Mbappe và chuyện chạy trong bóng đá

Những trang sách bàn về lịch sử loài người cung cấp kiến thức thú vị và ít phải bàn cãi: “Lao động giúp con người phát triển các chi, tăng thể tích hộp sọ”. Nhờ lao động, người tách dần con, bước vào xã hội văn minh. Có lao động mới thành giá trị. Đây là quy luật bất biến.

Nhờ lao động mà vượn tiến hóa thành người. Nguồn ảnh: Internet.

1. Trong bóng đá, lao động trông thật dễ quan sát: các cầu thủ chạy khiến những chiếc áo bị ướt sũng bởi mồ hôi. World Cup 1974, Hà Lan lần đầu trình diễn thứ bóng đá tổng lực, thế giới gọi đội bóng của Johan Cruyff là “11 gã ra sân chạy như điên và giành chiến thắng”. Hà Lan năm ấy không giành chức vô địch nhưng giá trị của “Cơn lốc màu da cam” đem lại, ở chừng mực nào đó, nhiều hơn vinh quang thông thường: Tất cả chạy vì nhau.

Chạy vì người kia. Tinh thần của bóng đá Hà Lan ở World Cup 1974. Nguồn ảnh: Getty.

Sự tinh vi của bóng đá hiện đại đã kiểm soát 11 “gã điên”, nhưng nó làm sao ngăn được những quy luật thường tình. Mọi chiến thuật bóng đá phải có những nhịp chạy vận hành. Gegenpressing thì nói, muốn có áp lực thì phải chạy, chạy như... điên. Tiki Taka đan lát mềm mại nhưng các cầu thủ không di chuyển nhịp nhàng, đồng bộ, thì nó chắc chắn nó sẽ chết yểu. Phòng ngự phản công mang màu sắc siêu thực dụng như của Simeone, Mourinho cũng chẳng phải bàn. Các cầu thủ co cụm phòng ngự và bung sức thật nhanh để tung ra những đòn chớp nhoáng. Nếu thiếu nhiệt, Gegenpressing, Tiki Taka hay bất cứ loại hình chiến thuật nào cũng sẽ tắc nghẽn, hỏng hóc.

Chạy một cách miệt mài là chìa khoá mở ra cánh cửa cho nhiều nền bóng đá khan hiếm tài năng: Việc chạy vì nhau có thể khỏa lấp gần như trọn vẹn các điểm yếu về kỹ thuật lẫn thể chất. Không phải quốc gia nào cũng là Brazil, Argentina để nhặt bừa trên đường cũng ra ngọc thô. Tinh thần chơi như của Hà Lan năm 1974 là lời giải cho nhiều câu hỏi về phát triển bóng đá.

Chạy vì tập thể và chạy cũng giúp nâng tâm tầm cá thể. Chạy giúp những cầu thủ tầm thường, xoàng xĩnh trở nên khá giỏi như Jame Milner chẳng hạn. Chạy giúp những cầu thủ khá giỏi nâng tầm ngôi sao như Frank Lampard - “Người không phổi” chẳng hạn. Chạy giúp những cầu thủ ngôi sao vươn tầm siêu sao, điển hình phải kể đến trường hợp của C.Ronaldo.

Nói chung, đá bóng là phải chạy rồi từ đó mới bàn tới những thao tác phức tạp hơn.

2. Kylian Mbappe, siêu sao được chờ đợi nhất của Real Madrid đang đi lệch khỏi những giá trị thông thường trong bóng đá, ít nhất đến lúc này. Anh ít chạy, lười chạy. Cầu thủ người Pháp gần như không lui về phòng ngự, luôn đứng bên phần kia sân để sẵn sàng bứt tốc qua hàng phòng ngự đối phương.

Không bất ngờ. Ngược đãi những giá trị cốt lõi khiến Mbappe đang phải trải qua những ngày tháng cực kỳ u tối. Đã 4 trận đấu gần nhất Mbappe không ghi bàn. Rộng ra, 7 trận gần nhất anh chỉ ghi được 1 bàn thắng. Vấn đề của Mbappe không chỉ là nỗi ám ảnh bàn thắng mà là hình ảnh một cầu thủ thiếu khát khao, không muốn chơi bóng đến nơi đến chốn.

