“Dấu xưa”

Làng quê Việt có bao điều để nhớ. Đó là lũy tre xanh, cánh đồng rơm rạ, chiếc cổng làng quen thuộc hay những gốc cây cổ thụ vẫn vững chãi qua mưa nắng bao đời... Cuộc sống phát triển và như một xu thế tất yếu, những ngôi làng cũng dần mang diện mạo mới: hiện đại hơn, giầu đẹp hơn. Giữa bao đổi thay ấy, những nét xưa cũ còn lại khi lên phố... tựa như trở thành một mảnh hồn làng, gợi nhắc về một thời đã qua.

Trước kia, cụm từ “quẩn quanh nơi cái ao làng”, như hàm ý về những người cả cuộc đời chẳng đi đâu xa, không mở mang tầm mắt để ngắm nhìn thế giới bên ngoài. Thế nhưng, dẫu có quẩn quanh nơi cái ao làng đi chăng nữa, thì khi sống có ích cho thôn xóm, sống cuộc đời bình dị, giản đơn cũng thực sự đủ đầy hạnh phúc.

Những chiếc ao của hôm nay...

Đi về phía Tây dọc theo dòng sông uốn khúc phường Đông Sơn, có lẽ nhiều người sẽ bất ngờ khi nơi đây... vẫn còn xuất hiện hình ảnh của những chiếc ao. Không phải là chiếc ao làng gắn với cả một thôn xóm, mà là những “bờ ao nhà mình” thuộc về riêng mỗi ngôi nhà.

Những chiếc ao làng ở phường Đông Sơn tỉnh Thanh Hóa

Khi mà làng lên phố thì mỗi tấc đất cũng trở thành tấc vàng. Những ngôi nhà hiện đại thi nhau mọc lên. Và người dân chuyển sang sử dụng nước máy. Thế nên giếng nước rồi ao nhà cũng... mất dần đi. Những chiếc ao còn lại ở vùng ven đô, khi mà cuộc sống vẫn còn pha trộn giữa điều xưa cũ với nhịp sống mới, trở thành mảng ký ức, hoài niệm khó phai. Chiếc ao xưa gắn với bao sinh hoạt trong đời sống thường ngày, cũng là nơi những đứa trẻ vẫy vùng tắm mát rồi lớn dần lên...

Những hình ảnh về làng quê xưa còn được gợi nhớ ở cánh đồng rơm rạ mỗi buổi chiều. Phía bên kia là con đường tấp nập xe qua, những ngôi nhà cao tầng hiện đại; và phía bên này, những cánh đồng còn lại, vẫn đầy hoa cỏ dại và bình yên như xưa cũ.

Những cánh đồng chiều

Xưa nhìn đâu cũng thấy màu xanh của cây cổ thụ, lũy tre hay cánh đồng làng. Nay nhìn đâu cũng thấy những ngôi nhà san sát nhau, những con đường không ngớt dòng xe qua lại. Thế nhưng cuộc sống là chuỗi vận động không ngừng nghỉ, và chúng ta cũng chẳng thể nào chỉ đứng yên một chỗ. Nhắc nhớ lại những điều thuộc về làng quê một thời xưa cũ, không chỉ bởi luyến lưu, thương nhớ; mà để thêm trân trọng, giữ gìn và phát huy những nét xưa ấy trong cuộc sống hiện đại hôm nay.

Trần Linh