Mùa hoa nở muộn

Tết đã qua chừng cả tháng nay rồi nhưng mưa vẫn chưa dứt. Những hạt mưa bụi lất phất bay, như chiếc sàng rây lớp bột mịn bám lên mái nhà, bờ hiên, khoảng sân và mọi thứ không được che chắn. Trên cành hoa hồng, hạt mưa đọng lại trên chiếc lá xanh nhỏ xíu, tụ thành giọt nước tròn đầy, trĩu nặng uốn cong sợi gân lá rồi lặng lẽ rơi xuống lớp đất mềm ẩm.

Minh họa: BH

Bà Thảo dậm mạnh đôi ủng vào gờ đá giữa mảnh vườn và khoảng sân, từng mảng bùn bám chặt lập tức bong ra. Bà tựa chiếc cuốc vào góc tường rồi bước ra sân giếng, múc từng gàu nước đổ vào chiếc chậu nhôm méo mó và mòn vẹt. Từng vục nước gột rửa lớp bùn đất bám chặt trên tay chân.

Mưa phùn rả rích, thời tiết thuận lợi, một sào hoa hồng năm nay đủ nước, hứa hẹn những bông hoa rực rỡ kịp dịp lễ sắp tới. Nụ hoa đã bắt đầu hé, những chiếc lá non vươn xanh đón lấy khí trời, rễ cây bám sâu vào lòng đất, miệt mài hút chất dinh dưỡng để dồn nuôi nụ lớn lên từng ngày. Nếu vụ hoa này bán được giá, bà sẽ có đủ tiền sang cát cho chồng và con trai.

Mới đó mà đã bảy năm trôi qua. Chồng và con trai bà ra đi cũng vào một ngày mưa bụi bay. Buổi chiều định mệnh ấy, mỗi khi nghĩ tới, tim bà lại nhói buốt.

Chiếc xe container ở góc cua khuất lao tới, hất mạnh vào tay lái chiếc xe máy mà chồng bà đang chở con trai. Chiếc xe loạng choạng rồi đổ xuống đường, còn chiếc container vẫn lầm lũi trườn tới, vô cảm như số phận đã an bài. Hai bố con ngã xuống, bị những hàng lốp đen sì nghiệt ngã nghiền qua. Chiếc xe chỉ khựng lại khi người tài xế cảm thấy có điều gì đó bất thường nằm dưới bánh.

Trên chiếc xe máy bẹp nát, chiếc túi nhỏ vẫn còn lủng lẳng ở móc treo phía trước. Bên trong, hộp quà màu đỏ nguyên vẹn, món quà mà hai bố con, chỉ mấy chục phút trước, còn háo hức vào tiệm vàng mua, dự định tạo bất ngờ cho bà vào ngày 8 tháng 3.

Cứ đến ngày này hằng năm, khi bao người mẹ, người vợ hạnh phúc đón nhận những món quà, những bông hoa tươi thắm từ chồng, từ con, thì nhà bà Thảo lại quạnh hiu trong làn khói hương nghi ngút. Hai tấm di ảnh thấp thoáng mờ ảo sau lớp khói trắng, rắc xuống nỗi buồn thăm thẳm. Bàn tay bà run run cắm từng que hương lên bát nhang của chồng, của con.

Từ ngày đó, gia đình bà chia đôi hai nửa âm dương cách biệt. Trên dương thế chỉ còn bà với thằng Thành, đứa bé bốn tuổi ngơ ngác trong ngày bố và anh mất, chẳng hiểu vì sao nhà mình lại đông người đến vậy. Nó được các bác mặc cho chiếc áo tang trắng, bảo đứng ở góc bàn thờ, chống gậy, cúi lạy từng người đến thắp hương. Nó không hiểu vì sao hôm ấy bố và anh không về chơi với nó như mọi khi.

Bà Thảo vào nhà, rót một cốc nước chè nóng từ ấm giành tích, thong thả uống, tranh thủ nghỉ mệt. Một lát sau, Thành đi học về. Nó chào mẹ, đặt chiếc cặp vào góc bàn học, cẩn thận treo bộ đồng phục và chiếc khăn quàng đỏ lên móc, rồi thay bộ quần áo ở nhà trước khi xuống bếp.

Nhà chỉ có hai mẹ con, nên Thành đong vừa đủ một lon gạo. Cắm xong nồi cơm, nó ngồi xuống nhặt rau muống phụ mẹ. Bữa cơm trưa đạm bạc, đĩa rau muống luộc, quả trứng gà dầm trong bát nước mắm, và nồi cá chuối kho lại từ chiều hôm qua. Bà Thảo gắp miếng cá cho con, dịu dàng nhìn nó đưa bát lên, xới cơm ăn ngon lành.

