Bài học của thầy - bài học của đời

Được tuyển soạn và biên dịch từ những câu chuyện chia sẻ của cộng đồng trên mạng internet, Bài học của thầy (NXB Hà Nội) là những câu chuyện về tình yêu thương, sự cảm thông sâu sắc đã được hiện hữu đầy đủ từ những con người rất đỗi giản dị và gần gũi. Để sau lớp vỏ ngôn từ ấy, mỗi người lại có một cảm nhận và bài học cho riêng mình.

“Bài học của thầy” không phải là những kiến thức, những chỉ dạy của thầy giáo dành cho học trò mà hơn hết đây là bài học cuộc sống, nơi con người va đập, trưởng thành và yêu thương.

Trong mối quan hệ thầy trò, bài học lớn nhất là “trao truyền” tri thức, chỉ dạy cách sống, hướng tới một tâm hồn đẹp. Câu chuyện “Phương pháp rèn luyện” kể lại việc Daniel nhờ thầy Miagi dạy võ Karatedo. Thầy đồng ý nhưng có một điều kiện rằng Daniel phải làm theo mọi hướng dẫn của thầy, và không bao giờ được hỏi bất kỳ câu hỏi nào về phương pháp dạy dỗ của thầy. Cho đến một ngày, Daniel chợt nhận ra rằng những kỹ năng quan trọng đến chính từ việc lặp đi lặp lại một cách chính xác những hành động tưởng như rất bình thường trong cuộc sống. Hay như “Bài học về sự nỗ lực” cho ta hiểu rằng nếu bất chấp mọi thứ để đạt mục đích nhanh nhất thì có thể lại phải cần đến nhiều thời gian hơn. Vì “Một mắt của con đã lo tập trung nhìn vào đích đến thì con chỉ còn một mắt còn lại để tìm ra cách đi đến đích ấy mà thôi”. Câu chuyện “Ông giáo và những cốc cà phê” kể về một nhóm sinh viên cùng nhau về thăm thầy giáo cũ được thầy mời uống cà phê đựng trong những chiếc cốc khác nhau. Những chiếc cốc trông đẹp đẽ, đắt tiền luôn được lựa chọn trước, những chiếc cốc đơn giản và rẻ tiền bị bỏ lại. Thầy giáo cũ đã cho các em học sinh hiểu rằng chiếc cốc không phải là thứ quyết định chất lượng của cà phê bên trong. Đôi khi, chúng ta chỉ quan tâm đến chiếc cốc mà quên thưởng thức thứ cà phê ngon tuyệt mà ông trời đã ban tặng cho chúng ta. Thầy giáo cũng khẳng định rằng người hạnh phúc nhất không phải là người có những thứ tốt nhất mà là người biết biến những thứ mình đang có thành thứ tốt nhất. Mỗi bài học là một câu chuyện cuộc sống, nhẹ nhàng mà thấm thía.

Cũng trong cuốn sách còn có nhiều bài học về tình mẫu tử. Chuyện “Chú chuột Mickey” kể về những đứa con luôn vô tâm để rồi chẳng nhận ra tình yêu thương của mẹ dành cho mình. Như nhân vật “tôi” đã từng nhiều lần tủi thân đến phát khóc, giận mẹ, ghét cả những món ăn mẹ mang về khi đi rửa chén trong bếp Tây sang trọng. Hay là câu chuyện “Con đã nhìn thấy cả thế giới”, là những hành xử không thể chấp nhận của đứa con với người sinh thành ra mình. Bởi, có người mẹ một mắt nên người con đã bị chế giễu châm chọc, xấu hổ muốn độn thổ, thậm chí không muốn sự xuất hiện của mẹ vì sợ bị phá hỏng cuộc sống đang có. Cho đến một ngày trở về, mẹ đã chết được vài ngày và để lại bức thư: “Con biết không, hồi con còn nhỏ xíu, con bị tai nạn và hỏng mất một mắt. Mẹ không thể ngồi yên nhìn con lớn lên mà chỉ có một mắt, nên mẹ đã cho con con mắt của mẹ. Mẹ đã bán tất cả những gì mẹ có để bác sĩ có thể thay mắt cho con, nhưng chưa bao giờ mẹ hối hận về việc đó... Con đã nhìn thấy cả một thế giới mới, bằng con mắt của mẹ, thay cho mẹ”.

