Làm thế nào để ôm một chú nhím?

Những thanh thiếu niên có vẻ ngoài và lối sống cư xử gai góc như chú nhím luôn có những rào cản nhất định khi chúng ta muốn kết nối. Làm sao để chúng ta có dũng cảm và quyết tâm cũng như cách thức để kết nối cùng những chú nhím đó? Có những cách ôm chú nhím có thể gây đau đớn nhưng cũng có những cách ôm thông minh hơn theo cách lý giải của nhóm tác giả Brad Wilcox và Jerrick Robbins.

Theo nhóm tác giả, không có thanh thiếu niên nào giống thanh thiếu niên nào nhưng có một số nguyên tắc cơ bản. Trọng tâm là thiết lập và duy trì giao tiếp, vượt qua nghịch cảnh và xây dựng lòng tự trọng. Sách hy vọng tạo ra cú hích thân thiện theo một hướng mới mà mọi người có thể dễ dàng làm theo.

Rõ ràng, việc xây dựng các mối quan hệ tích cực với thanh thiếu niên là việc làm vô cùng thiết yếu và sẽ làm phong phú cũng như biến đổi cuộc sống của chúng ta.

Ngay phần đầu, tác giả cho rằng có 4 bí quyết, thấu hiểu những mong muốn thầm kín của con cái, dành thời gian ở bên nhau, đặt ra và duy trì các giới hạn phù hợp.

Có phải từng có thời gian, các bậc cha mẹ luôn phàn nàn có một bức tường ngăn cách khiến con cái không thể giao tiếp với bố mẹ. Rất đơn giản việc đầu tiên là chúng ta phải nhìn qua bức tường và tìm kiếm viên gạch không khít. Những thanh niên mới lớn chúng không cần tã lót, bỉm sữa mà cần sự an toàn, thừa nhận và sự chú ý cũng như những phản hồi tích cực.

Chúng ta cần phải hiểu rằng: sự kiêu ngạo hay nhút nhát giả vờ chẳng có gì khác ngoài chiến lược của thanh thiếu niên bởi sâu thẳm bên trong chúng đang cảm thấy nhỏ bé, bị phớt lờ, không quan trọng hoặc có cảm giác ghen tị với người khác.

Cha mẹ cũng cần phải nhận diện các tín hiệu phi ngôn ngữ, các lối cư xử đầy mâu thuẫn. Đừng bao giờ đeo bao tay mà hãy chậm rãi tìm ra viên gạch không khít, đó là những hành động đúng đắn đầu tiên khi muốn kết nối với thanh thiếu niên.

Khi muốn phá dỡ bức tường ngăn cách, chúng ta cần phải nhận thức một số quan điểm đã lạc hậu. Đó là, chúng ta thường thể hiện tình yêu thương của mình trên cương vị những người làm cha làm mẹ theo kiểu: đặt ra các quy tắc, đòi hỏi trách nhiệm giải trình rồi cuối cùng với thể hiện tình yêu thương và sự ủng hộ với con trẻ nếu chúng tuân thủ quy tắc và có bản thành tích đủ tốt.

Sự quan tâm và tình yêu thương chúng ta dành cho con trẻ phải được duy trì liên tục và vô điều kiện. Nó cần trở thành nền tảng an toàn duy nhất để những kỳ vọng và trách nhiệm giải trình có thể được xây dựng trên đó.

Làm thế nào để các chú nhím thanh thiếu niên mở lòng? Có 4 cách cơ bản sau đây theo khuyến nghị của tác giả: trò chuyện với chúng về vấn đề trưởng thành và tình dục; giúp chúng đối mặt với sợ hãi, làm rõ các lí do để tránh những lựa chọn nguy hiểm và không lành mạnh, chỉ rõ cho chúng thấy làm thế nào để học hỏi từ những thất bại và trở ngại.

Làm thế nào để chú nhím có thể nói cho chúng ta biết chính xác chú ta muốn được ôm như thế nào thì đúng là điều tuyệt vời. Theo một điều tra xã hội học nho nhỏ mà nhóm tác giả có nêu trong đoạn kết của sách, rất nhiều ý kiến của thanh thiếu niên đã gửi đến các bậc cha mẹ thông qua hòm thư kín. Bạn tin được không, đa phần mong muốn của họ là: cha mẹ hãy thấu hiểu con hơn, hãy dành thời gian thật sự lắng nghe con nói và cảm nhận của con. Đôi khi con muốn trải lòng chứ không cần lời khuyên. Hãy cho con những gợi ý thay vì những mệnh lệnh. Hãy kịp thời khen ngợi và thận trọng trước khi phê bình. Con cần được biết về các ranh giới, hãy nói cho con biết tại sao những ranh giới đó lại quan trọng.

Đúng là rất nhiều vấn đề đang diễn ra trong tâm trí thanh thiếu niên. Những chú nhím đáng yêu ấy cần được thấu hiểu, tôn trọng, kết nối, củng cố xây dựng lòng tin và tự tôn. Sự kết nối cần được học hỏi nghiêm túc, dẫu có tốn thời gian nhưng món quà nhận lại luôn là vô giá.

Ôm một chú nhím vào lòng, cái quan trọng là luôn sẵn lòng một cái ôm, chứ không phải là sợ ôm, hoặc né ôm; cũng giống như giao tiếp với vị thành niên, phải chấp nhận vượt qua tâm lý lạc hậu lỗi thời, phải kiên nhẫn thấu hiểu, nỗ lực tiếp cận giúp thanh thiếu niên vượt qua nghịch cảnh.

Trong mỗi phụ huynh chúng ta, có thể mình từng là một chú nhím không thích ôm, song con cái chúng ta - đang độ là những chú nhím có thể gai góc xù xì đầy mâu thuẫn và nổi loạn, sâu bên trong các bạn ấy luôn cần có chúng ta mở bức tường, lấp đầy chỗ hổng và hàn gắn bằng tình yêu thương và sự đồng cảm không điều kiện.

Nguyễn Hường (CTV)