Năm nay, Thành học lớp 5 ở trường tiểu học thị trấn. Vì mồ côi cha và gia cảnh khó khăn, Thành được nhà trường miễn giảm học phí. Nó ham học, lại siêng năng, biết đỡ đần mẹ việc nhà.

Năm nay nhà có việc, bà Thảo trông mong vào vụ hoa bán được giá để lo liệu chuyện sang cát. Bà nhẩm tính, cũng phải mươi triệu, không thể ít hơn. Phải đủ tiền mời thầy cúng, mua tiểu quách, rồi cát, xi măng để xây hai ngôi mộ tươm tất cho chồng và con trai trong phần mộ dòng họ. Chưa kể mươi mâm cơm mời các bác, các chú đến thắp hương, rồi tiền công thợ, tiền đồ lễ, mỗi khoản một ít, gom lại thành cả một số tiền lớn. Nhưng bà Thảo thấy yên tâm. Tiền dành dụm từ vụ hoa cúc bán tết, cộng với đợt hoa hồng vụ này, chắc sẽ vừa đủ.

Chiều nay, Thành được nghỉ học nên cũng ra vườn phụ mẹ chăm hoa. Con nhà nông, từ bé nó đã quen cầm cuốc, quen dõi theo trời đất để đoán xem hoa có kịp nở đúng độ, có cho bông to, có rực rỡ như mẹ mong đợi hay không. Khu vườn của mẹ còn được Thành đưa vào bài văn tả cảnh. Bài viết sinh động, chi tiết đến mức cô giáo chủ nhiệm tấm tắc khen hay. Mà có gì khó đâu, công việc làm vườn ra sao, bông hoa cành lá thế nào, tất cả đã in sâu trong tâm trí nó, chỉ cần để ngòi bút tuôn theo dòng suy nghĩ.

Sáng nay, bà Thảo cắt nửa sào hoa mang ra chợ đầu mối bán. Bà dự định nếu bán chạy, chiều sẽ cắt nốt nửa sào còn lại để bán tiếp vào chiều nay và sáng mai. Năm ngoái, hoa hồng được giá. Bà hy vọng năm nay cũng vậy. Thế nhưng, ngay từ sáng sớm, hoa hồng từ các xe container, xe tải đông lạnh từ Đà Lạt và nhiều nơi khác đã đổ về chợ thị trấn. Hoa tràn ngập khắp nơi, nhưng người mua vẫn chỉ có chừng đó, không đông hơn năm ngoái là bao.

Gần trưa, số hoa bà mang ra chợ mới vơi đi được một góc. Bao nhiêu hy vọng, giờ thành bấy nhiêu thất vọng. Cuối buổi chợ, bà thu dọn hoa mang về, xe hoa vẫn còn hơn một nửa.

Ngày mai, trường Thành sẽ tổ chức liên hoan văn nghệ chào mừng Ngày Quốc tế Phụ nữ. Ngoài các tiết mục múa hát, chương trình còn có phần thi “Hái hoa dân chủ”. Mỗi lớp sẽ cử một học sinh xuất sắc lên hái hoa và trả lời câu hỏi được đánh số trong mỗi bông hoa.

Là học sinh giỏi văn của lớp, Thành được cô giáo chủ nhiệm đề cử. Cả lớp đồng ý ngay, vỗ tay tán thành. Trước khi trả lời câu hỏi, mỗi thí sinh sẽ có một bài giới thiệu ngắn về bản thân, tên tuổi và lớp mình đại diện. Bài hùng biện trong phần thi “Hái hoa dân chủ” sẽ chiếm một nửa tổng điểm của liên hoan văn nghệ mỗi lớp.

Trước ngày thi, Thành cùng cô giáo tập dượt trước các câu hỏi tình huống. Tiết mục văn nghệ của lớp cũng rất đặc sắc, được dàn dựng công phu với sự hỗ trợ của một cô biên đạo múa. Chỉ còn buổi diễn tập ghép nhạc toàn trường vào chiều nay nữa là tất cả đã sẵn sàng. Thầy cô và các bạn ai cũng háo hức mong chờ. Không khí trong trường rộn ràng, ai nấy đều vui vẻ, háo hức với ngày hội lớn. Ai cũng mong lớp mình sẽ đạt giải cao trong cuộc thi.

Hào hứng là vậy, nhưng khi về tới sân nhà, Thành chợt khựng lại. Mẹ đang ngồi lặng lẽ trên bậu cửa, ánh mắt buồn bã dõi ra khu vườn.