Cầu thủ sinh năm 1998 cũng bị HLV Deschamps cắt suất trong đợt triệu tập tuyển Pháp lần này. Thậm chí, anh đang bị lo ngại gặp vấn đề tâm lý. Tờ L'Equipe nhanh chóng tìm ra vấn đề khi phỏng vấn nhiều người bạn thân của Mbappe và nhận được cùng câu trả lời: "Bạn nghĩ sao cũng được nhưng Mbappe đang có vấn đề về tâm thần trong vài tháng trở lại đây”.

Vấn đề tâm lý đang ngăn Mbappe tiến lên. Nguồn ảnh: Internet.

Thái độ của Mbappe đương nhiên là có vấn đề và rất khó chấp nhận theo lẽ thông thường nhưng tình cảnh của cầu thủ người Pháp rõ ràng cần sự nhẹ nhàng hơn sự gay gắt. Cần giải pháp hơn là sự chỉ trích. Cần tính chất giáo dục hơn là sự miệt thị, giày xéo. Đây là nguyên tắc để chúng ta đọc nên những dòng trạng thái về Mbappe.

Mbappe coi Real là ước mơ. Điều này không có gì đặc biệt, bởi đội bóng như Real, nếu không vì tình yêu, lòng chung thuỷ, tính chất kình địch thì hầu hết đều muốn đến. Real mong mỏi có Mbappe. Cũng chẳng lấy làm lạ. Cái mặc định dành cho nhau hình như khiến người trong cuộc không cố gắng phấn đấu với tới những điều phi thường. Để phá bỏ rào ngăn, Mbappe phải sống nhiệt tình hơn, sống vì người khác nhiều hơn, sống trách nhiệm hơn. Dễ thôi! Chạy nhiều đi.

Mbappe, đây không phải là Monaco, nơi anh được coi là thần đồng. Đây cũng không phải là PSG, nơi anh nắm quyền lực sau mỗi chủ tịch. Đây là Real, nơi hội tụ những vì tinh tú. Mà bí quyết để sao số tồn tại và toả sáng ở đây là gì? Đổ mồ hôi sôi nước mắt. Alfredo Di Stefano, siêu sao số một của Kền kền trắng trong thế kỷ 20 từng một mình gánh Real Madrid vượt qua AC Milan ở chung kết cúp C1 năm 1958. Trường hợp của Zinedine Zidane, Cristiano Ronaldo hay Luka Modric có lẽ không cần nhắc thêm.

Nếu đắm chìm trong những ảo ảnh Hoàng gia, phòng truyền thống của Real đã không chật chội bởi những chiếc cúp. Real đáng sợ với mọi đối thủ bởi đây là đội bóng vừa giàu, có những cá thể vừa giỏi lại miệt mài lao động tích cóp từng giá trị. Mbappe phải hiểu và thấm sâu nguyên tắc này.

Mbappe, anh không phải Messi. Thế giới này chỉ có một Messi. Anh cũng đừng học cách Messi “làm biếng”. Hãy nghĩ rằng, nếu Messi chạy nhiều hơn sẽ còn xuất sắc hơn Messi nữa. Hãy nghĩ rằng Messi vì không chạy đủ tiêu chuẩn nên mới phải rời bỏ tình yêu lớn nhất cuộc đời mình là Barca. Giờ ở tuổi 36, Messi có muốn chạy nhiều cũng chẳng được. Vậy nên, thời gian El Pulga chơi bóng sắp hết.

Mbappe, rõ ràng anh đang bị sốc khi bị kéo hạ “từ vua xuống thường dân” nhưng đoạn chững này, nghịch cảnh này nếu được tiếp nhận ở góc độ tích cực cũng là cơ hội để anh lấy đà bứt lên phá chinh phục đỉnh cao. Đối với anh, đỉnh cao là rất rõ, đó là Champions League và Quả bóng Vàng.

Này Mbappe, anh phải cần sự góp sức của các chuyên gia tâm lý để nhận lấy lộ trình trị liệu tích cực. Nhưng, dù có cả ngàn chuyên gia tâm lý cũng không đủ (hoặc thừa thãi) nếu anh cứ khăng khăng với luận điệu: Tôi không muốn chạy...

Nguyễn Thái Thắng (CTV)