Còn những đứa con, chúng có thể nói hai tiếng “cảm ơn” đơn giản với người này người kia khi họ giúp một chuyện gì đó, dù rất nhỏ. Nhưng trước cha mẹ, chúng lại chưa hề nói hai tiếng ấy. Chỉ khi va vấp trong cuộc đời, chỉ khi bị hắt hủi, bị bỏ rơi, và cô đơn cùng cực mới hiểu được rằng dù con có đi nơi nào thì ba mẹ vẫn luôn quan tâm và dõi theo từng bước đường con đi. Để rồi cất lên lời cảm ơn tự tận đáy lòng: Con xin cảm ơn ba mẹ đã tạo nên con – một người thật bình thường nhưng thật hạnh phúc. Một hạnh phúc thật đơn giản mà trọn vẹn...

Thậm chí đó là bài học của chính mình. Chỉ có sự cố gắng hết mình, chúng ta mới thu được những kết quả tốt đẹp. Cũng như khi chúng ta có niềm tin, chúng ta sẽ vượt qua tất cả những thử thách và khó khăn đó một cách nhẹ nhàng và vui vẻ hơn rất nhiều (Ngôi sao lấp lánh). Hay như “Khi ta không còn gì hết, không có gì hết, đời sẽ ban tặng ta một cái gì đó mới mẻ hơn, hạnh phúc hơn. Sau hạnh phúc là bất hạnh, đi hết bất hạnh rồi sẽ gặp hạnh phúc. Điều đó chẳng phải là quy luật sao?” (Ý nghĩa của số không)... Đến khi có tuổi, từng trải qua những mất mát, những thiệt - hơn, người ta mới có thể nhận ra ánh mắt của sự đồng cảm, sự tử tế và lòng trắc ẩn (Ánh mắt biết nói). Để từ đó mà nhận ra “cuộc đời con người được chia thành nhiều giai đoạn khác nhau như một tấm vải thêu này, mỗi tấm vải cuộc đời tùy thuộc vào việc bạn thêu nó như thế nào và lúc đó tâm trạng bạn ra sao: vui, buồn, tự tin hay yếu đuối”.

Có thể những câu chuyện này bạn đã đọc ở đâu đó, nghe quen quen nhưng khi được tập hợp thành một cuốn sách với cách kể chuyện rất mộc mạc, ngắn gọn, rất tự nhiên đã trở thành bài học lớn, là sự thấm thía lan vào cơ thể. “Phải tôn kính thầy dạy mình, bởi lẽ nếu cha mẹ cho ta sự sống thì chính các thầy giáo cho ta phương cách sống đàng hoàng tử tế”. Bởi, sau hạnh phúc là bất hạnh, đi hết bất hạnh rồi sẽ gặp hạnh phúc. Cũng như trong cuộc sống ai chả có ước mơ nhưng cuộc sống vốn tiềm ẩn nhiều trở ngại, khó khăn và thử thách bất ngờ. Để rồi trước những khó khăn, thử thách, mỗi người sẽ tự chọn cho mình một cách đón nhận, đón đầu để có một hướng đi riêng. Song, sau tất cả “bất kể là ai, tự đáy lòng của mỗi con người đều tồn tại một khát vọng mãnh liệt – đó là khát vọng sống – và được luôn là chính mình" (Điều kỳ diệu giản đơn).

Gấp cuốn sách lại, 200 trang gói trong 46 mẩu chuyện như một món quà tri ân tới tất cả những người “thầy”, người đem lại tri thức, sự hiểu biết cho chúng ta. Bài học của thầy vốn rất quý giá, và càng giá trị hơn khi đó là trải nghiệm, là kinh nghiệm của những người đi trước truyền lại, gửi gắm thông điệp cho người đi sau.

Hòa Lê (CTV)