Cụm di tích Yên Lộ- nơi lưu giữ giá trị lịch sử cách mạng

Từng là địa điểm quan trọng, nơi gắn với nhiều hoạt động của các cán bộ cách mạng trong thời kỳ 1930 – 1945, Cụm di tích Yên Lộ, xã Thiệu Vũ (Thiệu Hóa) còn lưu giữ nhiều giá trị quý báu về lịch sử, văn hóa.

Ngôi chùa nhỏ nằm bình yên bên sườn núi

Làng Yên Lộ còn có tên là An Lộ hay làng Lỗ, vùng đất có truyền thống lịch sử, cách mạng lâu đời đã trở thành địa chỉ ghi đậm dấu ấn về thời kỳ đấu tranh kiên cường của cán bộ và Nhân dân Thiệu Vũ. Trong những năm 1930 – 1945, tại ba điểm: Chùa, nghè và đình Yên Lộ đã diễn ra nhiều sự kiện lớn nhỏ, góp phần quan trọng cho sự mở rộng và phát triển lớn mạnh của cách mạng.

Chùa Yên Lộ vốn là ngôi chùa nhỏ được xây dựng trên sườn ngọn núi đá cách làng 300m, xung quanh là cây cối rậm rạp. Chùa gồm 3 gian lợp ngói, kiến trúc vì kèo theo lối truyền thống, có các bệ thờ Phật. Trong cuộc chiến chống thực dân Pháp, chi bộ Đảng cử đồng chí Hoàng Văn Quế là đảng viên ra trông coi chùa để dễ bề hoạt động. Trong điều kiện khó khăn do kẻ thù điên cuồng lùng sục nhưng với địa thế kín đáo và dễ thoát hiểm, suốt 2 năm 1935 - 1936, Tỉnh ủy Thanh Hóa nhiều lần tổ chức Hội nghị củng cố tổ chức, củng cố phong trào tại đây. Sau đó, chùa trở thành nơi liên lạc, họp kín giữa các cán bộ cách mạng trong tỉnh, huyện, tổng.

Hiện nay, ngôi chùa nhỏ đã được trùng tu, tôn tạo đẹp mắt với khuôn viên rộng hàng nghìn m2 được cải tạo và xây dựng thêm nhiều hạng mục mới, khang trang nhưng vẫn không làm mất đi vẻ đẹp thanh tịnh, bình yên vốn có. Chùa Yên Lộ không chỉ là điểm tâm linh để người dân đến chiêm bái mà còn là nơi lưu lại những dấu ấn, những kỷ niệm về một thời cách mạng hào hùng của cán bộ, Nhân dân Thiệu Vũ nói riêng và của cán bộ, Nhân dân Thanh Hóa nói chung.

Nghè Yên Lộ - nơi diễn ra nhiều hoạt động bí mật của các chiến sỹ cách mạng trong chiến tranh

Nằm ngay chân dãy núi Yên Lộ, cách ngôi chùa nhỏ không xa là vị trí của di tích nghè Yên Lộ. Có vị trí đẹp, lưng dựa vào vách núi, ngay trước mặt là một cánh đồng lúa xanh mát lộng gió và cây xanh bao quanh, tạo nên không gian vừa thoáng đãng vừa yên tĩnh trầm mặc. Được xây dựng từ thời Lý để thờ Tản Viên Sơn Thần, nghè là nơi người dân gửi gắm niềm tin và khát vọng về cuộc sống bình yên, no đủ nhờ được thần núi ban phát, che chở. Trong kháng chiến, nghè Yên Lộ là địa điểm liên lạc thường xuyên của các cán bộ, đảng viên trong suốt quá trình hoạt động bí mật, là nơi tổ chức các cuộc họp, tuyên truyền các chủ trương của Đảng. Năm 1930, nơi đây được chọn để kết nạp hội viên Nông hội đỏ. Năm 1934, nghè là nơi đặt bàn in và lưu giữ tài liệu quan trọng của cách mạng

Đình Yên Lộ vẫn giữ được nhiều nét xưa truyền thống

Nằm giữa khu dân cư đông đúc, đình Yên Lộ cho đến nay vẫn giữ được nét cổ đặc trưng của lối kiến trúc truyền thống. Đình được xây từ thời Lê gồm 5 gian. Bộ khung của đình được làm bằng gỗ xoan đào với những mảng chạm khắc nghệ thuật các linh vật, hoa lá tỉ mỉ. Cũng như chùa và nghè Yên Lộ, đình làng vừa là nơi hội họp của người dân trong làng vừa là nơi diễn ra các hoạt động, phong trào cách mạng, là nơi nuôi dưỡng tinh thần, ý chí chiến đấu cho quần chúng. Và cũng chính tại đây, những người cán bộ, đảng viên đã được đông đảo Nhân dân địa phương che chở, bảo vệ.

Với giá trị nổi bật về lịch sử và văn hóa, năm 2000, chùa, nghè, đình Yên Lộ đã được công nhận Cụm Di tích lịch sử cách mạng cấp tỉnh. Đây là niềm vui đồng thời cũng là trách nhiệm để chính quyền và người dân địa phương gìn giữ, phát huy giá trị của di tích. Ông Lê Tiến Bình, Chủ tịch UBND xã Thiệu Vũ cho biết: “Trong những năm qua, các cấp chính quyền địa phương, ngành văn hóa đã quan tâm đến việc đầu tư xây dựng, trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị của Cụm DTLSCM Yên Lộ. Cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền về giá trị lịch sử, văn hóa của di tích trên các phương tiện thông tin, đại chúng, các ban, ngành, đoàn thể, trường học thường chọn Cụm DTLSCM Yên Lộ để tổ chức các chương trình về nguồn ý nghĩa nhằm giáo dục truyền thống cách mạng cho đông đảo cán bộ, đoàn viên, học sinh, vun đắp truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc cho thế hệ trẻ”.

Tiếp tục phát huy giá trị to lớn của cụm di tích, để nơi đây mãi mãi là “địa chỉ đỏ” về văn hóa - lịch sử, chính quyền và Nhân dân Thiệu Vũ vẫn từng ngày có những cách làm cụ thể, thiết thực để khẳng định thế hệ hôm nay chính là những người giàu lòng yêu nước, có niềm tin sắt son theo Đảng với những quyết tâm, nỗ lực phấn đấu xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Thu Hà