Miệt mài nghề làm dép cao su

Từng rất thịnh hành, nghề làm dép cao su tại tiểu khu Ba Đình (nay là phường Ngọc Trạo) được xem là một trong những nghề lâu năm ở TP Thanh Hóa.

Là vật dụng đồng hành cùng nhiều người trên nhiều nẻo đường, đôi dép cao su đã gắn với những ký ức khó phai của nhiều thế hệ trong thời kỳ bao cấp và chiến tranh.

Ngày nay, tuy không còn được sử dụng nhiều nhưng dép cao su vẫn được sản xuất tại một số hộ gia đình trên đường Quang Trung.

Nếu như trước đây dép cao su chỉ được làm với hình thức đơn giản thì hiện nay đã được thiết kế cầu kỳ, đa dạng hơn. Từ dép xỏ ngón, dép “xì pô”, dép quai hậu … với nhiều kích cỡ dành cho trẻ em và người lớn.

Ông Lê Văn Dung, người có gần nửa thế kỷ gắn bó với nghề làm dép cao su cho biết: Từ những năm chập chững vào nghề cho đến nay tôi làm nghề hoàn toàn bằng thủ công nên rất vất vả. Mọi công đoạn đều đòi hỏi sự cẩn thận, tỉ mẩn chứ không thể vội được. Khách hàng ngày nay cũng khó tính hơn nhiều nên càng cần phải sáng tạo thêm những kiểu dáng và chi tiết mới sao cho bắt mắt.

Nguyên liệu duy nhất là cao su, chủ yếu là lốp xe tải hạng nặng được nhập từ vùng đất mỏ Quảng Ninh mới đảm bảo độ dày và dai chắc.

Đồ nghề chế tác cũng sơ sài, chỉ vài ba vật dụng đơn giản như dao, đục, đá mài...

Để cho ra được 1 đôi dép hoàn chỉnh người thợ phải gia công nhiều công đoạn như: Dùng máy cắt cơ giới pha nhỏ từng cuộn cao su, tiếp đến là cắt đế, chuốt quai, đục lỗ xâu quai dép…

Vào quai là công đoạn khó nhất khi làm những đôi dép cao su. Ngoài yêu cầu về độ cong, mềm, trơn nhẵn của quai dép thì kĩ thuật xâu quai vào đế dép cũng rất quan trọng.

Với công đoạn này, người thợ phải liên tục căn chỉnh, ướm thử vào chân, đến khi nào cảm thấy vừa vặn, êm ái mới đạt yêu cầu.

Từng thao tác diễn ra nhịp nhàng mà dứt khoát, khiến cho mỗi miếng cao su trơ cứng chẳng mấy chốc đã trở thành một đôi dép bóng mịn và chắc chắn.

Đối với những người thợ làm dép cao su lâu năm, đây không đơn giản chỉ là một nghề mang lại kinh tế cho gia đình mà cao hơn nữa, đó là niềm đam mê, là tình yêu nghề âm ỉ cháy như một phần của cuộc sống.

Thu Hà - Hoài Thu