt động, nâng cao tay nghề và chất lượng sáng tác. Thấu hiểu tinh thần ấy, Ban Vận động thành lập Hội Quay phim và Nhiếp ảnh đã tích cực chủ động, đấu mối, vận động. Được sự giúp đỡ của Sở VH,TT&DL Thanh Hóa, của Phòng Văn hóa, Thể thao và Trung tâm Văn hóa Thể thao các huyện thị, thành phố họ đã gặp gỡ vận động, tập hợp được trên 80 người tự nguyện tham gia. Ban Vận động đã tích cực chuẩn bị các văn bản, các thủ tục điều kiện pháp lý cho việc thành lập. Ngày 4/4/2019, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Quyết định số 1197 cho phép thành lập Hội Quay phim và Nhiếp ảnh tỉnh Thanh Hóa.

Quyết định cho phép thành lập đã mở ra cơ hội mới, truyền đến niềm vui mới, thắp lên niềm hi vọng mới, một quyết tâm mới cho những người cầm máy quay phim và máy ảnh không chuyên để họ phát huy được năng lực, sở trường và có thêm kiến thức, hiểu biết, tri thức và kinh tế thu nhập từ bạn bè đồng nghiệp và từ tổ chức.

Mở nghề, dựng nghiệp ở đời vốn đã khó, làm sao duy trì và phát triển lại càng khó hơn. Trách nhiệm của Hội Quay phim và Nhiếp ảnh là ổn định tổ chức, phát triển hội viên, xây dựng quý, tổ chức hoạt động, duy trì dẫn dắt để hội ngày một phát triển vinh dự và trách nhiệm đang đặt lên vai Ban Chấp hành hội. Có lòng say mê, hiểu biết, biết đoàn kết và quyết tâm, được sự giúp đỡ của các ban ngành các cấp chúng ta cùng tin tưởng Hội Quay phim và Nhiếp ảnh tỉnh Thanh Hóa sẽ nhiều vụ gieo trồng hứa hẹn thu hoạch mà họ đã và đang quyết tâm ngay từ trận ra quân đầu tiên.

Nguyễn Hữu Ngôn