Giữa khoảng sân rộng, trên chiếc xe thồ, ba bó hoa lớn vẫn còn đó, số hoa sáng nay mang ra chợ mà chưa bán hết. Vụ hoa năm nay tuy đẹp, nhưng lại ế ẩm hơn mong đợi. Bà Thảo không thể lường trước được hoa từ khắp nơi lại đổ về nhiều đến thế. Đường sá thuận tiện, xe cộ tấp nập, chợ hoa ngày càng cạnh tranh khốc liệt hơn. Người nông dân như bà, dồn bao công sức, chăm chút từng nụ hoa suốt mùa mưa nắng, nhưng khi đến ngày thu hoạch lại chỉ biết trông chờ vào sự may rủi của thị trường.

Mẹ buồn thì làm sao Thành có thể vui?

Buổi chiều tổng duyệt, đến lượt mình, Thành vẫn đứng lên trả lời câu hỏi, nhưng ánh mắt cứ chùng xuống, khuôn mặt buồn rười rượi. Khi bước xuống khỏi sân khấu, cô giáo chủ nhiệm không khỏi lo lắng. Cô đoán cậu học trò nhanh nhẹn, hoạt bát mọi khi chắc hẳn đang có chuyện buồn.

Cô nhẹ nhàng lại gần, hỏi nhỏ: “Hình như có chuyện gì làm em buồn phải không, Thành?”

Thành ngoan ngoãn đáp: “Dạ... Ngày mai là mùng 8 tháng 3 rồi mà vườn hoa của mẹ em vẫn chưa bán hết, cô ạ...”.

Hoàn cảnh nhà Thành, cô hiểu rõ. Cô khẽ trầm ngâm một lúc, rồi đặt hai tay lên đôi vai nhỏ bé của cậu học trò, dịu dàng nói: “Em cứ yên tâm tập luyện cùng các bạn cho tiết mục ngày mai nhé. Cô sẽ có cách giúp hai mẹ con em”.

Nói rồi, cô quay người bước về phía phòng giám hiệu. Thành thấy cô trò chuyện với cô hiệu trưởng, nét mặt cô giáo như đang bàn bạc điều gì đó.

Khi Thành về đến nhà sau buổi tổng duyệt, cậu ngạc nhiên khi nghe tiếng nói cười rộn ràng vang lên từ trong nhà. Là giọng của cô giáo chủ nhiệm, thầy tổng phụ trách và cả cô hiệu trưởng. Các thầy cô đã đến từ lúc nào mà cậu không hề hay biết.

Thành vội khoanh tay lễ phép chào các thầy cô rồi nhanh chóng vào thay quần áo. Từ trong buồng, cậu loáng thoáng nghe tiếng mẹ đang trò chuyện với các thầy cô ở bàn nước:

“Mẹ con cảm ơn các thầy giáo, cô giáo nhiều lắm! Cảm ơn nhà trường! Thầy cô đã thương yêu cháu Thành như con em trong nhà, giờ lại còn thương cả mẹ con tôi... Ơn này, tôi không biết nói sao cho đủ...”.

Cô hiệu trưởng nhẹ nhàng đáp lời: “Chị đã vất vả rồi! Ngày mai trường cũng cần có hoa tươi cho buổi lễ. Không mua chỗ khác thì mua hoa vườn nhà mình thôi. Mà hoa nhà chị đẹp thế này, rất hợp với chương trình văn nghệ ngày mai!”.

Một lát sau, thêm vài ba thầy cô giáo nữa cũng ghé qua nhà Thành. Không ai bảo ai, tất cả cùng xắn tay áo, ra vườn phụ giúp mẹ Thành cắt những bông hoa hồng. Chẳng mấy chốc, cả vườn hoa đã được thu hoạch xong, những bông hoa tươi tắn gom lại một góc sân, rồi được thầy cô sắp xếp cẩn thận để chở về trường.

Sáng hôm sau, trong khuôn viên sân trường rực rỡ cờ hoa, phía trên sân khấu trang hoàng những bông hồng đỏ thắm, bà Thảo đứng lặng lẽ ở một góc, chăm chú dõi theo con trai mình. Thành tự tin bước lên sân khấu, tự tin hùng biện trôi chảy.

Khi phần trình bày kết thúc, tiếng vỗ tay vang dội khắp sân trường. Trong giây phút ấy, bà Thảo mỉm cười, cảm thấy lòng mình ấm áp lạ thường. Không chỉ hoa nở rộ trên sân khấu, mà một mùa hoa khác, của sự yêu thương và sẻ chia, cũng đã nở rộ trong lòng bà...

Lê Ngọc Sơn (CTV)